Grondwet de gecoördineerde grondwet

Datum 17/02/1994

Algemene info

Datum staatsblad 17/02/1994
Pagina staatsblad 4054
Datum inwerkingtreding 17/02/1994

Inhoudstafel

  1. TITEL I HET FEDERALE BELGIË, ZIJN SAMENSTELLING EN ZIJN GRONDGEBIED
  2. [TITEL Ibis. ALGEMENE BELEIDSDOELSTELLINGEN VAN HET FEDERALE BELGIË, DE GEMEENSCHAPPEN EN DE GEWESTEN (ing. GW-wijziging 25 april 2007, enig artikel, I: 26 april 2007)]
  3. TITEL II DE BELGEN EN HUN RECHTEN
  4. TITEL III DE MACHTEN
    1. HOOFDSTUK I DE FEDERALE KAMERS
      1. AFDELING I DE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS
      2. AFDELING II DE SENAAT
    2. HOOFDSTUK II DE FEDERALE WETGEVENDE MACHT
    3. HOOFDSTUK III DE KONING EN DE FEDERALE REGERING
      1. AFDELING I DE KONING
      2. AFDELING II DE FEDERALE REGERING
      3. AFDELING III DE BEVOEGDHEDEN
    4. HOOFDSTUK IV DE GEMEENSCHAPPEN EN DE GEWESTEN
      1. AFDELING I DE ORGANEN
        1. ONDERAFDELING I [GEMEENSCHAPS- GEWESTPARLEMENTEN {$REF ADATE="", ARTNR="", PDATE="", PLACE="", STATUS="", TEXT="(verv. GW-wijziging 9 juli 2004, enig artikel, I: 13 augustus 2004)", TYPE=""}]
        2. ONDERAFDELING II DE GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN
      2. AFDELING II DE BEVOEGDHEDEN
        1. ONDERAFDELING I DE GEMEENSCHAPSBEVOEGDHEDEN
        2. ONDERAFDELING II DE GEWESTBEVOEGDHEDEN
        3. ONDERAFDELING III BIJZONDERE BEPALINGEN
    5. HOOFDSTUK V HET [GRONDWETTELIJK HOF (verv. GW-wijziging 7 mei 2007, enig artikel, I: 8 mei 2007)], DE VOORKOMING EN DE REGELING VAN CONFLICTEN
      1. AFDELING I DE VOORKOMING VAN DE BEVOEGDHEIDSCONFLICTEN
      2. AFDELING II HET [GRONDWETTELIJK HOF (verv. GW-wijziging 7 mei 2007, enig artikel, I: 8 mei 2007)]
      3. AFDELING III DE VOORKOMING EN DE REGELING VAN DE BELANGENCONFLICTEN
    6. HOOFDSTUK VI DE RECHTERLIJKE MACHT
    7. HOOFDSTUK VII DE RAAD VAN STATE EN DE ADMINISTRATIEVE RECHTSCOLLEGES
    8. HOOFDSTUK VIII DE PROVINCIALE EN GEMEENTELIJKE INSTELLINGEN
  5. TITEL IV DE BUITENLANDSE BETREKKINGEN
  6. TITEL V DE FINANCIEN
  7. TITEL VI DE GEWAPENDE MACHT
  8. TITEL VII ALGEMENE BEPALINGEN
  9. TITEL VIII DE HERZIENING VAN DE GRONDWET
  10. TITEL IX INWERKINGTREDING EN OVERGANGSBEPALINGEN
  11. BIJLAGE 1 DE NIEUWE GRONDWET
    1. TITEL I HET FEDERALE BELGIË, ZIJN SAMENSTELLING EN ZIJN GRONDGEBIED
    2. TITEL II DE BELGEN EN HUN RECHTEN
    3. TITEL III DE MACHTEN
    4. TITEL IV DE BUITENLANDSE BETREKKINGEN
    5. TITEL V DE FINANCIËN
    6. TITEL VI DE GEWAPENDE MACHT
    7. TITEL VII ALGEMENE BEPALINGEN
    8. TITEL VIII DE HERZIENING VAN DE GRONDWET
    9. TITEL IX INWERKINGTREDING EN OVERGANGSBEPALINGEN
  12. BIJLAGE 2 DE VROEGERE GRONDWET
    1. TITEL I HET FEDERALE BELGIË, ZIJN SAMENSTELLING EN ZIJN GRONDGEBIED
    2. TITEL Ibis DE GEMEENSCHAPPEN
    3. TITEL II DE BELGEN EN HUN RECHTEN
    4. TITEL III DE MACHTEN
    5. TITEL IV DE FINANCIËN
    6. TITEL V DE GEWAPENDE MACHT
    7. TITEL VI ALGEMENE BEPALINGEN
    8. TITEL VII HERZIENING VAN DE GRONDWET
    9. TITEL VIII OVERGANGSBEPALINGEN

Relaties

Relaties naar documenten

Type Datum Opschrift Datum BS Pagina BS
Gewijzigd bij 25/03/1996 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 19/04/1996 9285
Gewijzigd bij 25/03/1996 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 19/04/1996 9286
Gewijzigd bij 25/03/1996 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 19/04/1996 9287
Gewijzigd bij 28/02/1997 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 01/03/1997 4308
Gewijzigd bij 11/03/1997 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 02/04/1997 7665
Gewijzigd bij 20/05/1997 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 21/06/1997 16655
Gewijzigd bij 12/06/1998 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 16/06/1998 19579
Gewijzigd bij 17/06/1998 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 18/06/1998 19837
Gewijzigd bij 20/11/1998 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 24/11/1998 37679
Gewijzigd bij 11/12/1998 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 15/12/1998 39816
Gewijzigd bij 12/03/1999 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 09/04/1999 11688
Gewijzigd bij 07/05/1999 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 29/05/1999 19310
Gewijzigd bij 23/03/2000 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 25/05/2000 17757
Gewijzigd bij 16/05/2000 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 27/05/2000 18095
Gewijzigd bij 30/03/2001 Grondwetwijziging wijziging aan de Grondwet 31/03/2001 10862
Gewijzigd bij 21/02/2002 Grondwetwijziging wijziging aan de Grondwet 26/02/2002 7342
Gewijzigd bij 21/02/2002 Grondwetwijziging wijziging aan de Grondwet 26/02/2002 7343
Gewijzigd bij 17/12/2002 Grondwetwijziging wijziging aan de Grondwet 31/01/2003 4268
Gewijzigd bij 10/06/2004 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 11/06/2004 44228
Gewijzigd bij 09/07/2004 Grondwetwijziging houdende wijziging aan de Grondwet 13/08/2004 61639
Gewijzigd bij 02/02/2005 Grondwetwijziging Herziening van Titel II van de Grondwet om er een nieuw artikel in te voegen betreffende de afschaffing van de doodstraf 17/02/2005 5498
Gewijzigd bij 25/02/2005 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet - wijziging van de terminologie van de Grondwet (toepassing van artikel 198 van de Grondwet) 11/03/2005 10166
Gewijzigd bij 26/03/2005 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet 07/04/2005 14559
Gewijzigd bij 06/12/2005 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet 28/12/2005 56427
Gewijzigd bij 06/12/2005 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet 28/12/2005 56428
Gewijzigd bij 06/12/2005 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet 28/12/2005 56429
Gewijzigd bij 06/12/2005 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet 28/12/2005 56430
Gewijzigd bij 25/04/2007 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet 26/04/2007 22377
Gewijzigd bij 07/05/2007 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 08/05/2007 25101
Gewijzigd bij 07/05/2007 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet 08/05/2007 25102
Gewijzigd bij 22/12/2008 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet 29/12/2008 68468
Gewijzigd bij 29/03/2012 Grondwetwijziging Herziening van artikel 195 van de Grondwet 06/04/2012 22095
Gewijzigd bij 19/07/2012 Grondwetwijziging Herziening van artikel 63 van de Grondwet 22/08/2012 49247
Gewijzigd bij 19/07/2012 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet. - Invoeging van een artikel 157bis in de Grondwet 22/08/2012 49248
Gewijzigd bij 19/07/2012 Grondwetwijziging Herziening van artikel 160 van de Grondwet 22/08/2012 49249
Gewijzigd bij 19/07/2012 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet. - Invoeging van een artikel 168bis in de Grondwet 22/08/2012 49250
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet. - Invoeging van een artikel 39bis in de Grondwet 31/01/2014 8544
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 143 van de Grondwet 31/01/2014 8545
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 142 van de Grondwet 31/01/2014 8546
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 43 van de Grondwet 31/01/2014 8547
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 44 van de Grondwet 31/01/2014 8548
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 46 van de Grondwet 31/01/2014 8549
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 64 van de Grondwet 31/01/2014 8550
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 67 van de Grondwet 31/01/2014 8551
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 68 van de Grondwet 31/01/2014 8553
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 69 van de Grondwet 31/01/2014 8556
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 70 van de Grondwet 31/01/2014 8557
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 71 van de Grondwet 31/01/2014 8558
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 72 van de Grondwet 31/01/2014 8559
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 119 van de Grondwet 31/01/2014 8560
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 56 van de Grondwet 31/01/2014 8561
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 57 van de Grondwet 31/01/2014 8562
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 100 van de Grondwet 31/01/2014 8563
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 74 van de Grondwet 31/01/2014 8564
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 77 van de Grondwet 31/01/2014 8565
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 75 van de Grondwet 31/01/2014 8569
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 78 van de Grondwet 31/01/2014 8567
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 76 van de Grondwet 31/01/2014 8570
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 79 van de Grondwet 31/01/2014 8571
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 81 van de Grondwet 31/01/2014 8572
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 82 van de Grondwet 31/01/2014 8573
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 167 van de Grondwet 31/01/2014 8574
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet - Invoeging van een artikel 39ter in Titel III van de Grondwet 31/01/2014 8575
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 65 van de Grondwet 31/01/2014 8576
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 117 van de Grondwet 31/01/2014 8577
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 118, § 2, van de Grondwet 31/01/2014 8578
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 123, § 2, van de Grondwet 31/01/2014 8580
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 11bis van de Grondwet 31/01/2014 8581
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 5, tweede lid, van de Grondwet 31/01/2014 8581
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 41 van de Grondwet 31/01/2014 8582
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 162 van de Grondwet 31/01/2014 8583
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 170, § 3, van de Grondwet 31/01/2014 8584
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 23 van de Grondwet om het recht op kinderbijslag te garanderen 31/01/2014 8585
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet. Invoeging van een artikel 135bis in de Grondwet 31/01/2014 8586
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 144 van de Grondwet 31/01/2014 8587
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 151, § 1, van de Grondwet 31/01/2014 8588
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 180 van de Grondwet 31/01/2014 8589
Gewijzigd bij 24/10/2017 Grondwetwijziging Herziening van artikel 12 van de Grondwet 29/11/2017 104076
Gewijzigd bij 22/04/2019 Grondwetwijziging Herziening van artikel 149 van de Grondwet wat de openbaarheid van de vonnissen en arresten betreft 02/05/2019 42442
Gewijzigd bij 17/03/2021 Grondwetwijziging teneinde in titel II van de Grondwet een artikel 22ter in te voegen dat het recht van personen met een handicap op volledige inclusie in de samenleving waarborgt 30/03/2021 29539

Inhoud

TITEL I HET FEDERALE BELGIË, ZIJN SAMENSTELLING EN ZIJN GRONDGEBIED (... - ...)

Artikel 1. (17/02/1994- ...)

België is een federale Staat, samengesteld uit de gemeenschappen en de gewesten.

Artikel 2. (17/02/1994- ...)

België omvat drie gemeenschappen: de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap en de Duitstalige Gemeenschap.

Artikel 3. (17/02/1994- ...)

België omvat drie gewesten: het Vlaamse Gewest, het Waalse Gewest en het Brusselse Gewest.

Artikel 4. (17/02/1994- ...)

België omvat vier taalgebieden: het Nederlandse taalgebied, het Franse taalgebied, het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad en het Duitse taalgebied.

Elke gemeente van het Rijk maakt deel uit van een van deze taalgebieden.

De grenzen van de vier taalgebieden kunnen niet worden gewijzigd of gecorrigeerd dan bij een wet, aangenomen met de meerderheid van de stemmen in elke taalgroep van elke Kamer, op voorwaarde dat de meerderheid van de leden van elke taalgroep aanwezig is en voor zover het totaal van de ja-stemmen in beide taalgroepen twee derden van de uitgebrachte stemmen bereikt.

Artikel 5. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 5, tweede lid, van de Grondwet Enig artikel.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet VI.

Inhoud

Het Vlaamse Gewest omvat de provincies Antwerpen, Limburg, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en West-Vlaanderen. Het Waalse Gewest omvat de provincies Henegouwen, Luik, Luxemburg, Namen en Waals-Brabant.

Een wet kan bepaalde gebieden, waarvan zij de grenzen vaststelt, aan de indeling in provincies onttrekken, ze onder het rechtstreekse gezag plaatsen van de federale uitvoerende macht en ze een eigen statuut toekennen. Deze wet moet worden aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid.

Artikel 6. (17/02/1994- ...)

De onderverdelingen van de provincies kunnen alleen door de wet worden vastgesteld.

Artikel 7. (17/02/1994- ...)

De grenzen van de Staat, van de provincies en van de gemeenten kunnen niet worden gewijzigd of gecorrigeerd dan krachtens een wet.

[TITEL Ibis. ALGEMENE BELEIDSDOELSTELLINGEN VAN HET FEDERALE BELGIË, DE GEMEENSCHAPPEN EN DE GEWESTEN (ing. GW-wijziging 25 april 2007, enig artikel, I: 26 april 2007)] (... - ...)

Artikel 7bis. (26/04/2007- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Ingevoegd bij 25/04/2007 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet

Inhoud

[Bij de uitoefening van hun respectieve bevoegdheden streven de federale Staat, de gemeenschappen en de gewesten de doelstellingen na van een duurzame ontwikkeling in haar sociale, economische en milieugebonden aspecten, rekening houdend met de solidariteit tussen de generaties. (ing. GW-wijziging 25 april 2007, enig artikel, I: 26 april 2007)]

TITEL II DE BELGEN EN HUN RECHTEN (... - ...)

Artikel 8. (15/12/1998- ...)

De staat van Belg wordt verkregen, behouden en verloren volgens de regelen bij de burgerlijke wet gesteld;

De Grondwet en de overige wetten op de politieke rechten bepalen welke de vereisten zijn waaraan men moet voldoen, benevens de staat van Belg, om die rechten te kunnen uitoefenen.

[In afwijking van het tweede lid kan de wet het stemrecht regelen van de burgers van de Europese Unie die niet de Belgische nationaliteit hebben, overeenkomstig de internationale en supranationale verplichtingen van België.

Het stemrecht bedoeld in het vorige lid kan door de wet worden uitgebreid tot de in België verblijvende niet-Europese Unie onderdanen, onder de voorwaarden en op de wijze door haar bepaald.

Overgangsbepaling

De wet bedoeld in het vierde lid kan niet worden aangenomen vóór 1 januari 2001. (ing. GW-wijziging 11 december 1998, enig artikel, I: 15 december 1998)]

Artikel 9. (17/02/1994- ...)

Naturalisatie wordt verleend door de federale wetgevende macht.

Artikel 10. (26/02/2002- ...)

Er is in de Staat geen onderscheid van standen.

De Belgen zijn gelijk voor de wet; zij alleen zijn tot de burgerlijke en militaire bedieningen benoembaar, behoudens de uitzonderingen die voor bijzondere gevallen door een wet kunnen worden gesteld.

[De gelijkheid van vrouwen en mannen is gewaarborgd. [ (ing. GW.wijziging 21 februari 2002, enig artikel, I: 26 februari 2002) ]

Artikel 11. (17/02/1994- ...)

Het genot van de rechten en vrijheden aan de Belgen toegekend moet zonder discriminatie verzekerd worden. Te dien einde waarborgen de wet en het decreet inzonderheid de rechten en vrijheden van de ideologische en filosofische minderheden.

Artikel 11bis. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 11bis van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

De wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel waarborgen voor vrouwen en mannen de gelijke uitoefening van hun rechten en vrijheden, en bevorderen meer bepaald hun gelijke toegang tot de door verkiezing verkregen mandaten en de openbare mandaten.

De Ministerraad en de Gemeenschaps- en Gewestregeringen tellen personen van verschillend geslacht.

De wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel organiseren de aanwezigheid van personen van verschillend geslacht binnen de bestendige deputaties van de provincieraden, de colleges van burgemeester en schepenen, de raden voor maatschappelijk welzijn, de vaste bureaus van de openbare centra voor maatschappelijk welzijn en in de uitvoerende organen van elk ander interprovinciaal, bovengemeentelijk, intercommunaal of binnengemeentelijk territoriaal orgaan.

Het voorgaande lid is niet van toepassing wanneer de wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel de rechtstreekse verkiezing organiseren van de bestendig afgevaardigden van de provincieraden, van de schepenen, van de leden van de raad voor maatschappelijk welzijn, van de leden van het vast bureau van de openbare centra voor maatschappelijk welzijn of van de leden van de uitvoerende organen van elk ander interprovinciaal, bovengemeentelijk, intercommunaal of binnengemeentelijk territoriaal orgaan.

Artikel 12. (29/11/2017- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 24/10/2017 Grondwetwijziging Herziening van artikel 12 van de Grondwet

Inhoud

De vrijheid van de persoon is gewaarborgd.

Niemand kan worden vervolgd dan in de gevallen die de wet bepaalt en in de vorm die zij voorschrijft.

Behalve bij ontdekking op heterdaad kan niemand worden aangehouden dan krachtens een met redenen omkleed bevel van de rechter dat uiterlijk binnen achtenveertig uren te rekenen van de vrijheidsberoving moet worden betekend en enkel tot voorlopige inhechtenisneming kan strekken.

Artikel 13. (17/02/1994- ...)

Niemand kan tegen zijn wil worden afgetrokken van de rechter die de wet hem toekent.

Artikel 14. (17/02/1994- ...)

Geen straf kan worden ingevoerd of toegepast dan krachtens de wet.

Artikel 14bis. (17/02/2005- ...)

[De doodstraf is afgeschaft. [ (ing. GW. wijziging 2 februari 2005, enig artikel, I: 17 februari 2005) ]

Artikel 15. (17/02/1994- ...)

De woning is onschendbaar; geen huiszoeking kan plaatshebben dan in de gevallen die de wet bepaalt en in de vorm die zij voorschrijft.

Artikel 16. (17/02/1994- ...)

Niemand kan van zijn eigendom worden ontzet dan ten algemenen nutte, in de gevallen en op de wijze bij de wet bepaald en tegen billijke en voorafgaande schadeloosstelling.

Artikel 17. (17/02/1994- ...)

De straf van verbeurdverklaring der goederen kan niet worden ingevoerd.

Artikel 18. (17/02/1994- ...)

De burgerlijke dood is afgeschaft; hij kan niet opnieuw worden ingevoerd.

Artikel 19. (17/02/1994- ...)

De vrijheid van eredienst, de vrije openbare uitoefening ervan, alsmede de vrijheid om op elk gebied zijn mening te uiten, zijn gewaarborgd, behoudens bestraffing van de misdrijven die ter gelegenheid van het gebruikmaken van die vrijheden worden gepleegd.

Artikel 20. (17/02/1994- ...)

Niemand kan worden gedwongen op enigerlei wijze deel te nemen aan handelingen en aan plech-tigheden van een eredienst of de rustdagen ervan te onderhouden.

Artikel 21. (17/02/1994- ...)

De Staat heeft niet het recht zich te bemoeien met de benoeming of de installatie der bedienaren van enige eredienst of hun te verbieden briefwisseling te houden met hun overheid en de akten van deze overheid openbaar te maken, onverminderd, in laatstgenoemd geval, de gewone aansprakelijkheid inzake drukpers en openbaarmaking.

Het burgerlijk huwelijk moet altijd aan de huwelijksinzegening voorafgaan, behoudens de uitzonderingen door de wet te stellen, indien daartoe redenen zijn.

Artikel 22. (17/02/1994- ...)

Ieder heeft recht op eerbiediging van zijn privé-leven en zijn gezinsleven, behoudens in de gevallen en onder de voorwaarden door de wet bepaald.

De wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel waarborgen de bescherming van dat recht.

Artikel 22bis. (29/12/2008- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 22/12/2008 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

Elk kind heeft recht op eerbiediging van zijn morele, lichamelijke, geestelijke en seksuele integriteit.

[Elk kind heeft het recht zijn mening te uiten in alle aangelegenheden die het aangaan; met die mening wordt rekening gehouden in overeenstemming met zijn leeftijd en zijn onderscheidingsvermogen.

Elk kind heeft recht op maatregelen en diensten die zijn ontwikkeling bevorderen.

Het belang van het kind is de eerste overweging bij elke beslissing die het kind aangaat.

De wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel waarborgen deze rechten van het kind. (verv. GW-wijziging 22 december 2008, enig artikel, I: 29 december 2008)]

Artikel 22ter. (30/03/2021- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Ingevoegd bij 17/03/2021 Grondwetwijziging teneinde in titel II van de Grondwet een artikel 22ter in te voegen dat het recht van personen met een handicap op volledige inclusie in de samenleving waarborgt Enig artikel.

Inhoud

Iedere persoon met een handicap heeft recht op volledige inclusie in de samenleving, met inbegrip van het recht op redelijke aanpassingen.

De wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel waarborgen de bescherming van dat recht.

Artikel 23. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 23 van de Grondwet om het recht op kinderbijslag te garanderen Enig artikel.

Inhoud

Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden.

Daartoe waarborgen de wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel, rekening houdend met de overeenkomstige plichten, de economische, sociale en culturele rechten, waarvan ze de voorwaarden voor de uitoefening bepalen.

Die rechten omvatten inzonderheid:
1° het recht op arbeid en op de vrije keuze van beroepsarbeid in het raam van een algemeen werkgelegenheidsbeleid dat onder meer gericht is op het waarborgen van een zo hoog en stabiel mogelijk werkgelegenheidspeil, het recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning, alsmede het recht op informatie, overleg en collectief onderhandelen;
2° het recht op sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en sociale, geneeskundige en juridische bijstand;
3° het recht op een behoorlijke huisvesting;
4° het recht op de bescherming van een gezond leefmilieu;
5° het recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing.
6° het recht op gezinsbijslagen.

Artikel 24. (17/02/1994- ...)

§ 1. Het onderwijs is vrij; elke preventieve maatregel is verboden; de bestraffing van de misdrijven wordt alleen door de wet of het decreet geregeld.

De gemeenschap waarborgt de keuzevrijheid van de ouders.

De gemeenschap richt neutraal onderwijs in. De neutraliteit houdt onder meer in, de eerbied voor de filosofische, ideologische of godsdienstige opvattingen van de ouders en de leerlingen.

De scholen ingericht door openbare besturen bieden, tot het einde van de leerplicht, de keuze aan tussen onderricht in een der erkende godsdiensten en de niet-confessionele zedenleer.

§ 2. Zo een gemeenschap als inrichtende macht bevoegdheden wil opdragen aan een of meer autonome organen, kan dit slechts bij decreet, aangenomen met een meerderheid van twee derden van de uitgebrachte stemmen.

§ 3. Ieder heeft recht op onderwijs, met eerbiediging van de fundamentele rechten en vrijheden. De toegang tot het onderwijs is kosteloos tot het einde van de leerplicht. Alle leerlingen die leerplichtig zijn, hebben ten laste van de gemeenschap recht op morele of religieuze opvoeding.

§ 4. Alle leerlingen of studenten, ouders, personeelsleden en onderwijsinstellingen zijn gelijk voor de wet of het decreet. De wet en het decreet houden rekening met objectieve verschillen, waaronder de eigen karakteristieken van iedere inrichtende macht, die een aangepaste behandeling verantwoorden.

§ 5. De inrichting, erkenning of subsidiëring van het onderwijs door de gemeenschap wordt geregeld door de wet of het decreet.

Artikel 25. (17/02/1994- ...)

De drukpers is vrij; de censuur kan nooit worden ingevoerd; geen borgstelling kan worden geëist van de schrijvers, uitgevers of drukkers.

Wanneer de schrijver bekend is en zijn woonplaats in België heeft, kan de uitgever, de drukker of de verspreider niet worden vervolgd.

Artikel 26. (17/02/1994- ...)

De Belgen hebben het recht vreedzaam en ongewapend te vergaderen, mits zij zich gedragen naar de wetten, die het uitoefenen van dit recht kunnen regelen zonder het echter aan een voorafgaand verlof te onderwerpen.

Deze bepaling is niet van toepassing op bijeenkomsten in de open lucht, die ten volle aan de politiewetten onderworpen blijven.

Artikel 27. (17/02/1994- ...)

De Belgen hebben het recht van vereniging; dit recht kan niet aan enige preventieve maatregel worden onderworpen.

Artikel 28. (17/02/1994- ...)

Ieder heeft het recht verzoekschriften, door een of meer personen ondertekend, bij de openbare overheden in te dienen.

Alleen de gestelde overheden hebben het recht verzoekschriften in gemeenschappelijke naam in te dienen.

Artikel 29. (17/02/1994- ...)

Het briefgeheim is onschendbaar.

De wet bepaalt welke agenten verantwoordelijk zijn voor de schending van het geheim der aan de post toevertrouwde brieven.

Artikel 30. (17/02/1994- ...)

Het gebruik van de in België gesproken talen is vrij; het kan niet worden geregeld dan door de wet en alleen voor handelingen van het openbaar gezag en voor gerechtszaken.

Artikel 31. (17/02/1994- ...)

Geen voorafgaand verlof is nodig om vervolgingen in te stellen tegen openbare ambtenaren wegens daden van hun bestuur, behoudens wat ten opzichte van de ministers en de leden van de Gemeenschaps- en Gewestregeringen is bepaald.

Artikel 32. (01/01/1995- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet II.

Inhoud

Ieder heeft het recht elk bestuursdocument te raadplegen en er een afschrift van te krijgen, behoudens in de gevallen en onder de voorwaarden bepaald door de wet, het decreet of de regel bedoeld in artikel 134.

TITEL III DE MACHTEN (... - ...)

Artikel 33. (17/02/1994- ...)

Alle machten gaan uit van de Natie.

Zij worden uitgeoefend op de wijze bij de Grondwet bepaald.

Artikel 34. (17/02/1994- ...)

De uitoefening van bepaalde machten kan door een verdrag of door een wet worden opgedragen aan volkenrechtelijke instellingen.

Artikel 35. (17/02/1994- ...)

De federale overheid is slechts bevoegd voor de aangelegenheden die de Grondwet en de wetten, krachtens de Grondwet zelf uitgevaardigd, haar uitdrukkelijk toekennen.

De gemeenschappen of de gewesten zijn, ieder wat hem betreft, bevoegd voor de overige aangelegenheden onder de voorwaarden en op de wijze bepaald door de wet. Deze wet moet worden aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid.

Overgangsbepaling

De wet bedoeld in het tweede lid bepaalt de dag waarop dit artikel in werking treedt. Deze dag kan niet voorafgaan aan de dag waarop het nieuw in titel III van de Grondwet in te voegen artikel in werking treedt dat de exclusieve bevoegdheden van de federale overheid bepaalt.

Artikel 36. (17/02/1994- ...)

De federale wetgevende macht wordt gezamenlijk uitgeoefend door de Koning, de Kamer van volksvertegenwoordigers en de Senaat.

Artikel 37. (17/02/1994- ...)

De federale uitvoerende macht, zoals zij door de Grondwet is geregeld, berust bij de Koning.

Artikel 38. (17/02/1994- ...)

Elke gemeenschap heeft de bevoegdheden welke haar door de Grondwet of door de wetten aan-genomen krachtens deze laatste, worden toegekend.

Artikel 39. (17/02/1994- ...)

De wet draagt aan de gewestelijke organen welke zij opricht en welke samengesteld zijn uit verkozen mandatarissen de bevoegdheid op om de aangelegenheden te regelen welke zij aanduidt met uitsluiting van die bedoeld in de artikelen 30 en 127 tot 129 en dit binnen het gebied en op de wijze die zij bepaalt. Deze wet moet worden aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid.

Artikel 39bis. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Ingevoegd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet. - Invoeging van een artikel 39bis in de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

Met uitsluiting van de aangelegenheden die betrekking hebben op de financiën of op de begroting of de aangelegenheden die met een meerderheid van twee derde van de uitgebrachte stemmen worden geregeld, kan over de uitsluitend aan de gewestelijke organen opgedragen aangelegenheden, in het betrokken gewest, een volksraadpleging worden gehouden.

De in artikel 134 bedoelde regel bepaalt de nadere regels en de organisatie van de volksraadpleging, en wordt aangenomen met een meerderheid van twee derden van de uitgebrachte stemmen, op voorwaarde dat de meerderheid van de leden van het betrokken Parlement aanwezig is. Een wet, aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bedoelde meerderheid voorziet in bijkomende meerderheidsvereisten voor het Parlement van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest.

Artikel 39ter. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Ingevoegd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet - Invoeging van een artikel 39ter in Titel III van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

De wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel die de verkiezingen voor de Kamer van volksvertegenwoordigers of voor een Gemeenschaps- of Gewestparlement regelt, en die minder dan een jaar voor de voorziene datum van het einde van de zittingsperiode wordt afgekondigd, treedt in werking ten vroegste een jaar na de afkondiging ervan.

Overgangsbepaling

Dit artikel treedt in werking op de dag van de eerste verkiezingen voor het Europese Parlement die volgen op de bekendmaking van dit artikel in het Belgisch Staatsblad.

Artikel 40. (17/02/1994- ...)

De rechterlijke macht wordt uitgeoefend door de hoven en rechtbanken.

De arresten en vonnissen worden in naam des Konings ten uitvoer gelegd.

Artikel 41. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 41 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

De uitsluitend gemeentelijke of provinciale belangen worden door de gemeenteraden of de provincieraden geregeld volgens de beginselen bij de Grondwet vastgesteld. Ter uitvoering van een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bedoelde meerderheid, kan de in artikel 134 bedoelde regel echter de provinciale instellingen afschaffen. In dit geval kan de in artikel 134 bedoelde regel ze vervangen door bovengemeentelijke besturen waarvan de raden de uitsluitend bovengemeentelijke belangen regelen volgens de beginselen bij de Grondwet vastgesteld. De in artikel 134 bedoelde regel moet worden aangenomen met een meerderheid van twee derden van de uitgebrachte stemmen, op voorwaarde dat de meerderheid van de leden van het betrokken Parlement aanwezig is.

De in artikel 134 bedoelde regel stelt de bevoegdheden, de werkingsregels en de wijze van verkiezing vast van de binnengemeentelijke territoriale organen die aangelegenheden van gemeentelijk belang kunnen regelen.

Die binnengemeentelijke territoriale organen worden opgericht in gemeenten met meer dan 100 000 inwoners op initiatief van hun gemeenteraad. Hun leden worden rechtstreeks verkozen. Ter uitvoering van een wet, aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid, regelt het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel de overige voorwaarden waaronder en de wijze waarop dergelijke binnengemeentelijke territoriale organen kunnen worden opgericht.

Dat decreet en die in artikel 134 bedoelde regel moeten worden aangenomen met een meerderheid van twee derden van de uitgebrachte stemmen, op voorwaarde dat de meerderheid van de leden van het betrokken Parlement aanwezig is.

Over de aangelegenheden van gemeentelijk, bovengemeentelijk of provinciaal belang kan in de betrokken gemeente, het betrokken bovengemeentelijk bestuur of de betrokken provincie een volksraadpleging worden gehouden. De in artikel 134 bedoelde regel regelt de nadere uitwerking en de organisatie van de volksraadpleging

HOOFDSTUK I DE FEDERALE KAMERS (... - ...)

Artikel 42. (17/02/1994- ...)

De leden van beide Kamers vertegenwoordigen de Natie en niet enkel degenen die hen hebben verkozen.

Artikel 43. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 43 van de Grondwet Enig artikel.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet V.

Inhoud

§ 1. Voor de bij de Grondwet bepaalde gevallen worden de gekozen leden van de Kamer van volksvertegenwoordigers in een Nederlandse en een Franse taalgroep ingedeeld op de bij de wet vastgestelde wijze.

§ 2. Voor de bij de Grondwet bepaalde gevallen worden de senatoren, met uitzondering van de senator aangewezen door het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap, in een Nederlandse en een Franse taalgroep ingedeeld.

De senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 1° en 6°, vormen de Nederlandse taalgroep van de Senaat. De senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 2° tot 4° en 7°, vormen de Franse taalgroep van de Senaat.

Overgangsbepaling

Dit artikel treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014.

Tot die dag zijn de volgende bepalingen van toepassing :
" § 1. Voor de bij de Grondwet bepaalde gevallen worden de gekozen leden van elke Kamer in een Nederlandse en een Franse taalgroep ingedeeld op de bij de wet vastgestelde wijze.

§ 2. De senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 1°, 3° en 6°, vormen de Nederlandse taalgroep van de Senaat. De senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 2°, 4° en 7° vormen de Franse taalgroep van de Senaat".

Artikel 44. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 44 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

De Kamers komen van rechtswege bijeen ieder jaar, de tweede dinsdag van oktober, behalve wanneer zij reeds voordien door de Koning zijn bijeengeroepen.

De Kamers moeten ieder jaar tenminste veertig dagen in zitting blijven. De Senaat is een niet-permanent orgaan.

De zitting wordt door de Koning gesloten.

De Koning heeft het recht de Kamers in buitengewone zitting bijeen te roepen.

Overgangsbepaling

De tweede zin van het tweede lid treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014.

Artikel 45. (17/02/1994- ...)

De Koning kan de Kamers verdagen. Evenwel mag de verdaging, zonder instemming van de Kamers, de termijn van een maand niet overschrijden, noch gedurende eenzelfde zitting worden herhaald.

Artikel 46. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 46 van de Grondwet Enig artikel.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet V.

Inhoud

De Koning heeft enkel het recht de Kamer van volksvertegenwoordigers te ontbinden wanneer zij, bij volstrekte meerderheid van haar leden
1° hetzij een motie van vertrouwen in de federale Regering verwerpt en niet binnen een termijn van drie dagen, te rekenen van de dag van de verwerping van de motie, een opvolger voor de Eerste Minister voor benoeming aan de Koning voordraagt;
2° hetzij een motie van wantrouwen tegen de federale Regering aanneemt en niet tegelijk een opvolger voor de Eerste Minister voor benoeming aan de Koning voordraagt.

Over moties van vertrouwen en wantrouwen kan slechts gestemd worden na verloop van achtenveertig uur, volgend op de indiening van de motie.

Bovendien kan de Koning bij ontslag van de federale Regering de Kamer van Volksvertegenwoordigers ontbinden, nadat deze daarmee bij volstrekte meerderheid van haar leden heeft ingestemd.

Het ontbindingsbesluit bevat de oproeping van de kiezers binnen veertig dagen en bijeenroeping van de Kamer van volksvertegenwoordigers binnen twee maanden.

In geval van ontbinding van beide Kamers overeenkomstig artikel 195 worden de Kamers binnen drie maanden bijeengeroepen.

In geval van vervroegde ontbinding zal de nieuwe federale zittingsperiode uiterlijk duren tot de dag van de eerstvolgende verkiezingen voor het Europese Parlement die op deze ontbinding volgen.

Overgangsbepaling

Een wet, aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, bepaalt na de verkiezingen voor het Europese Parlement van 2014 de datum waarop het zesde lid in werking treedt. Deze datum stemt overeen met de datum van inwerkingtreding van artikel 65, derde lid, en artikel 118, § 2, vierde lid.

Het vierde en het vijfde lid treden in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014. Tot die datum zijn, in plaats van het vierde en het vijfde lid, de volgende bepalingen van toepassing :

"De ontbinding van de Kamer van volksvertegenwoordigers heeft de ontbinding van de Senaat tot gevolg.

Het ontbindingsbesluit bevat oproeping van de kiezers binnen veertig dagen en bijeenroeping van de Kamers binnen twee maanden.

De ontbinding van de Kamer van volksvertegenwoordigers die aanleiding zou geven tot de federale wetgevende verkiezingen die op dezelfde dag zullen worden gehouden als de verkiezingen voor de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014, heeft de ontbinding van de Senaat tot gevolg. De kiezers voor de Kamer van volksvertegenwoordigers worden opgeroepen binnen veertig dagen. De Kamers worden bijeengeroepen binnen drie maanden.".

Artikel 47. (17/02/1994- ...)

De vergaderingen van de Kamers zijn openbaar.

Elk Kamer vergadert evenwel met gesloten deuren, op verzoek van haar voorzitter of van tien leden.

Zij beslist daarna, bij volstrekte meerderheid, of de vergadering in het openbaar zal worden hervat ter behandeling van hetzelfde onderwerp.

Artikel 48. (17/02/1994- ...)

Elke Kamer onderzoekt de geloofsbrieven van haar leden en beslecht de geschillen die hieromtrent rijzen.

Artikel 49. (17/02/1994- ...)

Men kan niet tegelijk lid van beide Kamers zijn.

Artikel 50. (21/05/1995- ...)

Een lid van een van beide Kamers dat door de Koning tot minister wordt benoemd en de benoeming aanneemt, houdt op zitting te hebben en neemt zijn mandaat weer op wanneer de Koning een einde heeft gemaakt aan zijn ambt van minister. De wet stelt de nadere regelen van zijn vervanging in de betrokken Kamer vast.

Artikel 51. (17/02/1994- ...)

Een lid van een van beide Kamers dat door de federale Regering wordt benoemd tot een andere bezoldigd ambt dan dat van minister en de benoeming aanneemt, houdt onmiddellijk op zitting te hebben en treedt niet weder in functie dan krachtens een nieuwe verkiezing.

Artikel 52. (17/02/1994- ...)

Bij iedere zitting benoemt elke Kamer haar voorzitter, haar ondervoorzitters en stelt haar bureau samen.

Artikel 53. (17/02/1994- ...)

Elk besluit wordt bij volstrekte meerderheid van stemmen genomen, behoudens hetgeen door de reglementen der Kamers zal worden bepaald met betrekking tot verkiezingen en voordrachten.

Bij staking van stemmen is het behandelde voorstel verworpen.

Geen van beide Kamers kan een besluit nemen indien niet de meerderheid van haar leden aanwezig is.

Artikel 54. (17/02/1994- ...)

Behoudens voor de begrotingen alsook voor de wetten waarvoor een bijzondere meerderheid is vereist, kan een met redenen omklede motie, ondertekend door tenminste drie vierden van de leden van een der taalgroepen en ter tafel gelegd na de indiening van het verslag en vóór de eindstemming in openbare vergadering, verklaren dat de bepalingen die zij aanwijst in een ontwerp of voorstel van wet de betrekkingen tussen de gemeenschappen ernstig in het gedrang kunnen brengen.

In dat geval wordt de parlementaire procedure opgeschort en de motie verwezen naar de Ministerraad, die binnen dertig dagen daarover zijn gemotiveerd advies geeft en de betrokken Kamer uitnodigt zich uit te spreken hetzij over dit advies, hetzij over het eventueel geamendeerde ontwerp of voorstel.

Deze procedure kan slechts eenmaal toegepast door de leden van een taalgroep betreffende eenzelfde ontwerp of voorstel van wet.

Artikel 55. (17/02/1994- ...)

De stemmingen geschieden bij zitten en opstaan of bij naamafroeping; over de wetten in hun geheel wordt altijd bij naamafroeping gestemd. Verkiezingen en voordrachten van kandidaten geschieden bij geheime stemming.

Artikel 56. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 56 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

De Kamer van volksvertegenwoordigers heeft het recht van onderzoek.

De Senaat kan, op verzoek van vijftien van zijn leden, op verzoek van de Kamer van volksvertegenwoordigers, van een Gemeenschaps-of Gewestparlement of van de Koning, bij volstrekte meerderheid van de uitgebrachte stemmen, met ten minste een derde van de uitgebrachte stemmen in elke taalgroep, beslissen dat een vraagstuk dat eveneens gevolgen heeft voor de bevoegdheden van de gemeenschappen of de gewesten, het voorwerp zal uitmaken van een informatieverslag. Het verslag wordt goedgekeurd bij volstrekte meerderheid van de uitgebrachte stemmen, met ten minste een derde van de uitgebrachte stemmen in elke taalgroep.

Overgangsbepaling

Dit artikel treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps-en Gewestparlementen in 2014. Tot die dag is de volgende bepaling van toepassing :

"Elke Kamer heeft het recht van onderzoek.".

Artikel 57. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 57 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

Het is verboden in persoon aan de Kamers verzoekschriften aan te bieden.

De Kamer van volksvertegenwoordigers heeft het recht de bij haar ingediende verzoekschriften naar de ministers te verwijzen. De ministers zijn verplicht omtrent de inhoud uitleg te verstrekken, zo dikwijls als de Kamer het eist.

Overgangsbepaling

Het tweede lid treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014. Tot die dag is de volgende bepaling van toepassing in plaats van het tweede lid :

"Elke Kamer heeft het recht de bij haar ingediende verzoekschriften naar de ministers te verwijzen. De ministers zijn verplicht omtrent de inhoud uitleg te verstrekken, zo dikwijls als de Kamer het eist.".

Artikel 58. (17/02/1994- ...)

Geen lid van een van beide Kamers kan worden vervolgd of aan enig onderzoek onderworpen naar aanleiding van een mening of een stem, in de uitoefening van zijn functie uitgebracht.

Artikel 59. (01/03/1997- ...)

[Behalve bij ontdekking op heterdaad kan geen lid van een van beide Kamers, tijdens de zitting en in strafzaken, worden verwezen naar of rechtstreeks gedagvaard voor een hof of een rechtbank, of worden aangehouden dan met verlof van de Kamer waarvan het lid deel uitmaakt.

Behalve bij ontdekking op heterdaad kunnen de dwangmaatregelen waarvoor het optreden van een rechter is vereist, ten opzichte van een lid van een van beide Kamers, tijdens de zitting en in strafzaken, alleen worden bevolen door de eerste voorzitter van het hof van beroep op verzoek van de bevoegde rechter. Deze beslissing wordt aan de voorzitter van de betrokken Kamer meegedeeld.

Huiszoeking of inbeslagneming krachtens het voorgaande lid kan alleen geschieden in aanwezigheid van de voorzitter van de betrokken Kamer of van een door hem aangewezen lid.

De vervolging in strafzaken van een lid van een van beide Kamers kan, tijdens de zitting, enkel worden ingesteld door de ambtenaren van het openbaar ministerie en de bevoegde ambtenaren.

In elke stand van het onderzoek kan het betrokken lid van een van beide Kamers, tijdens de zitting en in strafzaken, aan de Kamer waarvan hij deel uitmaakt de schorsing van de vervolging vragen. Deze Kamer dient hiertoe met een meerderheid van twee derden van de uitgebrachte stemmen te beslissen.

De hechtenis van een lid van een van beide Kamers of zijn vervolging voor een hof of een rechtbank wordt tijdens de zitting geschorst indien de Kamer waarvan het lid deel uitmaakt, het vordert. (verv. GW- wijziging 28 februari 1997, I: 1 maart 1997) ]

Artikel 60. (17/02/1994- ...)

Elke Kamer bepaalt, in haar reglement, de wijze waarop zij haar bevoegdheden uitoefent.

AFDELING I DE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS (... - ...)

Artikel 61. (17/02/1994- ...)

De leden van de Kamer van volksvertegenwoordigers worden rechtstreeks gekozen door de burgers die volle achttien jaar oud zijn en die niet verkeren in een der gevallen van uitsluiting bij de wet bepaald.

Ieder kiezer heeft recht op slechts één stem.

Artikel 62. (17/02/1994- ...)

De samenstelling van de kiescolleges wordt door de wet geregeld.

De verkiezingen geschieden volgens het stelsel van evenredige vertegenwoordiging dat door de wet wordt vastgesteld.

De stemming is verplicht en geheim. Zij heeft plaats in de gemeente, behoudens de bij de wet te stellen uitzonderingen.

Artikel 63. (22/08/2012- ...)

Document relaties

Type Datum Opschrift
Zie ook 22/02/2013 houdende vaststelling van het aantal te verkiezen Vlaamse volksvertegenwoordigers per kieskring

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 19/07/2012 Grondwetwijziging Herziening van artikel 63 van de Grondwet Enig artikel.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet V.

Inhoud

§ 1. De Kamer van volksvertegenwoordigers telt honderdvijftig leden.

§ 2. Elke kieskring telt zoveel keren een zetel als de federale deler in het cijfer van de bevolking van de kieskring begrepen is. De federale deler wordt verkregen door het bevolkingscijfer van het Rijk te delen door honderdvijftig.

De overblijvende zetels worden toegewezen aan de kieskringen met het grootste nog niet vertegenwoordigde bevolkingsoverschot.

§ 3. De indeling van de leden van de Kamer van volksvertegenwoordigers over de kieskringen wordt door de Koning bepaald in verhouding tot de bevolking.

Het cijfer van de bevolking van elke kieskring wordt om de tien jaar vastgesteld door een volkstelling of door enig ander middel, bepaald door de wet. De Koning maakt binnen een termijn van zes maanden de uitslagen bekend.

Binnen een termijn van drie maanden na die bekendmaking bepaalt de Koning het aantal zetels dat aan iedere kieskring toekomt.

De nieuwe indeling wordt toegepast vanaf de eerstvolgende algemene verkiezingen.

§ 4. De wet bepaalt de kieskringen; zij bepaalt eveneens de voorwaarden waaraan men moet voldoen om kiezer te zijn, alsmede het verloop van de kiesverrichtingen.

Teneinde de gewettigde belangen van de Nederlandstaligen en de Franstaligen in de vroegere provincie Brabant te vrijwaren, voorziet de wet echter in bijzondere modaliteiten.

Aan de regels die deze bijzondere modaliteiten vaststellen, kan geen wijziging worden aangebracht dan bij een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid.

Artikel 64. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 64 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

Om verkiesbaar te zijn moet men:
1° Belg zijn;
2° het genot hebben van de burgerlijke en politieke rechten;
3° de volle leeftijd van achttien jaar hebben bereikt;
4° zijn woonplaats hebben in België.

Geen andere voorwaarde tot verkiesbaarheid kan worden vereist.

Overgangsbepaling

Het eerste lid, 3°, treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014. Tot die dag moet men, onverminderd artikel 64, eerste lid, 1°, 2° en 4°, de volle leeftijd van eenentwintig jaar hebben bereikt.

Artikel 65. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 65 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

De leden van de Kamer van volksvertegenwoordigers worden gekozen voor vijf jaar.

De Kamer wordt om de vijf jaar geheel vernieuwd.

De verkiezingen voor de Kamer vinden plaats op dezelfde dag als de verkiezingen voor het Europese Parlement.

Overgangsbepaling

Een wet, aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, bepaalt na de verkiezingen voor het Europese Parlement van 2014 de datum waarop het derde lid in werking treedt. Die datum stemt overeen met de datum van inwerkingtreding van artikel 46, zesde lid, en artikel 118, § 2, vierde lid.

Federale wetgevende verkiezingen zullen in elk geval op dezelfde dag plaatsvinden als de eerste verkiezingen voor het Europese Parlement die volgen op de bekendmaking van deze herziening in het Belgisch Staatsblad.

Artikel 66. (19/04/1996- ...)

Ieder lid van de Kamer van volksvertegenwoordigers geniet een jaarlijkse vergoeding van twaalfduizend frank.

[Binnen de grenzen van de Staat hebben de leden van de Kamer van volksvertegenwoordigers vrij verkeer op alle verkeerswegen door de openbare overheden geëxploiteerd of in concessie gegeven. [ (verv. GW - wijziging 25 maart 1996, I: 19 april 1996) ]

[... (opgeh. GW - wijziging 25 maart 1996, I: 19 april 1996) ]

Aan de Voorzitter van de Kamer van volksvertegenwoordigers kan een jaarlijkse vergoeding worden toegekend, aan te rekenen op de dotatie bestemd voor de dekking der uitgaven van deze vergadering.

De Kamer bepaalt het bedrag dat van de vergoeding mag worden ingehouden als bijdrage in de lijfrente- of pensioenkassen, waarvan zij de oprichting wenselijk acht.

AFDELING II DE SENAAT (... - ...)

Artikel 67. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 67 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

§ 1. De Senaat telt zestig senatoren, van wie :
1° negenentwintig senatoren aangewezen door het Vlaams Parlement uit het Vlaams Parlement of uit de Nederlandse taalgroep van het Parlement van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest;
2° tien senatoren aangewezen door en uit het Parlement van de Franse Gemeenschap;
3° acht senatoren aangewezen door en uit het Parlement van het Waalse Gewest;
4° twee senatoren aangewezen door en uit de Franse taalgroep van het Parlement van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest;
5° een senator aangewezen door en uit het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap;
6° zes senatoren aangewezen door de senatoren bedoeld in 1°;
7° vier senatoren aangewezen door de senatoren bedoeld in 2° tot 4°.

§ 2. Ten minste een van de senatoren bedoeld in § 1, 1°, heeft op de dag van zijn verkiezing zijn woonplaats in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad.

Drie van de senatoren bedoeld in § 1, 2°, maken deel uit van de Franse taalgroep van het Parlement van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. In afwijking van § 1, 2°, hoeft een van deze drie senatoren geen lid te zijn van het Parlement van de Franse Gemeenschap.

§ 3. Niet meer dan twee derden van de senatoren zijn van hetzelfde geslacht.

§ 4. Indien een lijst bedoeld in artikel 68, § 2, niet vertegenwoordigd is door senatoren bedoeld in respectievelijk § 1, 1°, of § 1, 2°, 3° of 4°, kan de aanwijzing van de senatoren bedoeld in § 1, 6°, of § 1, 7°, gebeuren door de volksvertegenwoordigers die verkozen zijn op de voornoemde lijst.

Overgangsbepaling

Dit artikel treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014. Tot die dag zijn de volgende bepalingen van toepassing :

" § 1. Onverminderd artikel 72, telt de Senaat eenenzeventig senatoren, van wie:
1° vijfentwintig senatoren, overeenkomstig artikel 61 gekozen door het Nederlandse kiescollege;
2° vijftien senatoren, overeenkomstig artikel 61 gekozen door het Franse kiescollege;
3° tien senatoren, aangewezen door en uit het Parlement van de Vlaamse Gemeenschap, Vlaams Parlement genoemd;
4° tien senatoren, aangewezen door en uit het Parlement van de Franse Gemeenschap;
5° een senator, aangewezen door en uit het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap;
6° zes senatoren, aangewezen door de senatoren bedoeld in 1° en 3°;
7° vier senatoren, aangewezen door de senatoren bedoeld in 2° en 4°.

Bij de algehele vernieuwing van hun Parlement die niet samenvalt met de vernieuwing van de Senaat, behouden de senatoren bedoeld in het eerste lid, 3° tot 5°, die geen zitting meer hebben in hun Parlement, het mandaat van senator tot de opening van de eerste zitting na de vernieuwing van hun Parlement.

§ 2. Ten minste een van de senatoren bedoeld in § 1, 1°, 3° en 6°, heeft op de dag van zijn verkiezing zijn woonplaats in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad.

Ten minste zes van de senatoren bedoeld in § 1, 2°, 4° en 7°, hebben op de dag van hun verkiezing hun woonplaats in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad. Indien niet ten minste vier van de senatoren bedoeld in § 1, 2°, op de dag van hun verkiezing hun woonplaats hebben in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad, moeten ten minste twee van de senatoren bedoeld in § 1, 4°, op de dag van hun verkiezing hun woonplaats hebben in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad.

Artikel 68. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 68 van de Grondwet Enig artikel.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet V.

Inhoud

§ 1. De Senaatszetels bedoeld in artikel 67, § 1, 1°, worden verdeeld onder de lijsten, volgens het door de wet bepaalde stelsel van evenredige vertegenwoordiging, op grond van de opgetelde stemcijfers van de lijsten, behaald in de verschillende kieskringen bij de verkiezingen voor het Vlaams Parlement, overeenkomstig de bij de wet bepaalde regels.

De lijsten, waarvan de stemcijfers worden opgeteld krachtens het eerste lid, mogen enkel deelnemen aan de zetelverdeling voor de Senaat bedoeld in artikel 67, § 1, 1°, indien zij ten minste een zetel in het Vlaams Parlement hebben behaald.

De Senaatszetels bedoeld in artikel 67, § 1, 2° tot 4°, worden verdeeld onder de lijsten, volgens het door de wet bepaalde stelsel van evenredige vertegenwoordiging, op grond van de optelling van de stemcijfers van de lijsten, behaald in de verschillende kieskringen bij de verkiezingen voor het Parlement van het Waalse Gewest, en van de stemcijfers van de lijsten voor de Franse taalgroep, behaald bij de verkiezingen voor het Parlement van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, overeenkomstig de bij de wet bepaalde regels.

De lijsten, waarvan de stemcijfers worden opgeteld krachtens het derde lid, mogen enkel deelnemen aan de zetelverdeling voor de Senaat bedoeld in artikel 67, § 1, 2° tot 4°, indien zij ten minste een zetel in respectievelijk het Parlement van de Franse Gemeenschap, het Waals Parlement en de Franse taalgroep van het Parlement van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest hebben behaald.

De wet regelt de aanwijzing van de senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 1° tot 4°, met uitzondering van de nadere regelen die overeenkomstig een wet, aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, door de gemeenschapsparlementen, ieder wat hem betreft, bij decreet worden vastgesteld. Dat decreet moet worden aangenomen met een meerderheid van twee derden van de uitgebrachte stemmen, op voorwaarde dat de meerderheid van de leden van het betrokken Parlement aanwezig is.

De senator bedoeld in artikel 67, § 1, 5°, wordt aangewezen door het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap bij volstrekte meerderheid van de uitgebrachte stemmen.

§ 2. De Senaatszetels bedoeld in artikel 67, § 1, 6° en 7°, worden verdeeld onder de lijsten overeenkomstig de bij de wet bepaalde regels op grond van de optelling van de stemcijfers van de lijsten, behaald bij de verkiezingen voor de Kamer van volksvertegenwoordigers, volgens het door de wet bepaalde stelsel van evenredige vertegenwoordiging. Dit is het stelsel dat gebruikt wordt in artikel 63, § 2. Een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid, bepaalt de territoriale omschrijvingen waarvan de stemmen in aanmerking worden genomen voor de verdeling van de Senaatszetels bedoeld in artikel 67, § 1, 6° en 7°, van respectievelijk de Nederlandse en de Franse taalgroep van de Senaat.

Een lijst kan slechts in aanmerking worden genomen voor de zetelverdeling van een enkele taalgroep.

De wet bepaalt de aanwijzing van de senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 6° en 7°.

Overgangsbepaling

Dit artikel treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014, met uitzondering van paragraaf 2, eerste lid, laatste zin. Tot die dag zijn de volgende bepalingen van toepassing :

" § 1. Het totaal aantal senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 1°, 2°, 3°, 4°, 6° en 7°, wordt in elke taalgroep, op grond van het stemcijfer van de lijsten behaald bij de verkiezing van de senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 1° en 2°, verdeeld volgens het stelsel van evenredige vertegenwoordiging dat door de wet wordt vastgesteld.

Voor de aanwijzing van de senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 3° en 4°, komen alleen de lijsten in aanmerking waarop ten minste een senator bedoeld in artikel 67, § 1, 1° en 2°, gekozen is en voor zover voldoende op deze lijsten gekozen leden zitting hebben in, naar gelang van het geval, het Parlement van de Vlaamse Gemeenschap of het Parlement van de Franse Gemeenschap.

Voor de aanwijzing van de senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 6° en 7°, komen alleen de lijsten in aanmerking waarop ten minste een senator bedoeld in artikel 67, § 1, 1° en 2°, gekozen is.

§ 2. Voor de verkiezing van de senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 1° en 2°, is de stemming verplicht en geheim. Zij heeft plaats in de gemeente, behoudens de bij de wet te stellen uitzonderingen.

§ 3. Voor de verkiezing van de senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 1° en 2°, bepaalt de wet de kieskringen en de samenstelling van de kiescolleges; zij bepaalt eveneens de voorwaarden waaraan men moet voldoen om kiezer te zijn, alsmede het verloop van de kiesverrichtingen.

De wet regelt de aanwijzing van de senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 3° tot 5°, met uitzondering van de nadere regelen die overeenkomstig een wet, aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, door de gemeenschapsparlementen, elk voor zich, bij decreet worden vastgesteld. Dat decreet moet worden aangenomen met een meerderheid van twee derden van de uitgebrachte stemmen, op voorwaarde dat de meerderheid van de leden van het betrokken Parlement aanwezig is.

De senator bedoeld in artikel 67, § 1, 5°, wordt aangewezen door het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap bij volstrekte meerderheid van de uitgebrachte stemmen.

De wet regelt de aanwijzing van de senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 6° en 7°.".

Artikel 69. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 69 van de Grondwet Enig artikel.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet V.

Inhoud

Om tot senator aangewezen te kunnen worden, moet men :
1° Belg zijn;
2° het genot hebben van de burgerlijke en politieke rechten;
3° de volle leeftijd van achttien jaar hebben bereikt;
4° zijn woonplaats hebben in België.

Overgangsbepaling

Dit artikel treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014. Tot die dag zijn de volgende bepalingen van toepassing :

"Om tot senator gekozen of aangewezen te kunnen worden moet men :
1° Belg zijn;
2° het genot hebben van de burgerlijke en politieke rechten;
3° de volle leeftijd van eenentwintig jaar hebben bereikt;
4° zijn woonplaats hebben in België.".

Artikel 70. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 70 van de Grondwet Enig artikel.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet V.

Inhoud

Het mandaat van de senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 1° tot 5°, vangt aan op de dag van hun eedaflegging in de Senaat en eindigt, na de algehele vernieuwing van het Parlement dat hen heeft aangewezen, op de dag van de opening van de eerste zitting ervan.

Het mandaat van de senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 6° en 7°, vangt aan op de dag van hun eedaflegging in de Senaat en eindigt op de dag van de opening van de eerste zitting van de Kamer van volksvertegenwoordigers na de algehele vernieuwing ervan.

Overgangsbepaling

Dit artikel treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014. Tot die datum zijn de volgende bepalingen van toepassing :

"De senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 1° en 2°, worden gekozen voor vier jaar. De senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 6° en 7°, worden aangewezen voor vier jaar.

In elk geval wordt de Senaat algeheel vernieuwd bij de verkiezingen voor de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014.".

Artikel 71. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 71 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

De senatoren genieten geen wedde.

Zij hebben evenwel recht op vergoeding van hun onkosten.

De vergoeding van de senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 1° tot 4°, wordt bepaald door het Gemeenschaps- of Gewestparlement dat hen aanwijst. De vergoeding valt ten laste van dit Parlement.

De vergoeding van de senator bedoeld in artikel 67, § 1, 5°, stemt overeen met de vergoeding van de senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 3°, en valt ten laste van het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap.

De vergoeding van de senatoren bedoeld in artikel 67, § 1, 6° en 7°, valt ten laste van de dotatie van de Senaat.

Binnen de grenzen van de Staat hebben de senatoren vrij verkeer op alle verkeerswegen door de openbare overheden geëxploiteerd of in concessie gegeven. 

Overgangsbepaling

De invoeging van het derde tot en met het vijfde lid van dit artikel treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014.
Tot die dag hebben de senatoren recht op een vergoeding van vierduizend frank per jaar.

Artikel 72. (25/05/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Opgeheven bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 72 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

...

Artikel 73. (17/02/1994- ...)

Elke vergadering van de Senaat die mocht worden gehouden buiten de zitting van de Kamer van volksvertegenwoordigers, is van rechtswege nietig.

HOOFDSTUK II DE FEDERALE WETGEVENDE MACHT (... - ...)

Artikel 74. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 74 van de Grondwet Enig artikel.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet V.

Inhoud

In afwijking van artikel 36 wordt de federale wetgevende macht gezamenlijk uitgeoefend door de Koning en de Kamer van volksvertegenwoordigers voor de andere aangelegenheden dan die bedoeld in de artikelen 77 en 78.

Overgangsbepaling

Dit artikel treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014. Tot die dag zijn de volgende bepalingen van toepassing :

"In afwijking van artikel 36 wordt de federale wetgevende macht gezamenlijk uitgeoefend door de Koning en de Kamer van volksvertegenwoordigers voor :
1° het verlenen van naturalisaties;
2° de wetten betreffende de burgerrechtelijke en strafrechtelijke aansprakelijkheid van de ministers van de Koning;
3° de begrotingen en de rekeningen van de Staat, onverminderd artikel 174, eerste lid, tweede zin;
4°de vaststelling van het legercontingent.".

Artikel 75. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 75 van de Grondwet Enig artikel

Commentaar

Het tweede en derde lid van dit artikel treden in werking vanaf de eerste algehele vernieuwing van de Kamer van Volksvertegenwoordigers na 17 februari 1994: zie Titel IX, punt V, §2

Inhoud

Het recht van initiatief behoort aan elke tak van de federale wetgevende macht. Het initiatiefrecht van de Senaat is evenwel beperkt tot de aangelegenheden bedoeld in artikel 77.

Voor de aangelegenheden bedoeld in artikel 78 worden de wetsontwerpen die aan de Kamers op initiatief van de Koning worden voorgelegd, ingediend in de Kamer van volksvertegenwoordigers en vervolgens overgezonden aan de Senaat.

Overgangsbepaling

Dit artikel treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014. Tot die dag zijn de volgende bepalingen van toepassing :

"Het recht van initiatief behoort aan elke tak van de federale wetgevende macht.

Behalve voor de aangelegenheden bedoeld in artikel 77 worden de wetsontwerpen voorgelegd aan de Kamers op initiatief van de Koning, ingediend in de Kamer van volksvertegenwoordigers en vervolgens overgezonden aan de Senaat.

De wetsontwerpen houdende instemming met verdragen voorgelegd aan de Kamers op initiatief van de Koning, worden ingediend in de Senaat en vervolgens overgezonden aan de Kamer van volksvertegenwoordigers.".

Artikel 76. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 76 van de Grondwet Enig artikel

Inhoud

Een wetsontwerp kan door een Kamer eerst worden aangenomen nadat daarover artikelsgewijs is gestemd.

De Kamers hebben het recht de artikelen en de voorgestelde amendementen te wijzigen en te splitsen.

Het reglement van de Kamer van volksvertegenwoordigers voorziet in een procedure van een tweede lezing.

Overgangsbepaling

Het derde lid treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014.

Artikel 77. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 77 van de Grondwet Enig Artikel.

Commentaar

Dit artikel treedt in werking vanaf de eerste algehele vernieuwing van de Kamer van Volksvertegenwoordigers na 17 februari 1994: zie Titel IX, punt V, §2

Inhoud

De Kamer van volksvertegenwoordigers en de Senaat zijn gelijkelijk bevoegd voor :
1° de verklaring tot herziening van de Grondwet, alsook de herziening en de coördinatie van de Grondwet;
2° de aangelegenheden die krachtens de Grondwet door beide wetgevende Kamers dienen te worden geregeld;
3° de wetten aan te nemen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid;
4° de wetten met betrekking tot de instellingen van de Duitstalige Gemeenschap en de financiering ervan;
5° de wetten met betrekking tot de financiering van politieke partijen en de controle op de verkiezingsuitgaven;
6° de wetten met betrekking tot de organisatie van de Senaat en het statuut van senator.

Een wet aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, kan andere aangelegenheden aanduiden waarvoor de Kamer van volksvertegenwoordigers en de Senaat gelijkelijk bevoegd zijn.

Overgangsbepaling

Dit artikel treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014. Tot die dag zijn de volgende bepalingen van toepassing :

"De Kamer van volksvertegenwoordigers en de Senaat zijn gelijkelijk bevoegd voor :
1° de verklaring tot herziening van de Grondwet en de herziening van de Grondwet;
2° de aangelegenheden die krachtens de Grondwet door beide wetgevende Kamers dienen te worden geregeld;
3° de wetten bedoeld in de artikelen 5, 39, 43, 50, 68, 71, 77, 82, 115, 117, 118, 121, 123, 127 tot 131, 135 tot 137, 140 tot 143, 145, 146, 163, 165, 166, 167, § 1, derde lid, § 4 en § 5, 169, 170, § 2, tweede lid, § 3, tweede en derde lid, § 4, tweede lid, en 175 tot 177, evenals de wetten ter uitvoering van de voormelde wetten en artikelen;
4° de wetten aan te nemen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, evenals de wetten ter uitvoering hiervan;
5° de wetten bedoeld in artikel 34;
6° de wetten houdende instemming met verdragen;
7° de wetten aangenomen overeenkomstig artikel 169 om de naleving van internationale of supranationale verplichtingen te verzekeren;
8° de wetten op de Raad van State;
9° de organisatie van de hoven en rechtbanken;
10° de wetten tot goedkeuring van samenwerkingsakkoorden tussen de Staat, de gemeenschappen en de gewesten.

Een wet aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, kan andere wetten aanduiden waarvoor de Kamer van volksvertegenwoordigers en de Senaat gelijkelijk bevoegd zijn.".

Artikel 78. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 78 van de Grondwet Enig artikel

Commentaar

Dit artikel treedt in werking vanaf de eerste algehele vernieuwing van de Kamer van Volksvertegenwoordigers na 17 februari 1994: zie Titel IX, punt V, §2

Inhoud

 § 1. Onder voorbehoud van artikel 77, wordt het wetsontwerp dat door de Kamer van volksvertegenwoordigers is aangenomen in de hierna vermelde aangelegenheden, overgezonden aan de Senaat :
1° de wetten ter uitvoering van de wetten aan te nemen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid;
2° de wetten bedoeld in de artikelen 5, 39, 115, 117, 118, 121, 123, 127 tot 129, 131, 135 tot 137, 141 tot 143, 163, 165, 166, 167, § 1, derde lid, 169, 170, § 2, tweede lid, § 3, tweede en derde lid, en § 4, tweede lid, 175 en 177, evenals de wetten ter uitvoering van de voormelde wetten en artikelen, met uitzondering van de wetgeving met betrekking tot de organisatie van de geautomatiseerde stemming;
3° de wetten aangenomen overeenkomstig artikel 169 om de naleving van internationale of supranationale verplichtingen te verzekeren;
4° de wetten op de Raad van State en op de federale administratieve rechtscolleges.

Een wet aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, kan andere aangelegenheden aanduiden die de Senaat overeenkomstig de procedure bepaald in dit artikel kan onderzoeken.

§ 2. Op verzoek van de meerderheid van zijn leden met ten minste een derde van de leden van elke taalgroep, onderzoekt de Senaat het wetsontwerp. Dat verzoek wordt geformuleerd binnen vijftien dagen na de ontvangst van het wetsontwerp.

De Senaat kan, binnen een termijn die dertig dagen niet te boven mag gaan :
- beslissen dat er geen reden is om het wetsontwerp te amenderen;
- het wetsontwerp na amendering aannemen.

Indien de Senaat zich niet binnen de voorgeschreven termijn heeft uitgesproken of indien hij de Kamer van volksvertegenwoordigers in kennis heeft gesteld van zijn beslissing om het wetsontwerp niet te amenderen, zendt de Kamer van volksvertegenwoordigers het ontwerp over aan de Koning.

Indien het ontwerp is geamendeerd, zendt de Senaat het over aan de Kamer van volksvertegenwoordigers, die een definitieve beslissing neemt door het wetsontwerp hetzij aan te nemen, hetzij te amenderen.

Overgangsbepaling

Dit artikel treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014. Tot die dag zijn de volgende bepalingen van toepassing :

"In de andere aangelegenheden dan die bedoeld in de artikelen 74 en 77, wordt het wetsontwerp dat door de Kamer van volksvertegenwoordigers is aangenomen, overgezonden aan de Senaat.

Op verzoek van ten minste vijftien van zijn leden onderzoekt de Senaat het wetsontwerp. Dat verzoek wordt geformuleerd binnen vijftien dagen na de ontvangst van het ontwerp.

De Senaat kan, binnen een termijn die zestig dagen niet te boven mag gaan :
- beslissen dat er geen reden is om het wetsontwerp te amenderen;
- het ontwerp na amendering aannemen.

Indien de Senaat zich niet binnen de voorgeschreven termijn heeft uitgesproken of indien hij de Kamer van volksvertegenwoordigers in kennis heeft gesteld van zijn beslissing om het wetsontwerp niet te amenderen, zendt de Kamer van volksvertegenwoordigers het ontwerp over aan de Koning.

Indien het ontwerp is geamendeerd, zendt de Senaat het over aan de Kamer van volksvertegenwoordigers, die een definitieve beslissing neemt door alle of sommige van de door de Senaat aangenomen amendementen hetzij aan te nemen, hetzij te verwerpen.".

Artikel 79. (25/05/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Opgeheven bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 79 van de Grondwet Enig artikel

Commentaar

Dit artikel treedt in werking vanaf de eerste algehele vernieuwing van de Kamer van Volksvertegenwoordigers na 17 februari 1994: zie Titel IX, punt V, §2

Inhoud

...

Artikel 80. (21/05/1995- ...)

Indien de federale regering bij de indiening van een in artikel 78 bedoeld wetsontwerp de spoed-behandeling vraagt, bepaalt de in artikel 82 bedoelde parlementaire overlegcommissie de termijnen waarbinnen de Senaat zich moet uitspreken.

Wordt in de commissie geen overeenstemming bereikt, dan wordt de termijn waarbinnen de Senaat zijn evocatierecht kan uitoefenen, verminderd tot zeven dagen en de termijn van behandeling bedoeld in artikel 78, derde lid, tot dertig dagen.

Artikel 81. (25/05/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Opgeheven bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 81 van de Grondwet Enig artikel.

Commentaar

Dit artikel treedt in werking vanaf de eerste algehele vernieuwing van de Kamer van Volksvertegenwoordigers na 17 februari 1994: zie Titel IX, punt V, §2

Inhoud

...

Artikel 82. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 82 van de Grondwet Enig artikel.

Commentaar

Dit artikel treedt in werking vanaf de eerste algehele vernieuwing van de Kamer van Volksvertegenwoordigers na 17 februari 1994: zie Titel IX, punt V, §2

Inhoud

Een parlementaire overlegcommissie, paritair samengesteld uit leden van de Kamer van volksvertegenwoordigers en van de Senaat, regelt de bevoegdheidsconflicten tussen de twee Kamers en kan, in onderlinge overeenstemming, te allen tijde de in artikel 78 voorgeschreven termijn van onderzoek verlengen.

Is er geen meerderheid in de twee samenstellende delen van de commissie, dan beslist deze bij meerderheid van twee derden van haar leden.

Een wet bepaalt de samenstelling en de werkwijze van de commissie, alsmede de berekeningswijze van de in artikel 78 gestelde termijn.

Overgangsbepaling

Dit artikel treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014. Tot die dag zijn de volgende bepalingen van toepassing :

"Een parlementaire overlegcommissie, paritair samengesteld uit leden van de Kamer van volksvertegenwoordigers en van de Senaat, regelt de bevoegdheidsconflicten tussen de twee Kamers en kan, in onderlinge overeenstemming, te allen tijde de in de artikelen 78 tot 81 voorgeschreven termijnen van onderzoek verlengen.

Is er geen meerderheid in de twee samenstellende delen van de commissie, dan beslist deze bij meerderheid van twee derden van haar leden.

Een wet bepaalt de samenstelling en de werkwijze van de commissie, alsmede de berekeningswijze van de in de artikelen 78 tot 81 gestelde termijnen.".

Artikel 83. (21/05/1995- ...)

Elk wetsvoorstel en elk wetsontwerp vermeldt of het een aangelegenheid regelt bedoeld in artikel 74, in artikel 77 of in artikel 78.

Artikel 84. (17/02/1994- ...)

Alleen de wet kan een autenthieke uitlegging van de wetten geven.

HOOFDSTUK III DE KONING EN DE FEDERALE REGERING (... - ...)

AFDELING I DE KONING (... - ...)

Artikel 85. (17/02/1994- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet I.

Inhoud

De grondwettelijke macht van de Koning gaat bij erfopvolging over op de natuurlijke en wettige nakomelingschap, in de rechte lijn, van Z.M. Leopold, Joris, Christiaan, Frederik van Saksen-Coburg en volgens eerstgeboorterecht.

De in het eerste lid bedoelde nakomeling die huwt zonder toestemming van de Koning of van hen die, bij gebreke van de Koning, zijn macht uitoefenen in de bij de Grondwet bepaalde gevallen, verliest zijn recht op de kroon.

Hij kan echter in zijn recht worden hersteld door de Koning of door hen die, bij gebreke van de Koning, zijn macht uitoefenen in de bij de Grondwet bepaalde gevallen, doch alleen met instemming van beide Kamers.

Artikel 86. (17/02/1994- ...)

Bij gebreke van nakomelingschap van Z.M. Leopold, Joris, Christiaan, Frederik van Saksen-Coburg, kan de Koning zijn opvolger benoemen, mits de Kamers daarmee instemmen op de wijze als in artikel 87 is voorgeschreven.

Indien geen opvolger op deze wijze is benoemd, is de troon onbezet.

Artikel 87. (17/02/1994- ...)

De Koning kan niet tegelijk hoofd van een andere Staat zijn zonder instemming van beide Kamers.

Geen van beide Kamers kan hierover beraadslagen, wanneer niet tenminste tweede derden van haar leden aanwezig zijn, en het besluit is alleen dan aangenomen, indien het tenminste twee derden van de uitgebrachte stemmen heeft verkregen.

Artikel 88. (17/02/1994- ...)

De persoon des Konings is onschendbaar; zijn ministers zijn verantwoordelijk.

Artikel 89. (17/02/1994- ...)

De civiele lijst wordt door de wet vastgesteld voor de duur van de regering van elke Koning.

Artikel 90. (17/02/1994- ...)

Bij overlijden van de Koning komen de kamers zonder bijeenroeping samen, uiterlijk de tiende dag na die van het overlijden. Indien de Kamers tevoren ontbonden zijn en het ontbindingsbesluit bijeenroeping bevat tegen een later tijdstip dan de tiende dag, treden de oude Kamers opnieuw in functie totdat de Kamers die hun plaats moeten innemen, bijeenkomen.

Te rekenen van het overlijden van de Koning en tot de eedaflegging van zijn troonopvolger of van de Regent, wordt de grondwettelijke macht van de Koning in naam van het Belgische volk uitgeoefend door de in raad verenigde ministers en onder hun verantwoordelijkheid.

Artikel 91. (17/02/1994- ...)

De Koning is meerderjarig op de volle leeftijd van achttien jaar.

De Koning neemt eerst bezit van de troon nadat hij, in een vergadering der verenigde Kamers, de volgende eed plechtig heeft afgelegd:

"Ik zweer dat ik de Grondwet en de wetten van het Belgische volk zal naleven, 's Lands onafhankelijkheid handhaven en het grondgebied ongeschonden bewaren".

Artikel 92. (17/02/1994- ...)

Indien, bij overlijden van de Koning, zijn opvolger minderjarig is, komen beide Kamers in verenigde vergadering bijeen, teneinde in het regentschap en in de voogdij te voorzien.

Artikel 93. (17/02/1994- ...)

Indien de Koning in de onmogelijkheid verkeert te regeren, roepen de ministers, na deze onmogelijkheid te hebben laten vaststellen, de Kamers dadelijk bijeen. Door de verenigde Kamers wordt in de voogdij en in het regentschap voorzien.

Artikel 94. (17/02/1994- ...)

Het regentschap mag slechts aan één persoon worden opgedragen.

De Regent treedt eerst in functie nadat hij de bij artikel 91 voorgeschreven eed heeft afgelegd.

Artikel 95. (17/02/1994- ...)

Ingeval de troon onbezet is, voorzien de Kamers, samen beraadslagend, voorlopig in het regentschap totdat de geheel vernieuwde Kamers bijeenkomen; deze bijeenkomst heeft plaats uiterlijk binnen twee maanden. De nieuwe Kamers, samen beraadslagend, voorzien voorgoed in het bezetten van de troon.

AFDELING II DE FEDERALE REGERING (... - ...)

Artikel 96. (17/02/1994- ...)

De Koning benoemt en ontslaat zijn ministers.

De federale Regering biedt haar ontslag aan de Koning aan wanneer de Kamer van volksvertegenwoordigers, bij volstrekte meerderheid van haar leden, een motie van wantrouwen aanneemt die een opvolger voor de Eerste Minister voor benoeming aan de Koning voordraagt, of een opvolger voor de Eerste Minister voor benoeming aan de Koning voordraagt binnen drie dagen na het verwerpen van een motie van vertrouwen. De Koning benoemt de voorgedragen opvolger tot Eerste Minister, die in functie treedt op het ogenblik van de eedaflegging van de nieuwe federale Regering.

Artikel 97. (17/02/1994- ...)

Alleen Belgen kunnen minister zijn.

Artikel 98. (17/02/1994- ...)

Geen lid van de koninklijk familie kan minister zijn.

Artikel 99. (17/02/1994- ...)

De Ministerraad telt ten hoogste vijftien leden.

De Eerste Minister eventueel uitgezonderd, telt de Ministerraad evenveel Nederlandstalige als Franstalige ministers.

Artikel 100. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 100 van de Grondwet Enig artikel.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet V.

Inhoud

De ministers hebben zitting in elke Kamer en het woord moet hun worden verleend wanneer zij het vragen.

De Kamer van volksvertegenwoordigers kan de aanwezigheid van de ministers vorderen. De Senaat kan hun aanwezigheid vorderen in het kader van de aangelegenheden bedoeld in de artikelen 77 of 78. Voor de andere aangelegenheden kan hij hun aanwezigheid vragen.

Overgangsbepaling

De tweede zin van het tweede lid treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014. Tot die dag is, onverminderd het eerste lid en de eerste en de laatste zin van het tweede lid, de volgende bepaling van toepassing :

"De Senaat kan hun aanwezigheid vorderen voor de bespreking van een wetsontwerp of wetsvoorstel bedoeld in artikel 77, of van een wetsontwerp bedoeld in artikel 78, of voor de uitoefening van zijn recht van onderzoek bedoeld in artikel 56.".

Artikel 101. (17/02/1994- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet V.

Inhoud

De ministers zijn verantwoordelijk tegenover de Kamer van volksvertegenwoordigers.

Geen minister kan worden vervolgd of aan enig onderzoek onderworpen naar aanleiding van een mening in de uitoefening van zijn ambt uitgebracht.

Artikel 102. (17/02/1994- ...)

In geen geval kan een mondeling of schriftelijk bevel van de Koning een minister van zijn verantwoordelijkheid ontheffen.

Artikel 103. (16/06/1998- ...)

[Ministers worden voor misdrijven die zij in de uitoefening van hun ambt mochten hebben gepleegd, uitsluitend berecht door het hof van beroep. Hetzelfde geldt voor misdrijven die ministers buiten de uitoefening van hun ambt mochten hebben gepleegd en waarvoor zij worden berecht tijdens hun ambtstermijn. De artikelen 59 en 120 zijn in voorkomend geval niet van toepassing.

De wet bepaalt op welke wijze tegen hen in rechte wordt opgetreden, zowel bij de vervolging als bij de berechting.

De wet wijst het bevoegde hof van beroep aan, dat in algemene vergadering zitting houdt, en bepaalt de samenstelling ervan. Tegen de arresten van het hof van beroep is beroep mogelijk bij het Hof van Cassatie, in verenigde kamers, dat niet in de beoordeling van de zaken zelf treedt.

De vervolging in strafzaken van een minister kan enkel worden ingesteld en geleid door het openbaar ministerie bij het bevoegde hof van beroep.

Voor elke vordering tot regeling van de rechtspleging, voor elke rechtstreekse dagvaarding voor het hof van beroep en, behalve bij ontdekking op heterdaad, voor elke aanhouding, is het verlof van de Kamer van volksvertegenwoordigers vereist.

De wet bepaalt de procedure die moet worden gevolgd indien de artikelen 103 en 125 beide van toepassing zijn.

Aan een overeenkomstig het eerste lid veroordeeld minister kan geen genade worden verleend dan op verzoek van de Kamer van volksvertegenwoordigers.

De wet bepaalt in welke gevallen en volgens welke regels de benadeelde partijen een burgerlijke rechtsvordering kunnen instellen.

Overgangsbepaling

Dit artikel is niet van toepassing op de feiten waarvoor de daden van opsporing werden verricht en op vervolging ingesteld vóór de inwerkingtreding van de wet tot uitvoering ervan.

Hiervoor geldt de volgende regeling: de Kamer van volksvertegenwoordigers heeft het recht ministers in beschuldiging te stellen en hen te brengen voor het Hof van Cassatie. Dit alleen is bevoegd om hen te berechten, in verenigde kamers, in de gevallen en met toepassing van de straffen die in de strafwetten zijn bepaald. De wet van 17 december 1996 houdende tijdelijke en gedeeltelijke uitvoering van artikel 103 van de Grondwet blijft terzake gelden. (verv. GW-wijziging 12 juni 1998, enig artikel, I: 16 juni 1998) ]

Artikel 104. (17/02/1994- ...)

De Koning benoemt en ontslaat de federale staatssecretarissen.

Zij zijn lid van de federale Regering. Zij maken geen deel uit van de Ministerraad. Zij worden toegevoegd aan een minister.

De Koning bepaalt hun bevoegdheid en de perken waarbinnen zij het recht van medeondertekening kunnen krijgen.

De grondwettelijke bepalingen betreffende de ministers zijn op de federale staatssecretarissen mede van toepassing, met uitzondering van de artikelen 90, tweede lid, 93 en 99.

AFDELING III DE BEVOEGDHEDEN (... - ...)

Artikel 105. (17/02/1994- ...)

De Koning heeft geen andere macht dan die welke de Grondwet en de bijzondere wetten, krachtens de Grondwet zelf uitgevaardigd, hem uitdrukkelijk toekennen.

Artikel 106. (17/02/1994- ...)

Geen akte van de Koning kan gevolg hebben, wanneer zij niet medeondertekend is door een minister, die daardoor alleen reeds, ervoor verantwoordelijk wordt.

Artikel 107. (17/02/1994- ...)

De Koning verleent de graden in het leger.

Hij benoemt de ambtenaren bij het algemeen bestuur en bij de buitenlandse betrekkingen, behoudens de door de wetten gestelde uitzonderingen.

Andere ambtenaren benoemt hij alleen krachtens een uitdrukkelijke wetsbepaling.

Artikel 108. (17/02/1994- ...)

De Koning maakt de verordeningen en neemt de besluiten die voor de uitvoering van de wetten nodig zijn, zonder ooit de wetten zelf te mogen schorsen of vrijstelling van hun uitvoering te mogen verlenen.

Artikel 109. (17/02/1994- ...)

De Koning bekrachtigt de wetten en kondigt ze af.

Artikel 110. (17/02/1994- ...)

De Koning heeft het recht de door de rechters uitgesproken straffen kwijt te schelden of te verminderen, behoudens hetgeen ten aanzien van de ministers en van de leden van de Gemeenschaps- en Gewestregeringen is bepaald.

Artikel 111. (11/03/2005- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet V.

Inhoud

De Koning kan aan een door het Hof van Cassatie veroordeeld minister of lid van een Gemeenschaps- of Gewestregering geen genade verlenen dan op verzoek van de Kamer van volksvertegenwoordigers of [het betrokken Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ].

Artikel 112. (17/02/1994- ...)

De Koning heeft het recht munt te slaan, ter uitvoering van de wet.

Artikel 113. (17/02/1994- ...)

De Koning heeft het recht adeldom te verlenen, zonder ooit enig voorrecht daaraan te mogen verbinden.

Artikel 114. (17/02/1994- ...)

De Koning verleent de militaire orden, met inachtneming van wat de wet daaromtrent voorschrijft.

HOOFDSTUK IV DE GEMEENSCHAPPEN EN DE GEWESTEN (... - ...)

AFDELING I DE ORGANEN (... - ...)

ONDERAFDELING I [GEMEENSCHAPS- GEWESTPARLEMENTEN {$REF ADATE="", ARTNR="", PDATE="", PLACE="", STATUS="", TEXT="(verv. GW-wijziging 9 juli 2004, enig artikel, I: 13 augustus 2004)", TYPE=""}] (... - ...)

Artikel 115. (11/03/2005- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet IV.

Inhoud

§ 1. Er is een [Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] van de Vlaamse Gemeenschap, [Vlaams Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] genoemd, en een [Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] van de Franse Gemeenschap, waarvan de samenstelling en de werking worden bepaald door de wet, aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid.

Er is een [Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] van de Duitstalige Gemeenschap, waarvan de samenstelling en de werking door de wet worden bepaald.

§ 2. Onverminderd artikel 137, omvatten de gewestelijke organen bedoeld in artikel 39, voor elk gewest, een [Parlement. (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ]

Artikel 116. (11/03/2005- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet IV.

Inhoud

§ 1. De [Gemeenschaps- en Gewestparlementen (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] zijn samengesteld uit verkozen mandatarissen.

§ 2. [Elk Gemeenschapsparlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] is samengesteld uit leden rechtstreeks gekozen tot lid van [het betrokken Gemeenschapsparlement (verv.GW-wijziging 25 februari 2005, I: 11 maart 2005) ] of tot lid van een [Gewestparlement. (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ]

Behoudens in geval van toepassing van artikel 137, is [elk Gewestparlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] samengesteld uit leden rechtstreeks gekozen tot lid van [het betrokken Gewestparlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] of tot lid van een [Gemeenschapsparlement. (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ]

Artikel 117. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 117 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

De leden van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen worden gekozen voor vijf jaar. De Gemeenschaps- en Gewestparlementen worden om de vijf jaar geheel vernieuwd.

De verkiezingen voor de Gemeenschaps- en Gewestparlementen vinden plaats op dezelfde dag die samenvalt met die van de verkiezingen voor het Europese Parlement.

In uitvoering van een wet bedoeld in artikel 118, § 2, vierde lid, kan een decreet of een in artikel 134 bedoelde regel, aangenomen overeenkomstig artikel 118, § 2, vierde lid, afwijken van het eerste en het tweede lid.

Artikel 118. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 118, § 2, van de Grondwet Enig artikel.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet IV.

Inhoud

§ 1. De wet regelt de in artikel 116, § 2, bedoelde verkiezingen, evenals de samenstelling en de werking van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen. Behoudens voor het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap, wordt deze wet aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid.

§ 2. Een wet, aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, duidt de aangelegenheden aan betreffende de verkiezing, de samenstelling en de werking van het Parlement van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, van het Parlement  van de Vlaamse Gemeenschap, het Parlement van de Franse Gemeenschap en het Parlement van het Waalse Gewest, welke door de Parlementen, elk voor zich, bij decreet of bij een in artikel 134 bedoelde regel worden geregeld, naar gelang van het geval. Dat decreet en die in artikel 134 bedoelde regel moet worden aangenomen met een meerderheid van twee derden van de uitgebrachte stemmen, op voorwaarde dat de meerderheid van de leden van het betrokken Parlement aanwezig is.

De in het eerste lid bedoelde wet voorziet in bijkomende meerderheidsvoorwaarden wat het Parlement van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest betreft.

Een wet duidt de aangelegenheden aan betreffende de verkiezing, de samenstelling en de werking van het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap, welke door dit Parlement bij decreet worden geregeld. Dat decreet moet worden aangenomen met een meerderheid van twee derden van de uitgebrachte stemmen, op voorwaarde dat de meerderheid van de leden van het Parlement aanwezig is.

De in het eerste of in het derde lid bedoelde wet, naar gelang van het geval, kan de Gemeenschaps- en Gewestparlementen de bevoegdheid toevertrouwen om elk voor zich, bij decreet of bij een in artikel 134 bedoelde regel, naar gelang van het geval, de duur van hun zittingsperiode en de datum van de verkiezing van hun Parlement te regelen. Dat decreet en die in artikel 134 bedoelde regel moeten worden aangenomen met de meerderheden bedoeld in het eerste tot het derde lid.

Overgangsbepaling

Een wet, aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, bepaalt, na de verkiezingen voor het Europese Parlement van 2014, de datum van inwerkingtreding van paragraaf 2, vierde lid. Die datum stemt overeen met de datum van inwerkingtreding van artikel 46, zesde lid, en artikel 65, derde lid.

Artikel 118bis. (11/03/2005- ...)

Binnen de grenzen van de Staat hebben de leden van de [Parlementen (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] van de in de artikelen 2 en 3 bedoelde gemeenschappen en gewesten vrij verkeer op alle verkeerswegen door de openbare overheden geëxploiteerd of in concessie gegeven.

Artikel 119. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 119 van de Grondwet Enig artikel.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet IV.

Inhoud

Een lid van een Gemeenschaps- of Gewestparlement kan niet tegelijk lid zijn van de Kamer van volksvertegenwoordigers. Het kan evenmin tegelijk senator zijn als bedoeld in artikel 67, § 1, 6° en 7°.

Overgangsbepaling

Dit artikel treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014. Tot die dag zijn de volgende bepalingen van toepassing :

"Een lid van een Gemeenschaps- of Gewestparlement kan niet tegelijk lid zijn van de Kamer van volksvertegenwoordigers. Het kan evenmin tegelijk senator zijn als bedoeld in artikel 67, § 1, 1°, 2°, 6° en 7°.".

Artikel 120. (11/03/2005- ...)

Ieder lid van een [Gemeenschaps- of Gewestparlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] geniet de onschendbaarheid bepaald in de artikelen 58 en 59.

ONDERAFDELING II DE GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN (... - ...)

Artikel 121. (17/02/1994- ...)

§ 1. Er is een Regering van de Vlaamse Gemeenschap en een Regering van de Franse Gemeenschap, waarvan de samenstelling en de werking worden bepaald door de wet, aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid.

Er is een Regering van de Duitstalige Gemeenschap, waarvan de samenstelling en de werking door de wet worden bepaald.

§ 2. Onverminderd artikel 137, omvatten de gewestelijke organen bedoeld in artikel 39, voor elk gewest, een Regering.

Artikel 122. (11/03/2005- ...)

De leden van elke Gemeenschaps- of Gewestregering worden gekozen door hun [Parlement. (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ]

Artikel 123. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 123, § 2, van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

§ 1. De wet regelt de samenstelling en de werking van de Gemeenschaps- en Gewestregeringen. Behoudens voor de Regering van de Duitstalige Gemeenschap, wordt deze wet aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid.

§ 2. Een wet, aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, duidt de aangelegenheden aan betreffende de samenstelling en de werking van de regering van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, van de Regering van de Vlaamse Gemeenschap, de Regering van de Franse Gemeenschap en de Regering van het Waalse Gewest, welke door hun Parlementen, elk voor zich bij decreet of bij een in artikel 134 bedoelde regel worden geregeld, naar gelang van het geval. Dat decreet en die in artikel 134 bedoelde regel moeten worden aangenomen met een meerderheid van twee derden van de uitgebrachte stemmen, op voorwaarde dat de meerderheid van de leden van het betrokken Parlement aanwezig is.

De in het eerste lid bedoelde wet voorziet in bijkomende meerderheidsvoorwaarden wat het Parlement van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest betreft.

Een wet duidt de aangelegenheden aan betreffende de samenstelling en de werking van de regering van de Duitstalige Gemeenschap, welke door zijn Parlement bij decreet worden geregeld. Dat decreet moet worden aangenomen met een meerderheid van twee derden van de uitgebrachte stemmen, op voorwaarde dat de meerderheid van de leden van het Parlement aanwezig is.

Artikel 124. (17/02/1994- ...)

Geen lid van een Gemeenschaps- of Gewestregering kan worden vervolgd of aan enig onderzoek onderworpen naar aanleiding van een mening of een stem in de uitoefening van zijn ambt uitgebracht.

Artikel 125. (11/03/2005- ...)

Document relaties

Type Datum Opschrift
Zie ook 28/02/1997 houdende tijdelijke en gedeeltelijke uitvoering van artikel 125 van de Grondwet

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet III.

Inhoud

De leden van een Gemeenschaps- of Gewestregering worden voor misdrijven die zij in de uitoefening van hun ambt mochten hebben gepleegd, uitsluitend berecht door het hof van beroep. Hetzelfde geldt voor misdrijven die de leden van een Gemeenschaps- of Gewestregering buiten de uitoefening van hun ambt mochten hebben gepleegd en waarvoor zij worden berecht tijdens hun ambtstermijn. De artikelen 120 en 59 zijn in voorkomend geval niet van toepassing.

De wet bepaalt op welke wijze tegen hen in rechte wordt opgetreden, zowel bij de vervolging als bij berechting.

De wet wijst het bevoegde hof van beroep aan, dat in algemene vergadering zitting houdt, en bepaalt de samenstelling ervan. Tegen de arresten van het hof van beroep is beroep mogelijk bij het Hof van Cassatie, in verenigde kamers, dat niet in de beoordeling van de zaken zelf treedt.

De vervolging in strafzaken van een lid van een Gemeenschaps- of Gewestregering kan enkel worden ingesteld en geleid door het openbaar ministerie bij het bevoegde hof van beroep.

Voor elke vordering tot regeling van de rechtspleging, voor elke rechtstreekse dagvaarding voor het hof van beroep en, behalve bij ontdekking op heterdaad, voor elke aanhouding is het verlof van [het Gemeenschaps- of gewestparlement, elk voor zich (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] vereist.

De wet bepaalt de procedure die moet worden gevolgd indien de artikelen 103 en 125 beide van toepassing zijn, evenals in geval van dubbele toepassing van artikel 125.

Aan een overeenkomstig het eerste lid veroordeeld lid van een Gemeenschaps- of Gewestregering kan geen genade worden verleend dan op verzoek van [het betrokken Gemeenschaps- of Gewestparlement. (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ]

De wet bepaalt in welke gevallen en volgens welke regels de benadeelde partijen een burgerlijke rechtsvordering kunnen instellen.

De wetten bedoeld in dit artikel moeten worden aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid.

Overgangsbepaling

Dit artikel is niet van toepassing op feiten waarvoor daden van opsporing werden verricht en op vervolging ingesteld vóór de inwerkingtreding van de wet tot uitvoering ervan.

Hiervoor geldt de volgende regeling: de Gemeenschaps- en de [Gewestparlementen (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] hebben het recht de leden van hun Regering in beschuldiging te stellen en hen te brengen voor het Hof van Cassatie. Dit alleen is bevoegd om hen te berechten, in verenigde kamers, in de gevallen en met toepassing van de straffen die in de strafwetten zijn bepaald. De bijzondere wet van 28 februari 1997 houdende tijdelijke en gedeeltelijke uitvoering van artikel 125 van de Grondwet blijft terzake gelden.

Artikel 126. (17/02/1994- ...)

De grondwettelijke bepalingen betreffende de leden van de Gemeenschaps- en Gewestregeringen, alsmede de uitvoeringswetten bedoeld in artikel 125, laatste lid, zijn mede van toepassing op de gewestelijke staatssecretarissen.

AFDELING II DE BEVOEGDHEDEN (... - ...)

ONDERAFDELING I DE GEMEENSCHAPSBEVOEGDHEDEN (... - ...)

Artikel 127. (11/03/2005- ...)

§ 1. De [Parlementen (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] van de Vlaamse en de Franse Gemeenschap regelen, [elk voor zich (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] bij decreet:
1° de culturele aangelegenheden;
2° het onderwijs, met uitsluiting van:
a) de bepaling van het begin en het einde van de leerplicht;
b) de minimale voorwaarden voor het uitreiken van de diploma's;
c) de pensioenregeling;
3° de samenwerking tussen de gemeenschappen, alsook de internationale samenwerking, met inbegrip van het sluiten van verdragen, voor de aangelegenheden bedoeld in 1° en 2°.

Een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid, stelt de in 1° vermelde culturele aangelegenheden, de in 3° vermelde vormen van samenwerking, alsook de nadere regelen voor het in 3° vermelde sluiten van verdragen vast.

§ 2. Deze decreten hebben kracht van wet respectievelijk in het Nederlandse taalgebied en in het Franse taalgebied, alsmede ten aanzien van de instellingen, gevestigd in het tweetalig gebied Brussel-Hoofdstad die, wegens hun activiteiten, moeten worden beschouwd uitsluitend te behoren tot de ene of de andere gemeenschap.

Artikel 128. (11/03/2005- ...)

§ 1. De [Parlementen (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] van de Vlaamse en de Franse Gemeenschap regelen, [elk voor zich (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] bij decreet, de persoonsgebonden aangelegenheden, alsook, voor deze aangelegenheden, de samenwerking tussen de gemeenschappen en de internationale samenwerking, met inbegrip van het sluiten van verdragen.

Een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid, stelt deze persoonsgebonden aangelegenheden vast, alsook de vormen van samenwerking en de nadere regelen voor het sluiten van verdragen.

§ 2. Deze decreten hebben kracht van wet respectievelijk in het Nederlandse taalgebied en in het Franse taalgebied, alsmede, tenzij wanneer een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid er anders over beschikt, ten aanzien van de instellingen gevestigd in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad die, wegens hun organisatie, moeten worden beschouwd uitsluitend te behoren tot de ene of de andere gemeenschap.

Artikel 129. (11/03/2005- ...)

§ 1. De [Parlementen (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] van de Vlaamse en de Franse Gemeenschap regelen, bij uitsluiting van de federale wetgever, [elk voor zich (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] bij decreet, het gebruik van de talen voor:
1° de bestuurszaken;
2° het onderwijs in de door de overheid opgerichte, gesubsidieerde of erkende instellingen;
3° de sociale betrekkingen tussen de werkgevers en hun personeel, alsmede de door de wet en de verordeningen voorgeschreven akten en bescheiden van de ondernemingen.

§ 2. Deze decreten hebben kracht van wet, respectievelijk in het Nederlandse taalgebied en in het Franse taalgebied, uitgezonderd wat betreft:
- de gemeenten of groepen van gemeenten palend aan een ander taalgebied en waar de wet het gebruik van een andere taal dan die van het gebied waarin zij gelegen zijn, voorschrijft of toelaat. Voor deze gemeenten kan in de bepalingen betreffende het gebruik van de talen voor de aangelegenheden bedoeld in § 1 geen verandering worden aangebracht dan bij een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid;
- de diensten waarvan de werkkring verder reikt dan het taalgebied waarin zij gevestigd zijn;
- de door de wet aangewezen federale en internationale instellingen waarvan de werking gemeen is aan meer dan één gemeenschap.

Artikel 130. (11/03/2005- ...)

§ 1. Het [Parlement [ (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] van de Duitstalige Gemeenschap regelt bij decreet:
1° de culturele aangelegenheden;
2° de persoonsgebonden aangelegenheden;
3° het onderwijs, binnen de grenzen bepaald in artikel 127, § 1, eerste lid, 2°;
4° de samenwerking tussen de gemeenschappen, alsmede de internationale samenwerking, daarin begrepen het sluiten van verdragen, voor de in 1°, 2° en 3° bedoelde aangelegenheden.
5° het gebruik van de talen voor het onderwijs in de door de overheid opgerichte, gesubsidieerde of erkende instellingen.

De wet stelt de in 1° en 2° vermelde culturele en persoonsgebonden aangelegenheden vast, alsook de in 4° vermelde vormen van samenwerking en de wijze waarop de verdragen worden gesloten;

§ 2. Deze decreten hebben kracht van wet in het Duitse taalgebied.

Artikel 131. (17/02/1994- ...)

De wet stelt de regelen vast ter voorkoming van elke discriminatie om ideologische en filosofische redenen.

Artikel 132. (11/03/2005- ...)

Het recht van initiatief berust bij de Gemeenschapsregering en bij de leden van [het Gemeenschapsparlement. (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ]

Artikel 133. (17/02/1994- ...)

Alleen het decreet kan een autenthieke uitlegging van de decreten geven.

ONDERAFDELING II DE GEWESTBEVOEGDHEDEN (... - ...)

Artikel 134. (17/02/1994- ...)

De wetten ter uitvoering van artikel 39 bepalen de rechtskracht van de regelen die de organen, welke zij oprichten, uitvaardigen in de aangelegenheden, welke zij aanduiden.

Zij kunnen aan deze organen de bevoegdheid toekennen om decreten met kracht van wet uit te vaardigen op het gebied en op de wijze die zij bepalen.

ONDERAFDELING III BIJZONDERE BEPALINGEN (... - ...)

Artikel 135. (17/02/1994- ...)

Een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid wijst de overheden aan die voor het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad de bevoegdheden uitoefenen die niet zijn toegewezen aan de gemeenschappen voor de aangelegenheden bedoeld in artikel 128, § 1.

Artikel 135bis. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Ingevoegd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet. Invoeging van een artikel 135bis in de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

Een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid kan, voor het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad, aan het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest bevoegdheden toewijzen die niet zijn toegewezen aan de gemeenschappen voor de aangelegenheden bedoeld in artikel 127, § 1, eerste lid, 1°, en, voor wat deze aangelegenheden betreft, 3°.

Artikel 136. (11/03/2005- ...)

Er bestaan taalgroepen in [het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, en Colleges, bevoegd voor de gemeenschapsaangelegenheden; hun samenstelling, werking, bevoegdheden en, onverminderd artikel 175, hun financiering worden geregeld door een wet, aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid.

De Colleges vormen samen het Verenigd College, dat fungeert als overleg- en coördinatieorgaan tussen de beide gemeenschappen.

Artikel 137. (11/03/2005- ...)

Met het oog op de toepassing van artikel 39 kunnen [het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] van de Vlaamse Gemeenschap en [het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] van de Franse Gemeenschap en hun Regeringen de bevoegdheden uitoefenen van respectievelijk het Vlaamse en het Waalse Gewest, onder de voorwaarden en op de wijze die de wet bepaalt. Deze wet moet worden aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid.

Artikel 138. (11/03/2005- ...)

[Het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] van de Franse Gemeenschap enerzijds en [het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] van het Waalse Gewest en de Franse taalgroep van [het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest anderzijds kunnen in onderlinge overeenstemming en elk bij decreet beslissen dat [het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] van het Waalse Gewest en zijn Regering in het Franse taalgebied en de Franse taalgroep van [het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest en zijn College in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad geheel of gedeeltelijk bevoegdheden van de Franse Gemeenschap uitoefenen.

Deze decreten worden aangenomen met een meerderheid van twee derden van de uitgebrachte stemmen in [het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] van de Franse Gemeenschap en met volstrekte meerderheid van de uitgebrachte stemmen in [het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] van het Waalse Gewest en in de Franse taalgroep van [het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, op voorwaarde dat de meerderheid van de leden van [het betrokken Parlement of de betrokken taalgroep (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] aanwezig is. Zij kunnen de financiering van de bevoegdheden die zij aanduiden, regelen, alsook de overdracht van het personeel, de goederen, rechten en verplichtingen die erop betrekking hebben.

Deze bevoegdheden worden, naar gelang van het geval, uitgeoefend bij wege van decreten, besluiten of verordeningen.

Artikel 139. (11/03/2005- ...)

Op voorstel van hun respectieve Regeringen kunnen [het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] van de Duitstalige Gemeenschap en [het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] van het Waalse Gewest in onderlinge overeenstemming en elk bij decreet beslissen dat [het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] en de Regering van de Duitstalige Gemeenschap in het Duitse taalgebied geheel of gedeeltelijk bevoegdheden van het Waalse Gewest uitoefenen.

Deze bevoegdheden worden, naar gelang van het geval, uitgeoefend bij wege van decreten, besluiten of verordeningen.

Artikel 140. (11/03/2005- ...)

[Het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] en de Regering van de Duitstalige Gemeenschap oefenen, bij wege van besluiten en verordeningen, elke andere bevoegdheid uit die de wet hun toekent.

Artikel 159 is van toepassing op deze besluiten en verordeningen.

HOOFDSTUK V HET [GRONDWETTELIJK HOF (verv. GW-wijziging 7 mei 2007, enig artikel, I: 8 mei 2007)], DE VOORKOMING EN DE REGELING VAN CONFLICTEN (... - ...)

AFDELING I DE VOORKOMING VAN DE BEVOEGDHEIDSCONFLICTEN (... - ...)

Artikel 141. (17/02/1994- ...)

De wet stelt de procedure in om de conflicten tussen de wet, het decreet en de in artikel 134 bedoelde regelen, alsook tussen de decreten onderling, en tussen de in artikel 134 bedoelde regelen onderling te voorkomen.

AFDELING II HET [GRONDWETTELIJK HOF (verv. GW-wijziging 7 mei 2007, enig artikel, I: 8 mei 2007)] (... - ...)

Artikel 142. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 07/05/2007 Grondwetwijziging Wijziging aan de Grondwet Enig
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 142 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

Er bestaat voor geheel België een [Grondwettelijk Hof (verv. GW-wijziging 7 mei 2007, enig artikel, I: 8 mei 2007)] , waarvan de samenstelling, de bevoegdheid en de werking door de wet worden bepaald.

Dit Hof doet, bij wege van arrest, uitspraak over:
1° de in artikel 141 bedoelde conflicten;
2° de schending door een wet, een decreet of een in artikel 134 bedoelde regel, van de artikelen 10, 11 en 24;
3° de schending door een wet, een decreet of een in artikel 134 bedoelde regel, van de artikelen van de Grondwet die de wet bepaalt.

De zaak kan bij het Hof aanhangig worden gemaakt door iedere bij wet aangewezen overheid, door ieder die doet blijken van een belang of, prejudicieel, door ieder rechtscollege.

Het Hof doet bij wege van beslissing uitspraak over elke in artikel 39bis bedoelde volksraadpleging, voorafgaandelijk aan de organisatie ervan, onder de voorwaarden en op de wijze bepaald door de wet.

De wet kan, in de gevallen en onder de voorwaarden en op de wijze die zij bepaalt, het Hof de bevoegdheid toekennen om, bij wege van arrest, uitspraak te doen over de beroepen die worden ingesteld tegen de beslissingen van wetgevende vergaderingen of hun organen, betreffende de controle van de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen voor de Kamer van volksvertegenwoordigers.

De wetten bedoeld in het eerste lid, in het tweede lid, 3°, en in het derde tot het vijfde lid, worden aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid.

AFDELING III DE VOORKOMING EN DE REGELING VAN DE BELANGENCONFLICTEN (... - ...)

Artikel 143. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 143 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

§ 1. Met het oog op het vermijden van de belangenconflicten, nemen de federale Staat, de ge-meenschappen, de gewesten en de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie, in de uitoefening van hun respectieve bevoegdheden, de federale loyauteit in acht.

§ 2. De Senaat doet, bij wege van gemotiveerd advies, uitspraak over de belangenconflicten tussen de vergaderingen die wetgevende optreden bij wege van wet, decreet of de in artikel 134 bedoelde regel, onder de voorwaarden en op de wijze die een wet, aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, vaststelt.

§ 3. Een wet, aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, stelt de procedure in om de belangenconflicten tussen de federale Regering, de Gemeenschaps- en Gewestregeringen en het Verenigd College van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie te voorkomen en te regelen.

§ 4. De in de §§ 2 en 3 bedoelde procedures zijn niet van toepassing op de wetten, besluiten, reglementen, handelingen en beslissingen van de federale Staat met betrekking tot de belastbare grondslag, de belastingtarieven, de vrijstellingen of elk ander element dat in de berekening van de personenbelasting ingrijpt.

Overgangsbepaling

De gewone wet van 9 augustus 1980 tot hervorming der instellingen blijft, wat de voorkoming en de regeling van de belangenconflicten betreft, van toepassing; maar zij kan slechts worden opgeheven, aangevuld, gewijzigd of vervangen door de wetten bedoeld in §§ 2 en 3.

HOOFDSTUK VI DE RECHTERLIJKE MACHT (... - ...)

Artikel 144. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 144 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

Geschillen over burgerlijke rechten behoren bij uitsluiting tot de bevoegdheid van de rechtbanken.

De wet kan echter, volgens de door haar bepaalde nadere regels, de Raad van State of de federale administratieve rechtscolleges machtigen om te beslissen over de burgerrechtelijke gevolgen van hun beslissingen.

Artikel 145. (17/02/1994- ...)

Geschillen over politieke rechten behoren tot de bevoegdheid van de rechtbanken, behoudens de bij de wet gestelde uitzonderingen.

Artikel 146. (17/02/1994- ...)

Geen rechtbank, geen met eigenlijke rechtspraak belast orgaan kan worden ingesteld dan krachtens een wet. Geen buitengewone rechtbanken of commissies kunnen, onder welke benaming ook, in het leven worden geroepen.

Artikel 147. (27/05/2000- ...)

Er bestaat voor geheel België een Hof van Cassatie.

Dit Hof treedt niet in de beoordeling van de zaken zelf [... (geschr. GW-wijziging 16 mei 2000, enig artikel, I: 27 mei 2000) ].

Artikel 148. (17/02/1994- ...)

De terechtzittingen van de rechtbanken zijn openbaar, tenzij de openbaarheid gevaar oplevert voor de orde of de goede zeden; in dat geval wordt zulks door de rechtbank bij vonnis verklaard.

Inzake politieke misdrijven en drukpersmisdrijven kan het sluiten der deuren niet dan met algemene stemmen worden uitgesproken.

Artikel 149. (02/05/2019- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 22/04/2019 Grondwetwijziging Herziening van artikel 149 van de Grondwet wat de openbaarheid van de vonnissen en arresten betreft Enig.

Inhoud

Elk vonnis is met redenen omkleed. Het wordt openbaar bekendgemaakt op de wijze bepaald door de wet. In strafzaken wordt het beschikkend gedeelte uitgesproken in openbare terechtzitting.

Artikel 150. (29/05/1999- ...)

De jury wordt ingesteld voor alle criminele zaken, alsmede voor politieke misdrijven en drukpers-misdrijven[, behoudens voor drukpersmisdrijven die door racisme of xenofobie ingegeven zijn. (ing. GW-wijziging 7 mei 1999, enig artikel, I: 29 mei 1999) ]

Artikel 151. (31/01/2014- ...)

Document relaties

Type Datum Opschrift
Zie ook 07/01/2014 tussen de Federale Staat, de Gemeenschappen en de Gewesten betreffende het strafrechtelijk beleid en het veiligheidsbeleid

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 151, § 1, van de Grondwet Enig artikel.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet V.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet VI.

Inhoud

§ 1. De rechters zijn onafhankelijk in de uitoefening van hun rechtsprekende bevoegdheden. Het openbaar ministerie is onafhankelijk in de individuele opsporing en vervolging onverminderd het recht van de bevoegde minister om de vervolging te bevelen en om de bindende richtlijnen van het strafrechtelijk beleid, inclusief die van het opsporings- en vervolgingsbeleid, vast te leggen.

Via de in het eerste lid bedoelde minister beschikken de regeringen van de gemeenschappen en de gewesten, elk wat haar betreft, bovendien over het recht om de vervolging te bevelen in de aangelegenheden die tot hun bevoegdheden behoren. Een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid legt de uitoefeningsmodaliteiten van dit recht vast.

Een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid, bepaalt de deelname van de gemeenschappen en gewesten, voor de aangelegenheden die onder hun bevoegdheden vallen, aan de uitwerking van de in het eerste lid bedoelde richtlijnen en aan de planning van het veiligheidsbeleid, evenals de deelname, wat dezelfde aangelegenheden betreft, van hun vertegenwoordigers aan de vergaderingen van het College van procureurs-generaal.

§ 2. Er bestaat voor geheel België een Hoge Raad voor de Justitie. Bij de uitoefening van zijn bevoegdheden respecteert hij de onafhankelijkheid bedoeld in § 1.

De Hoge Raad voor de Justitie bestaat uit een Nederlandstalig en uit een Franstalig college. Elk college telt evenveel leden en is paritair samengesteld enerzijds uit rechters en ambtenaren van het openbaar ministerie die rechtstreeks verkozen worden door hun gelijken onder de voorwaarden en op de wijze bij de wet bepaald, en anderzijds uit andere leden benoemd door de Senaat met een meerderheid van twee derden van de uitgebrachte stemmen onder de voorwaarden bij de wet bepaald.

Binnen elk college is er een benoemings en aanwijzingscommissie en een advies- en onderzoekscommissie, die elk paritair zijn samengesteld overeenkomstig de bepaling van het vorige lid.

De wet bepaalt nader de samenstelling van de Hoge Raad voor de Justitie, zijn colleges en hun commissies evenals de voorwaarden waaronder en de wijze waarop zij hun bevoegdheden uitoefenen.

§ 3. De Hoge Raad voor de Justitie oefent zijn bevoegdheden uit in volgende materies :
De wet bepaalt nader de samenstelling van de Hoge Raad voor de Justitie, zijn colleges en hun commissies evenals de voorwaarden waaronder en de wijze waarop zij hun bevoegdheden uitoefenen.
1° de voordracht van de kandidaten voor een benoeming tot rechter, zoals bedoeld in § 4, eerste lid, of tot ambtenaar van het openbaar ministerie;
2° de voordracht van de kandidaten voor een aanwijzing in de functies bedoeld in § 5, eerste lid, en in de functies van korpschef bij het openbaar ministerie;
3° de toegang tot het ambt van rechter of van ambtenaar van het openbaar ministerie;
4° de vorming van de rechters en de ambtenaren van het openbaar ministerie;
5° het opstellen van standaardprofielen voor de aanwijzingen bedoeld in 2°;
6° het geven van adviezen en voorstellen inzake de algemene werking en de organisatie van de rechterlijke orde;
7° het algemeen toezicht op en de bevordering van het gebruik van de interne controlemiddelen;
8° met uitsluiting van enige tuchtrechtelijke en strafrechtelijke bevoegdheid :
- het ontvangen en het opvolgen van klachten inzake de werking van de rechterlijke orde;
- het instellen van een onderzoek naar de werking van de rechterlijke orde.

Onder de voorwaarden en op de wijze bepaald bij de wet, worden de bevoegdheden vermeld onder 1° tot en met 4° toegewezen aan de bevoegde benoemings- en aanwijzingscommissie en de bevoegdheden vermeld onder 5° tot en met 8° toegewezen aan de bevoegde advies- en onderzoekscommissie. De wet bepaalt in welke gevallen en op welke wijze de benoemings- en aanwijzingscommissies enerzijds, en de advies- en onderzoekscommissies anderzijds, hun bevoegdheden gezamenlijk uitoefenen.

Een wet aan te nemen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, bepaalt de overige bevoegdheden van deze Raad.

§ 4. De vrederechters, de rechters in de rechtbanken, de raadsheren in de hoven en in het Hof van Cassatie worden door de Koning benoemd onder de voorwaarden en op de wijze bepaald bij de wet.

Deze benoeming geschiedt op gemotiveerde voordracht van de bevoegde benoemings- en aanwijzingscommissie, bij een tweederde meerderheid overeenkomstig de modaliteiten bij de wet bepaald en na afweging van de bekwaamheid en geschiktheid. Deze voordracht kan enkel worden geweigerd op de wijze bij de wet bepaald en mits motivering.

In geval van benoeming tot raadsheer in de hoven en in het Hof van Cassatie, geven de betrokken algemene vergaderingen van deze hoven, voorafgaandelijk aan de voordracht bedoeld in het vorige lid, een gemotiveerd advies op de wijze bij de wet bepaald.

§ 5. De eerste voorzitter van het Hof van Cassatie, de eerste voorzitters van de hoven en de voorzitters van de rechtbanken worden door de Koning in deze functies aangewezen onder de voorwaarden en op de wijze bij de wet bepaald.

Deze aanwijzing geschiedt op gemotiveerde voordracht van de bevoegde benoemings- en aanwijzingscommissie, bij een tweederde meerderheid overeenkomstig de modaliteiten bij de wet bepaald en na afweging van de bekwaamheid en geschiktheid. Deze voordracht kan enkel worden geweigerd op de wijze bij de wet bepaald en mits motivering.

In geval van aanwijzing tot de functie van eerste voorzitter van het Hof van Cassatie of van eerste voorzitter van de hoven geven de betrokken algemene vergaderingen van deze hoven, voorafgaandelijk aan de voordracht bedoeld in het vorige lid, een gemotiveerd advies op de wijze bij de wet bepaald.

De voorzitter en de afdelingsvoorzitters van het Hof van Cassatie, de kamervoorzitters van de hoven en de ondervoorzitters van de rechtbanken worden door de hoven en de rechtbanken in deze functies aangewezen uit hun leden onder de voorwaarden en op de wijze bij de wet bepaald.

Onverminderd de bepalingen van artikel 152, bepaalt de wet de duur van de aanwijzingen in deze functies.

§ 6. Op de wijze bij de wet bepaald, worden de rechters, de titularissen van de functies bedoeld in § 5, vierde lid, en de ambtenaren van het openbaar ministerie onderworpen aan een evaluatie.

Overgangsbepaling

De bepalingen van de §§ 3 tot 6 treden in werking na de installatie van de Hoge Raad voor de Justitie, zoals bedoeld in § 2.

Op deze datum worden de eerste voorzitter, de voorzitter en de afdelingsvoorzitters van het Hof van Cassatie, de eerste voorzitters en de kamervoorzitters van de hoven en de voorzitters en de ondervoorzitters van de rechtbanken geacht in deze functies te zijn aangewezen voor de duur en onder de voorwaarden bij de wet bepaald en tegelijk te zijn benoemd in respectievelijk het Hof van Cassatie, het hof van beroep of het arbeidshof en de overeenkomstige rechtbank.

Tot dan blijven de hiernavolgende bepalingen van toepassing.

De vrederechters en de rechters in de rechtbanken worden rechtstreeks door de Koning benoemd.

De raadsheren in de hoven van beroep en de voorzitters en ondervoorzitters van de rechtbanken van eerste aanleg binnen hun rechtsgebied worden door de Koning benoemd uit twee lijsten van twee kandidaten, de ene door die hoven, de andere, naar gelang van het geval, door de provincieraden en [het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005)] van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest voorgelegd.

De raadsheren in het Hof van Cassatie worden door de Koning benoemd uit twee lijsten van twee kandidaten, de ene door het Hof van Cassatie, de andere beurtelings door de Kamer van volksvertegenwoordigers en door de Senaat voorgelegd.

In beide gevallen mogen de op een lijst voorgedragen kandidaten ook op de andere worden voorgedragen.

Alle voordrachten worden openbaar gemaakt ten minste vijftien dagen voor de benoeming.

De hoven kiezen uit hun leden, hun voorzitters en ondervoorzitters.

Artikel 152. (17/02/1994- ...)

De rechters worden voor het leven benoemd. Zij worden in ruste gesteld op de bij de wet bepaalde leeftijd en genieten het bij de wet bepaalde pensioen.

Geen rechter kan uit zijn ambt worden ontzet of worden geschorst dan door een vonnis.

De overplaatsing van een rechter kan niet geschieden dan door een nieuwe benoeming en met zijn toestemming.

Artikel 153. (17/02/1994- ...)

De Koning benoemt en ontslaat de ambtenaren van het openbaar ministerie bij de hoven en rechtbanken.

Artikel 154. (17/02/1994- ...)

De wedden van de leden der rechterlijke orde worden door de wet vastgesteld.

Artikel 155. (17/02/1994- ...)

Geen rechter mag van een regering bezoldigde ambten aanvaarden, tenzij hij die onbezoldigd uitoefent en behoudens de gevallen van onverenigbaarheid bij de wet bepaald.

Artikel 156. (17/02/1994- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet VI.

Inhoud

Er zijn in België vijf hoven van beroep:

1° dat van Brussel, waarvan het rechtsgebied de provincies Vlaams-Brabant en Waals-Brabant en het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad omvat;

2° dat van Gent, waarvan het rechtsgebied de provincies Oost-Vlaanderen en West-Vlaanderen omvat;

3° dat van Antwerpen, waarvan het rechtsgebied de provincies Antwerpen en Limburg omvat;

4° dat van Luik, waarvan het rechtsgebied de provincies Luik, Namen en Luxemburg omvat;

5° dat van Bergen, waarvan het rechtsgebied de provincie Henegouwen omvat.

Artikel 157. (31/01/2003- ...)

[Er zijn militaire gerechten wanneer de staat van oorlog bepaald in artikel 167, § 1, tweede lid, is vastgesteld. De organisatie van de militaire gerechten, hun bevoegdheid, de rechten en verplichtingen van de leden van deze gerechten, alsmede de duur van hun ambt worden bij wet geregeld. (verv. GW-wijziging 17 december 2002, enig artikel I: 31 januari 2003)]

Er zijn rechtbanken van koophandel in de plaatsen die de wet aanwijst. Zij regelt hun organisatie, hun bevoegdheid, alsmede de wijze van benoeming en de duur van het ambt van hun leden.

De wet regelt eveneens de organisatie van de arbeidsgerechtigden, hun bevoegdheid, de wijze van benoeming en de duur van het ambt van hun leden.

[Er zijn strafuitvoeringsrechtbanken in de plaatsen die de wet aanwijst. Zij regelt hun organisatie, hun bevoegdheid, alsmede de wijze van benoeming en de duur van het ambt van hun leden.

Overgangsbepaling

Het eerste lid treedt in werking op de datum van opheffing van de wet van 15 juni 1899 houdende titel I en II van het Wetboek van strafrechtspleging voor het leger.

Tot dan blijft de hiernavolgende bepaling van toepassing :
De organisatie van de militaire rechtbanken, hun bevoegdheid, de rechten en de verplichtingen van de leden van deze rechtbanken, alsmede de duur van hun ambt wordt door bijzondere wetten geregeld. (ing. GW-wijziging 17 december 2002, enig artikel I: 31 januari 2003)]

Artikel 157bis. (31/03/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Ingevoegd bij 19/07/2012 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet. - Invoeging van een artikel 157bis in de Grondwet Enig artikel.

Commentaar

Dit artikel is in werking getreden op 31 maart 2014. Zie artikel 61 van de wet van 19 juli 2012 betreffende de hervorming van het gerechtelijk arrondissement Brussel, BS 22 augustus 2012.

Inhoud

De essentiële elementen van de hervorming met betrekking tot het gebruik der talen in gerechtszaken in het gerechtelijk arrondissement Brussel, alsook de ermee overeenstemmende aspecten inzake het parket, de zetel en het rechtsgebied, kunnen niet worden gewijzigd dan bij een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid.

Overgangsbepaling
De wet stelt de datum van inwerkingtreding van dit artikel vast. Deze datum stemt overeen met de datum van inwerkingtreding van de wet van 19 juli 2012 betreffende de hervorming van het gerechtelijk arrondissement Brussel.

Artikel 158. (17/02/1994- ...)

Het Hof van Cassatie doet uitspraak over conflicten van attributie, op de wijze bij de wet geregeld.

Artikel 159. (17/02/1994- ...)

De hoven en rechtbanken passen de algemene, provinciale en plaatselijke besluiten en verordeningen alleen toe in zoverre zij met de wetten overeenstemmen.

HOOFDSTUK VII DE RAAD VAN STATE EN DE ADMINISTRATIEVE RECHTSCOLLEGES (... - ...)

Artikel 160. (14/10/2012- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 19/07/2012 Grondwetwijziging Herziening van artikel 160 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

Er bestaat voor geheel België een Raad van State, waarvan de samenstelling, de bevoegdheid en de werking door de wet worden bepaald. De wet kan evenwel aan de Koning de macht toekennen de rechtspleging te regelen overeenkomstig de beginselen die zij vaststelt.

De Raad van State doet bij wege van arrest uitspraak als administratief rechtscollege en geeft advies in de door de wet bepaalde gevallen.

Aan de bepalingen betreffende de algemene vergadering van de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State die op dezelfde dag als dit lid in werking treden, kan geen verandering worden aangebracht dan bij een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid.
Overgangsbepaling
Dit artikel treedt in werking op 14 oktober 2012.

Artikel 161. (17/02/1994- ...)

Geen administratief rechtscollege kan worden ingesteld dan krachtens een wet.

HOOFDSTUK VIII DE PROVINCIALE EN GEMEENTELIJKE INSTELLINGEN (... - ...)

Artikel 162. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 162 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

De provinciale en gemeentelijke instellingen worden bij de wet geregeld.

De wet verzekert de toepassing van de volgende beginselen:
1° de rechtstreekse verkiezing van de leden van de provincieraden en de gemeenteraden;
2° de bevoegdheid van de provincieraden en van de gemeenteraden voor alles wat van provinciaal en van gemeentelijk belang is, behoudens goedkeuring van hun handelingen in de gevallen en op de wijze bij de wet bepaald;
3° de decentralisatie van bevoegdheden naar de provinciale en gemeentelijke instellingen;
4° de openbaarheid van de vergaderingen der provincieraden en gemeenteraden binnen de bij de wet gestelde grenzen;
5° de openbaarheid van de begrotingen en van de rekeningen;
6° het optreden van de toezichthoudende overheid of van de federale wetgevende macht om te beletten dat de wet wordt geschonden of het algemeen belang geschaad.

De bovengemeentelijke besturen worden geregeld bij de in artikel 134 bedoelde regel. Die regel verzekert de toepassing van de in het tweede lid bedoelde beginselen. De in artikel 134 bedoelde regel kan andere beginselen die hij essentieel acht vaststellen, al dan niet via een meerderheid van twee derden van de uitgebrachte stemmen, op voorwaarde dat de meerderheid van de leden van het betrokken Parlement aanwezig is. De artikelen 159 en 190 zijn van toepassing op besluiten en verordeningen van de bovengemeentelijke besturen.

Ter uitvoering van een wet, aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid, regelt het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel de voorwaarden waaronder en de wijze waarop verscheidene provincies, verscheidene bovengemeentelijke besturen of verscheidene gemeenten zich met elkaar kunnen verstaan of zich kunnen verenigen. Evenwel kan aan verscheidene provincieraden, aan verscheidene raden van bovengemeentelijke besturen of aan verscheidene gemeenteraden niet worden toegestaan samen te beraadslagen.

Artikel 163. (17/02/1994- ...)

De bevoegdheden die in het Vlaamse en het Waalse Gewest worden uitgeoefend door verkozen provinciale organen, worden in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad uitgeoefend door de Vlaamse en de Franse Gemeenschap en door de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie, elk voor wat betreft de aangelegenheden die krachtens de artikelen 127 en 128 tot hun bevoegdheid behoren, en door het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest voor wat de andere aangelegenheden betreft.

Evenwel stelt een wet, aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, de nadere regelen vast volgens welke het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest of elke instelling waarvan het de leden benoemt, de in het eerste lid bedoelde bevoegdheden uitoefent die geen in artikel 39 bedoelde aangelegenheden betreffen. Een wet aangenomen met dezelfde meerderheid stelt de nadere regelen vast voor de toewijzing aan de in artikel 136 bedoelde instellingen van bepaalde of van alle in het eerste lid bedoelde bevoegdheden die in de artikelen 127 en 128 bedoelde aangelegenheden betreffen.

Artikel 164. (17/02/1994- ...)

Het opmaken van de akten van de burgerlijke stand en het houden van de registers behoren bij uitsluiting tot de bevoegdheid van de gemeentelijke overheid.

Artikel 165. (17/02/1994- ...)

§ 1. De wet richt agglomeraties en federaties van gemeenten op. Zij bepaalt hun organisatie en hun bevoegdheid en verzekert daarbij de toepassing van de beginselen vermeld in artikel 162.

Elke agglomeratie en elke federatie heeft een raad en een uitvoerend college.

De voorzitter van het uitvoerend college wordt door de raad uit zijn leden verkozen; zijn verkiezing wordt door de Koning bekrachtigd; de wet bepaalt zijn statuut.

De artikelen 159 en 190 zijn toepasselijk op de besluiten en verordeningen van de agglomeraties en van de federaties van gemeenten.

De grenzen van de agglomeraties en van de federaties van gemeenten kunnen niet worden veranderd of gecorrigeerd dan krachtens een wet.

§ 2. De wet richt het orgaan op waarin elke agglomeratie en de dichtstbij gelegen federaties van gemeenten, onder de voorwaarden en op de wijze die zij bepaalt, overleg plegen voor het onderzoek van de gemeenschappelijke problemen met technisch karakter die tot hun respectieve bevoegdheid behoren.

§ 3. Verscheidene federaties van gemeenten mogen zich met elkaar of met een of meer agglomeraties verstaan of zich verenigen, onder de voorwaarden en op de wijze door de wet te bepalen, om zaken die tot hun bevoegdheid behoren gemeenschappelijk te regelen en te beheren. Het is hun raden niet toegestaan samen te beraadslagen.

Artikel 166. (11/03/2005- ...)

§ 1. Artikel 165 is van toepassing op de agglomeratie waartoe de hoofdstad van het Rijk behoort, behoudens het hierna bepaalde.

§ 2. De bevoegdheden van de agglomeratie waartoe de hoofdstad van het Rijk behoort, worden, op de wijze bepaald door een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid, uitgeoefend door de krachtens artikel 39 opgerichte organen van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest.

§ 3. De organen, bedoeld in artikel 136:
1° hebben, elk voor hun gemeenschap, dezelfde bevoegdheden als de andere inrichtende machten inzake culturele aangelegenheden, onderwijs en persoonsgebonden aangelegenheden;
2° oefenen, elk voor hun gemeenschap, de bevoegdheden uit die hun worden opgedragen door de [Parlementen (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] van de Vlaamse en de Franse Gemeenschap;
3° regelen samen de in 1° bedoelde aangelegenheden van gemeenschappelijk belang.

TITEL IV DE BUITENLANDSE BETREKKINGEN (... - ...)

Artikel 167. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 167 van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

§ 1. De Koning heeft de leiding van de buitenlandse betrekkingen, onverminderd de bevoegdheid van de gemeenschappen en de gewesten om de internationale samenwerking te regelen, met inbegrip van het sluiten van verdragen, voor de aangelegenheden waarvoor zij door of krachtens de Grondwet bevoegd zijn.

De Koning voert het bevel over de krijgsmacht, stelt de staat van oorlog vast alsook het einde van de vijandelijkheden. Hij geeft daarvan kennis aan de Kamers, zodra het belang en de veiligheid van de Staat het toelaten, onder toevoeging van de passende mededelingen.

Geen afstand, geen ruil, geen toevoeging van grondgebied kan plaatshebben dan krachtens een wet.

§ 2. De Koning sluit de verdragen, met uitzondering van die welke betrekking hebben op de aangelegenheden bedoeld in § 3. Deze verdragen hebben eerst gevolg nadat zij de instemming van de Kamer van volksvertegenwoordigers hebben verkregen.

§ 3. De in artikel 121 bedoelde Gemeenschaps- en Gewestregeringen sluiten, ieder wat haar betreft, de verdragen die betrekking hebben op de aangelegenheden waarvoor hun Parlement bevoegd is. Deze verdragen hebben eerst gevolg nadat zij de instemming van het Parlement hebben verkregen.

§ 4. Een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid, stelt de nadere regelen vast voor het sluiten van de verdragen bedoeld in § 3 en van de verdragen die niet uitsluitend betrekking hebben op de aangelegenheden waarvoor de gemeenschappen of de gewesten door of krachtens de Grondwet bevoegd zijn.

§ 5. De Koning kan de verdragen die voor 18 mei 1993 gesloten werden en betrekking hebben op de in § 3 bedoelde aangelegenheden, opzeggen in overeenstemming met de betrokken Gemeenschaps- en Gewestregeringen.

De Koning zegt deze verdragen op indien de betrokken Gemeenschaps- en Gewestregeringen hem daarom verzoeken. Een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid regelt de procedure bij gebreke van overeenstemming tussen de betrokken Gemeenschaps- en Gewestregeringen.

Overgangsbepaling

De tweede zin van § 2 treedt in werking op de dag van de verkiezingen met het oog op de algehele vernieuwing van de Gemeenschaps- en Gewestparlementen in 2014. Tot die dag hebben de verdragen bedoeld in § 2 eerst gevolg nadat zij de instemming van beide Kamers hebben verkregen.

Artikel 168. (17/02/1994- ...)

Van bij het begin der onderhandelingen over elke herziening van de verdragen tot oprichting van de Europese Gemeenschappen en van de verdragen en akten waarbij deze verdragen zijn gewijzigd of aangevuld, worden de Kamers daarover geïnformeerd. Zij krijgen kennis van het verdragsontwerp vóór de ondertekening ervan.

Artikel 168bis. (22/08/2012- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Ingevoegd bij 19/07/2012 Grondwetwijziging Herziening van de Grondwet. - Invoeging van een artikel 168bis in de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

Voor de verkiezingen van het Europese Parlement voorziet de wet in bijzondere modaliteiten teneinde de gewettigde belangen van de Nederlandstaligen en de Franstaligen in de vroegere provincie Brabant te vrijwaren.

Aan de regels die deze bijzondere modaliteiten vaststellen, kan geen wijziging worden aangebracht dan bij een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid.

Artikel 169. (17/02/1994- ...)

Om de naleving van internationale of supranationale verplichtingen te verzekeren, kunnen de in de artikelen 36 en 37 bedoelde machten, mits de door de wet bepaalde voorwaarden worden nageleefd, tijdelijk in de plaats treden van de in de artikelen 115 en 121 bedoelde organen. Deze wet moet worden aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid.

TITEL V DE FINANCIEN (... - ...)

Artikel 170. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 170, § 3, van de Grondwet Enig artikel.

Inhoud

§ 1. Geen belasting ten behoeve van de Staat kan worden ingevoerd dan door een wet.

§ 2. Geen belasting ten behoeve van de gemeenschap of het gewest kan worden ingevoerd dan door een decreet of een in artikel 134 bedoelde regel.

De wet bepaalt ten aanzien van de in het eerste lid bedoelde belastingen, de uitzonderingen waarvan de nood-zakelijkheid blijkt.

§ 3. Geen last of belasting kan door de provincie of het bovengemeentelijk bestuur worden ingevoerd dan door een beslissing van haar raad.

De wet bepaalt ten aanzien van de in het eerste lid bedoelde belastingen, de uitzonderingen waarvan de noodzakelijkheid blijkt.

De wet kan de in het eerste lid bedoelde belastingen geheel of gedeeltelijk afschaffen.

§ 4. Geen last of belasting kan door de agglomeratie, de federatie van gemeenten en de gemeente worden ingevoerd dan door een beslissing van hun raad.

De wet bepaalt ten aanzien van de in het eerste lid bedoelde belastingen, de uitzonderingen waarvan de noodzakelijkheid blijkt.

Artikel 171. (17/02/1994- ...)

Over de belastingen ten behoeve van de Staat, de gemeenschap en het gewest wordt jaarlijks gestemd.

De regelen die ze invoeren zijn slechts voor één jaar van kracht indien zij niet worden vernieuwd.

Artikel 172. (17/02/1994- ...)

Inzake belastingen kunnen geen voorrechten worden ingevoerd.

Geen vrijstelling of vermindering van belasting kan worden ingevoerd dan door een wet.

Artikel 173. (17/02/1994- ...)

Behalve voor de provincies, de polders en wateringen en de gevallen uitdrukkelijk uitgezonderd door de wet, het decreet en de regelen bedoeld in artikel 134, kan van de burgers geen retributie worden gevorderd dan alleen als belasting ten behoeve van de Staat, de gemeenschap, het gewest, de agglomeratie, de federatie van gemeenten of de gemeente.

Artikel 174. (17/02/1994- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet V.

Inhoud

Elk jaar wordt door de Kamer van volksvertegenwoordigers de eindrekening vastgesteld en de begroting goedgekeurd. Evenwel stellen elk jaar de Kamer van volksvertegenwoordigers en de Senaat, ieder wat hem betreft, de dotatie voor hun werking vast.

Alle staatsontvangsten en -uitgaven moeten op de begroting en in de rekeningen worden gebracht.

Artikel 175. (11/03/2005- ...)

Een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid stelt het financie-ringsstelsel voor de Vlaamse en de Franse Gemeenschap vast.

De [Parlementen [ (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] van de Vlaamse en de Franse Gemeenschap regelen, [elk voor zich (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ], de bestemming van hun ontvangsten bij decreet.

Artikel 176. (11/03/2005- ...)

Een wet stelt het financieringsstelsel voor de Duitstalige Gemeenschap vast.

[Het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] van de Duitstalige Gemeenschap regelt de bestemming van de ontvangsten bij decreet.

Artikel 177. (11/03/2005- ...)

Een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid stelt het financie-ringsstelsel vast voor de gewesten.

De [Gewestparlementen (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] regelen, [elk voor zich (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ], de bestemming van hun ontvangsten bij de in artikel 134 bedoelde regelen.

Artikel 178. (11/03/2005- ...)

Onder de voorwaarden en op de wijze die de wet, aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid, bepaalt, draagt [het Parlement (verv. GW-wijziging 25 februari 2005, enig artikel, I: 11 maart 2005) ] van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, bij de in artikel 134 bedoelde regel, financiële middelen over aan de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en aan de Vlaamse en de Franse Gemeenschapscommissies.

Artikel 179. (17/02/1994- ...)

Geen pensioen, geen gratificatie ten laste van de staatskas kan worden toegekend dan krachtens een wet.

Artikel 180. (31/01/2014- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 06/01/2014 Grondwetwijziging Herziening van artikel 180 van de Grondwet Enig artikel.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet V.

Inhoud

De leden van het Rekenhof worden door de Kamer van volksvertegenwoordigers benoemd, voor de tijd bij de wet bepaald.

Dit Hof is belast met het nazien en het verevenen der rekeningen van het algemeen bestuur en van allen die tegenover de staatskas rekenplichtig zijn. Het waakt ervoor dat geen artikel van de uitgaven der begroting wordt overschreden en dat geen overschrijving plaatsheeft. Het Hof oefent tevens algemeen toezicht uit op de verrichtingen met betrekking tot de vaststelling en de invordering van de door de Staat verkregen rechten, met inbegrip van de fiscale ontvangsten. Het stelt de rekeningen der verschillende besturen van de Staat vast en is ermee belast te dien einde alle nodige inlichtingen en bewijsstukken te verzamelen. De algemene staatsrekening wordt aan de Kamer van volksvertegenwoordigers onderworpen met de opmerkingen van het Rekenhof.

Dit Hof wordt door de wet georganiseerd.

De wet kan aan het Rekenhof de controle op de begrotingen en de boekhouding van de gemeenschappen en de gewesten alsook de instellingen van openbaar nut die ervan afhangen, opdragen. Deze kan eveneens toelaten dat het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel deze controle regelen. Behoudens voor de Duitstalige Gemeenschap, wordt deze wet aangenomen met de meerderheid bepaald in artikel 4, laatste lid.

De wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel kunnen bijkomende taken toekennen aan het Hof. Op eensluidend advies van het Hof stelt het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel de vergoeding van het Hof vast voor de uitoefening van deze taken. Er is geen enkele vergoeding verschuldigd voor een taak die door het Hof wordt uitgevoerd voor een gemeenschap of een gewest voor de datum van inwerkingtreding van dit lid.

Artikel 181. (17/02/1994- ...)

§ 1. De wedden en pensioenen van de bedienaren der erediensten komen ten laste van de Staat; de daartoe vereiste bedragen worden jaarlijks op de begroting uitgetrokken.

§ 2. De wedden en pensioenen van de afgevaardigden van de door de wet erkende organisaties die morele diensten verlenen op basis van een niet-confessionele levensbeschouwing, komen ten laste van de Staat; de daartoe vereiste bedragen worden jaarlijks op de begroting uitgetrokken.

TITEL VI DE GEWAPENDE MACHT (... - ...)

Artikel 182. (17/02/1994- ...)

De wet bepaalt op welke wijze het leger wordt aangeworven. Zij regelt eveneens de bevordering, de rechten en de verplichtingen van de militairen.

Artikel 183. (17/02/1994- ...)

Het legercontingent wordt jaarlijks goedgekeurd. De wet die het vaststelt, is slechts voor een jaar van kracht, indien zij niet wordt vernieuwd.

Artikel 184. (31/03/2001- ...)

[De organisatie en de bevoegdheid van de geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus, worden bij de wet geregeld. De essentiële elementen van het statuut van de personeelsleden van de geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus, worden bij de wet geregeld.

Overgangsbepaling

De Koning kan echter de essentiële elementen van het statuut van de personeelsleden van de geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus, vaststellen en uitvoeren, voor zover het besluit, met betrekking tot die elementen, bekrachtigd wordt bij de wet voor 30 april 2002. (verv. GW-wijziging 30 maart 2001, enig artikel, I: 31 maart 2001) ]

Artikel 185. (17/02/1994- ...)

Vreemde troepen mogen niet dan krachtens een wet tot de dienst van de Staat worden toegelaten, het grondgebied bezetten of er doorheen trekken.

Artikel 186. (17/02/1994- ...)

Militairen kunnen niet van hun graden, ererechten en pensioenen worden ontzet dan op de wijze bij de wet bepaald.

TITEL VII ALGEMENE BEPALINGEN (... - ...)

Artikel 187. (17/02/1994- ...)

De Grondwet kan noch geheel, noch ten dele worden geschorst.

Artikel 188. (17/02/1994- ...)

Met ingang van de dag waarop de Grondwet uitvoerbaar wordt, zijn alle daarmee strijdige wetten, decreten, besluiten, reglementen en andere akten opgeheven.

Artikel 189. (17/02/1994- ...)

De tekst van de Grondwet is in het Nederlands, in het Frans en in het Duits gesteld.

Artikel 190. (17/02/1994- ...)

Geen wet, geen besluit of verordening van algemeen, provinciaal of gemeentelijk bestuur is verbindend dan na te zijn bekendgemaakt in de vorm bij de wet bepaald.

Artikel 191. (17/02/1994- ...)

Ieder vreemdeling die zich op het grondgebied van België bevindt, geniet de bescherming verleend aan personen en aan goederen, behoudens de bij de wet gestelde uitzonderingen.

Artikel 192. (17/02/1994- ...)

Geen eed kan worden opgelegd dan krachtens de wet. Deze stelt de formule vast.

Artikel 193. (17/02/1994- ...)

De Belgische Natie kiest als kleuren rood, geel en zwart, en als rijkswapen de Belgische Leeuw met de kenspreuk EENDRACHT MAAKT MACHT.

Artikel 194. (17/02/1994- ...)

De stad Brussel is de hoofdstad van België en de zetel van de federale Regering.

TITEL VIII DE HERZIENING VAN DE GRONDWET (... - ...)

Artikel 195. (06/04/2012- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Gewijzigd bij 29/03/2012 Grondwetwijziging Herziening van artikel 195 van de Grondwet Enig.

Inhoud

De federale wetgevende macht heeft het recht te verklaren dat er redenen zijn tot herziening van zodanige grondwettelijke bepaling als zij aanwijst.

Na deze verklaring zijn beide Kamers van rechtswege ontbonden.

Twee nieuwe Kamers worden overeenkomstig artikel 46 bijeengeroepen.

Deze Kamers beslissen, in overeenstemming met de Koning, over de punten die aan herziening zijn onderworpen.

In dit geval mogen de Kamers niet beraadslagen wanneer niet tenminste twee derden van de leden waaruit elke Kamer bestaat, aanwezig zijn; en een verandering is alleen dan aangenomen, indien zij tenminste twee derden van de stemmen heeft verkregen.

Overgangsbepaling

Evenwel kunnen de Kamers, samengesteld ingevolge de vernieuwing van de Kamers van 13 juni 2010, in overeenstemming met de Koning, beslissen over de herziening van de volgende bepalingen, artikelen en groeperingen van artikelen, uitsluitend in de hierna aangeduide zin :
1° de artikelen 5, tweede lid, 11bis, 41, vijfde lid, 159 en 190 om de volledige uitoefening van de autonomie van de gewesten te garanderen ten aanzien van de provincies zonder afbreuk te doen aan de huidige specifieke bepalingen van de wet van 9 augustus 1988 tot wijziging van de gemeentewet, de gemeentekieswet, de organieke wet betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn, de provinciewet, het Kieswetboek, de wet tot regeling van de provincieraadsverkiezingen en de wet tot regeling van de gelijktijdige parlements- en provincieraadsverkiezingen en aan die met betrekking tot de functie van de gouverneurs, en om de betekenis van het in de Grondwet gebruikte woord "provincie" te beperken tot zijn louter territoriale betekenis, los van elke institutionele betekenis;
2° artikel 23 om het recht op kinderbijslag te waarborgen;
3° titel III om een bepaling in te voegen om te verbieden om de kieswetgeving te wijzigen op minder dan een jaar voor de geplande datum van de verkiezingen;
4° de artikelen 43, § 1, 44, tweede lid, 46, vijfde lid, 69, 71, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83 en 168 om de hervorming van het tweekamerstelsel uit te voeren en de residuaire wetgevende bevoegdheden aan de Kamer van volksvertegenwoordigers toe te vertrouwen;
5° de artikelen 46 en 117 om te bepalen dat de federale wetgevende verkiezingen op dezelfde dag zullen plaatsvinden als de verkiezingen voor het Europese Parlement en dat in geval van voortijdige ontbinding de nieuwe federale zittingsperiode maar zal duren tot de dag van de verkiezingen voor het Europese Parlement die op deze ontbinding volgen, alsook om een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid toe te staan de gemeenschappen en de gewesten de bevoegdheid toe te kennen om bij bijzonder decreet of bijzondere ordonnantie de duur van de zittingsperiode van hun parlementen te regelen en de datum van de verkiezingen ervoor vast te stellen, en om te bepalen dat een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid de datum van inwerkingtreding van de nieuwe, in dit punt aangehaalde regels inzake verkiezingen regelt;
6° artikel 63, § 4, om een lid toe te voegen waarin bepaald wordt dat, voor de verkiezingen voor de Kamer van volksvertegenwoordigers, de wet voorziet in bijzondere modaliteiten om de gewettigde belangen van de Nederlandstaligen en de Franstaligen in de vroegere provincie Brabant te vrijwaren, en dat de regels tot vaststelling van die bijzondere modaliteiten slechts kunnen worden gewijzigd bij een wet die is aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid;
7° titel III, hoofdstuk IV, afdeling II, onderafdeling III, om een artikel in te voegen waarin wordt bepaald dat een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid, voor het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad, aan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevoegdheden kan toekennen die niet toegewezen zijn aan de gemeenschappen voor de aangelegenheden bedoeld in artikel 127, § 1, eerste lid, 1° en, voor wat betreft de aangelegenheden bedoeld in 1°, 3°;
8° titel III, hoofdstuk IV, afdeling II, onderafdeling III, om toe te staan dat een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid, de samenwerkingsprocedures tussen de entiteiten vereenvoudigt;
9° artikel 143 om een paragraaf toe te voegen die de belangenconflictenprocedure uitsluit ten aanzien van een wet of een beslissing van de federale overheid die wijzigingen aanbrengt aan de belastbare grondslag, het belastingtarief of de vrijstellingen of aan elk ander element dat tussenkomt in de berekening van de personenbelasting;
10° titel III, hoofdstuk VI, om een bepaling in te voegen om erin te voorzien dat geen wijziging kan worden aangebracht aan de essentiële elementen van de hervorming met betrekking tot het gebruik der talen in gerechtszaken in het gerechtelijk arrondissement Brussel alsook aan de ermee overeenstemmende aspecten inzake het parket, de zetel en het rechtsgebied, dan bij een wet, aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid;
11° artikel 144 om te bepalen dat de Raad van State en, in voorkomend geval, federale administratieve rechtscolleges zich kunnen uitspreken over de privaatrechtelijke gevolgen van hun beslissingen;
12° artikel 151, § 1, om te bepalen dat de gemeenschappen en de gewesten in de aangelegenheden die tot hun bevoegdheid behoren, beschikken over het recht om de vervolging te bevelen, via de federale Minister van Justitie die de uitvoering onmiddellijk verzekert, en om toe te staan dat een wet, aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid, in de deelname voorziet van de gemeenschappen en de gewesten, in de aangelegenheden die tot hun bevoegdheid behoren, wat betreft het opsporings- en vervolgingsbeleid van het openbaar ministerie, de bindende richtlijnen van het strafrechtelijke beleid, de vertegenwoordiging in het College van procureurs-generaal en de kadernota Integrale veiligheid en het Nationaal Veiligheidsplan;
13° artikel 160 om een lid toe te voegen dat bepaalt dat geen wijziging kan worden aangebracht aan de nieuwe bevoegdheden en regels van de beraadslaging van de algemene vergadering van de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, dan bij een wet, aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid;
14° titel IV om een artikel in te voegen dat bepaalt dat voor de verkiezingen voor het Europese Parlement de wet voorziet in bijzondere modaliteiten teneinde de gewettigde belangen van de Nederlandstaligen en de Franstaligen in de vroegere provincie Brabant te vrijwaren, en dat de regels tot vaststelling van de bijzondere modaliteiten slechts kunnen worden gewijzigd bij een wet, aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid;
15° artikel 180 om te bepalen dat de vergaderingen die wetgevend optreden bij wege van een decreet of een in artikel 134 bedoelde regel, het Rekenhof opdrachten kunnen toevertrouwen, in voorkomend geval tegen betaling.

Over de punten bedoeld in het eerste lid mogen de Kamers niet beraadslagen wanneer niet ten minste twee derden van de leden waaruit elke Kamer bestaat, aanwezig zijn; en een verandering is alleen dan aangenomen, indien zij ten minste twee derden van de stemmen heeft verkregen.

Deze overgangsbepaling is geen verklaring in de zin van artikel 195, tweede lid.

Artikel 196. (17/02/1994- ...)

Er mag geen herziening van de Grondwet worden ingezet of voortgezet in oorlogstijd of wanneer de Kamers verhinderd zijn vrij bijeen te komen op het federale grondgebied.

Artikel 197. (17/02/1994- ...)

Tijdens een regentschap mag in de Grondwet geen verandering worden aangebracht wat betreft de grondwettelijke macht van de Koning en de artikelen 85 tot 88, 91 tot 95, 106 en 197 van de Grondwet.

Artikel 198. (17/02/1994- ...)

In overeenstemming met de Koning kunnen de grondwetgevende Kamers de nummering van de artikelen en de onderverdelingen van artikelen van de Grondwet, evenals de onderverdeling van de Grondwet in titels, hoofdstukken en afdelingen aanpassen, de terminologie van de niet aan herziening onderworpen bepalingen wijzigen om deze in overeenstemming te brengen met de terminologie van de nieuwe bepalingen en de Nederlandse, de Franse en de Duitse tekst van de Grondwet met elkaar in overeenstemming brengen.

In dit geval mogen de Kamers niet beraadslagen wanneer niet tenminste twee derden van de leden waaruit elke Kamer bestaat, aanwezig zijn; en de veranderingen zijn alleen dan aangenomen, indien het geheel van de wijzigingen tenminste twee derden van de stemmen heeft verkregen.

TITEL IX INWERKINGTREDING EN OVERGANGSBEPALINGEN (... - ...)

I. (17/02/1994- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 85.

Inhoud

De bepalingen van artikel 85 zullen voor het eerst toepassing vinden op de nakomelingschap van Z.K.H. Prins Albert, Felix, Humbert, Theodoor, Christiaan, Eugène, Marie, Prins van Luik, Prins van België met dien verstande dat het huwelijk van H.K.H. Prinses Astrid, Josephine, Charlotte, Fabrizia, Elisabeth, Paola, Marie, Prinses van België, met Lorenz, Aartshertog van Oostenrijk-Este, geacht wordt de in artikel 85, tweede lid, bedoelde toestemming te hebben verkregen.

Tot dan blijven de hiernavolgende bepalingen van toepassing.

De grondwettelijke macht van de Koning gaat bij erfopvolging over op de natuurlijke en wettige nakomelingschap, in de rechte lijn, van Z.M. Leopold, Joris, Christiaan, Frederik van Saksen-Coburg, van man op man, volgens eerst-geboorterecht en met altijddurende uitsluiting van de vrouwen en van hun nakomelingschap.

De prins die huwt zonder toestemming van de Koning of van hen die, bij gebreke van de Koning, zijn macht uitoefenen in de bij de Grondwet bepaalde gevallen, verliest zijn recht op de kroon.

Hij kan echter in zijn recht worden hersteld door de Koning of door hen die, bij gebreke van de Koning, zijn macht uitoefenen in de bij de Grondwet bepaalde gevallen, doch alleen met instemming van beide Kamers.

II. (28/12/2005- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 32.

Inhoud

[... (opgeh. GW-wijziging 6 december 2005, enig artikel, I : 28 december 2005) ]

III. (17/02/1994- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 125.

Inhoud

Artikel 125 is van toepassing op de feiten gepleegd na 8 mei 1993.

IV. (28/12/2005- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 115.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 116.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 118.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 119.

Inhoud

[... (opgeh. GW-wijziging 6 december 2005, enig artikel, I : 28 december 2005) ]

V. (28/12/2005- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 100.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 101.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 43.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 46.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 63.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 68.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 69.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 70.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 74.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 151.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 174.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 180.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 111.

Inhoud

[... (opgeh. GW-wijziging 6 december 2005, enig artikel, I : 28 december 2005) ]

VI. (28/12/2005- ...)

Relaties naar artikelen

Type Datum Opschrift Art.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 5.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 151.
Zie ook 17/02/1994 Grondwet de gecoördineerde grondwet 156.

Inhoud

§ 1. [... (opgeh. GW-wijziging 6 december 2005, enig artikel, I : 28 december 2005) ]

§ 2. [... (opgeh. GW-wijziging 6 december 2005, enig artikel, I : 28 december 2005) ]

§ 3. De personeelsleden en het patrimonium van de provincie Brabant worden verdeeld tussen de provincie Vlaams-Brabant, de provincie Waals-Brabant, het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, de in de artikelen 135 en 136 bedoelde overheden en instellingen, evenals de federale overheid, op de wijze bepaald door een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid.

Na de eerstvolgende vernieuwing van de provincieraden en tot op het tijdstip van hun verdeling worden het gemeenschappelijk gebleven personeel en patrimonium gezamenlijk beheerd door de provincie Vlaams-Brabant, de provincie Waals-Brabant en de in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad bevoegde overheden.

§ 4. [... (opgeh. GW-wijziging 6 december 2005, enig artikel, I : 28 december 2005) ]

§ 5. [... (opgeh. GW-wijziging 6 december 2005, enig artikel, I : 28 december 2005) ]

BIJLAGE 1 DE NIEUWE GRONDWET (... - ...)

TITEL I HET FEDERALE BELGIË, ZIJN SAMENSTELLING EN ZIJN GRONDGEBIED (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Nieuw artikel

Vroeger artikel

TITEL I

HET FEDERALE BELGIË, ZIJN SAMENSTELLING EN ZIJN GRONDGEBIED

Artikel 1

Artikel 1, eerste lid

Artikel 2

Artikel 3ter, eerste lid

Artikel 3

Artikel 107quater, eerste lid

Artikel 4

Artikel 3bis

Artikel 5

Artikel 1, tweede, vijfde, zesde en zevende lid

Artikel 6

Artikel 2

Artikel 7

Artikel 3

 

 

 

 

TITEL II DE BELGEN EN HUN RECHTEN (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Nieuw artikel

Vroeger artikel

TITEL II

DE BELGEN EN HUN RECHTEN

Artikel 8

Artikel 4

Artikel 9

Artikel 5

Artikel 10

Artikel 6

Artikel 11

Artikel 6bis

Artikel 12

Artikel 7

Artikel 13

Artikel 8

Artikel 14

Artikel 9

Artikel 15

Artikel 10

Artikel 16

Artikel 11

Artikel 17

Artikel 12

Artikel 18

Artikel 13

Artikel 19

Artikel 14

Artikel 20

Artikel 15

Artikel 21

Artikel 16

Artikel 22

Artikel 24quater

Artikel 23

Artikel 24bis

Artikel 24

Artikel 17

Artikel 25

Artikel 18

Artikel 26

Artikel 19

Artikel 27

Artikel 20

Artikel 28

Artikel 21

Artikel 29

Artikel 22

Artikel 30

Artikel 23

Artikel 31

Artikel 24

Artikel 32

Artikel 24ter

Artikel 33

Artikel 25

 

 

TITEL III DE MACHTEN (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Nieuw artikel

Vroeger artikel

TITEL III

DE MACHTEN

Artikel 34

Artikel 25bis

Artikel 35

Artikel 25ter

Artikel 36

Artikel 26, eerste lid

Artikel 37

Artikel 29

Artikel 38

Artikel 3ter, tweede lid

Artikel 39, eerste zin

Artikel 107quater, tweede lid

Artikel 39, tweede zin

Artikel 107quater, derde lid

Artikel 40

Artikel 30

Artikel 41

Artikel 31

HOOFDSTUK I

DE FEDERALE KAMERS

Artikel 42

Artikel 32

Artikel 43, § 1

Artikel 32bis

Artikel 43, § 2

Artikel 53, § 2

Artikel 44

Artikel 70

Artikel 45

Artikel 72

Artikel 46

Artikel 71

Artikel 47

Artikel 33

Artikel 48

Artikel 34

Artikel 49

Artikel 35

Artikel 50

Artikel 36, tweede lid

Artikel 51

Artikel 36, eerste lid

Artikel 52

Artikel 37

Artikel 53

Artikel 38

Artikel 54

Artikel 38bis

Artikel 55

Artikel 39

Artikel 56

Artikel 40

Artikel 57

Artikel 43

Artikel 58

Artikel 44

Artikel 59

Artikel 45

Artikel 60

Artikel 46

AFDELING I

DE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS

Artikel 61

Artikel 47

Artikel 62

Artikel 48

Artikel 63

Artikel 49

Artikel 64

Artikel 50

Artikel 65

Artikel 51

Artikel 66

Artikel 52

AFDELING II

DE SENAAT

Artikel 67

Artikel 53, §§ 1 en 3

Artikel 68, § 1

Artikel 53, § 4, eerste tot derde lid

Artikel 68, § 2

Artikel 53, § 5

Artikel 68, § 3

Artikel 53, § 6, eerste en tweede lid, § 4, vierde lid en § 6, derde lid

Artikel 69

Artikel 56

Artikel 70

Artikel 55

Artikel 71

Artikel 57

Artikel 72

Artikel 58

Artikel 73

Artikel 59

HOOFDSTUK II

DE FEDERALE WETGEVENDE MACHT

Artikel 74

Artikel 26, tweede lid

Artikel 75

Artikel 27

Artikel 76

Artikel 41, § 1, en 42

Artikel 77

Artikel 41, § 2

Artikel 78

Artikel 41, § 3, eerste tot vijfde lid

Artikel 79

Artikel 41, § 3, zesde tot achtste lid

Artikel 80

Artikel 41, § 3, negende en tiende lid

Artikel 81

Artikel 41, § 4

Artikel 82

Artikel 41, § 5

Artikel 83

Artikel 41, § 6

Artikel 84

Artikel 28, eerste lid

HOOFDSTUK III

DE KONING EN DE FEDERALE REGERING

AFDELING I

DE KONING

Artikel 85

Artikel 60

Artikel 86

Artikel 61

Artikel 87

Artikel 62

Artikel 88

Artikel 63

Artikel 89

Artikel 77

Artikel 90

Artikel 79

Artikel 91

Artikel 80

Artikel 92

Artikel 81

Artikel 93

Artikel 82

Artikel 94

Artikel 83

Artikel 95

Artikel 85

AFDELING II

DE FEDERALE REGERING

Artikel 96

Artikel 65, eerste en tweede lid, tweede en derde zin

Artikel 97

Artikel 86

Artikel 98

Artikel 87

Artikel 99, eerste lid

Artikel 65, tweede lid, eerste zin

Artikel 99, tweede lid

Artikel 86bis

Artikel 100

Artikel 88, derde en vierde lid

Artikel 101

Artikel 88, eerste en tweede lid

Artikel 102

Artikel 89

Artikel 103

Artikel 90

Artikel 103, overgangsbepaling

Artikel 134, eerste lid

Artikel 104

Artikel 91bis

AFDELING III

DE BEVOEGDHEDEN

Artikel 105

Artikel 78

Artikel 106

Artikel 64

Artikel 107

Artikel 66

Artikel 108

Artikel 67

Artikel 109

Artikel 69

Artikel 110

Artikel 73

Artikel 111

Artikel 91

Artikel 112

Artikel 74

Artikel 113

Artikel 75

Artikel 114

Artikel 76

HOOFDSTUK IV

DE GEMEENSCHAPPEN EN DE GEWESTEN

AFDELING I

DE ORGANEN

ONDERAFDELING I

DE GEMEENSCHAPS- EN GEWESTRADEN

Artikel 115, § 1, eerste lid

Artikel 59bis, § 1, eerste lid, eerste zin (gedeeltelijk),  en derde lid

Artikel 115, § 1, tweede lid

Artikel 59ter, § 1, eerste lid (gedeeltelijk)

Artikel 115, § 2

Artikel 59quater, § 1 (gedeeltelijk)

Artikel 116, § 1

Artikel 59bis, § 1, eerste lid, tweede zin, 59ter, § 1, tweede lid, en 107quater, tweede lid (gedeeltelijk)

Artikel 116, § 2

Artikel 59quater, § 2

Artikel 117

Artikel 59quater, § 3

Artikel 118

Artikel 59quater, § 4 (gedeeltelijk)

Artikel 119

Artikel 59quater, § 5

Artikel 120

Artikel 59ter, § 1, derde lid, en 59quater, § 6, eerste lid

ONDERAFDELING II

DE GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN

Artikel 121, § 1, eerste lid

Artikel 59bis, § 1, eerste lid, eerste zin (gedeeltelijk), en derde lid

Artikel 121, § 1, tweede lid

Artikel 59ter, § 1, eerste lid (gedeeltelijk)

Artikel 121, § 2

Artikel 59quater, § 1 (gedeeltelijk)

Artikel 122

Artikel 59quater, § 7

Artikel 123

Artikel 59quater, § 4 (gedeeltelijk)

Artikel 124

Artikel 59quater, § 6, tweede lid

Artikel 125

Artikel 59sexies

Artikel 125, overgangsbepaling

Artikel 134, tweede lid

Artikel 126

Artikel 59septies

AFDELING II

DE BEVOEGDHEDEN

ONDERAFDELING I

DE GEMEENSCHAPSBEVOEGDHEDEN

Artikel 127

Artikel 59bis, § 2 en § 4, eer­ste lid

Artikel 128

Artikel 59bis, § 2bis en § 4bis, eerste lid

Artikel 129

Artikel 59bis, § 3 en § 4, twee­de lid

Artikel 130, § 1, eerste lid

Artikel 59ter, § 2, eerste lid

Artikel 130, § 1, tweede lid

Artikel 59ter, § 2, derde lid

Artikel 130, § 2

Artikel 59ter, § 2, tweede lid

Artikel 131

Artikel 59bis, § 7, en 59ter, § 7

Artikel 132

Artikel 59bis, § 5, en 59ter, § 5

Artikel 133

Artikel 28, tweede lid

ONDERAFDELING II

DE GEWESTBEVOEGDHEDEN

Artikel 134

Artikel 26bis

ONDERAFDELING III

BIJZONDERE BEPALINGEN

Artikel 135

Artikel 59bis, § 4bis, tweede lid

Artikel 136

Artikel 108ter, § 3, eerste en derde lid

Artikel 137

Artikel 59bis, § 1, tweede en derde lid

Artikel 138

Artikel 59quinquies, § 1

Artikel 139

Artikel 59ter, § 3

Artikel 140

Artikel 59ter, § 4

HOOFDSTUK V

HET ARBITRAGEHOF, DE VOORKOMING EN DE REGELING VAN CONFLICTEN

AFDELING I

DE VOORKOMING VAN DE BEVOEGDHEIDSCONFLICTEN

Artikel 141

Artikel 107ter, § 1 (Artikel 59bis, § 8)

AFDELING II

HET ARBITRAGEHOF

Artikel 142

Artikel 107ter, § 2

AFDELING III

DE VOORKOMING EN DE REGELING VAN DE BELANGENCONFLICTEN

Artikel 143

Artikel 107ter-bis

HOOFDSTUK VI

DE RECHTERLIJKE MACHT

Artikel 144

Artikel 92

Artikel 145

Artikel 93

Artikel 146

Artikel 94

Artikel 147

Artikel 95

Artikel 148

Artikel 96

Artikel 149

Artikel 97

Artikel 150

Artikel 98

Artikel 151

Artikel 99

Artikel 152

Artikel 100

Artikel 153

Artikel 101

Artikel 154

Artikel 102

Artikel 155

Artikel 103

Artikel 156

Artikel 104

Artikel 157

Artikel 105

Artikel 158

Artikel 106

Artikel 159

Artikel 107

HOOFDSTUK VII

DE RAAD VAN STATE EN DE ADMINISTRATIEVE RECHTSCOLLEGES

Artikel 160

Artikel 107quinquies, eerste en tweede lid

Artikel 161

Artikel 107quinquies, derde lid

HOOFDSTUK VIII

DE PROVINCIALE EN GEMEENTELIJKE INSTELLINGEN

Artikel 162

Artikel 108

Artikel 163

Artikel 1, derde en vierde lid

Artikel 164

Artikel 109

Artikel 165

Artikel 108bis

Artikel 166

Artikel 108ter, §§ 1, 2 en 3, tweede lid

 

 

TITEL IV DE BUITENLANDSE BETREKKINGEN (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Nieuw artikel

Vroeger artikel

TITEL IV

DE BUITENLANDSE BETREKKINGEN

Artikel 167

Artikel 68, §§ 1 tot 5

Artikel 168

Artikel 68, § 6

Artikel 169

Artikel 68, § 7

 

 

TITEL V DE FINANCIËN (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Nieuw artikel

Vroeger artikel

TITEL V

DE FINANCIËN

Artikel 170

Artikel 110

Artikel 171

Artikel 111

Artikel 172

Artikel 112

Artikel 173

Artikel 113

Artikel 174

Artikel 115, eerste en tweede lid

Artikel 175

Artikel 59bis, § 6

Artikel 176

Artikel 59ter, § 6

Artikel 177, eerste lid

Artikel 115, derde lid, eerste zin

Artikel 177, tweede lid

Artikel 115, derde lid, tweede zin

Artikel 178

Artikel 59quinquies, § 2

Artikel 179

Artikel 114

Artikel 180

Artikel 116

Artikel 181, § 1

Artikel 117, eerste lid

Artikel 181, § 2

Artikel 117, tweede lid

 

 

TITEL VI DE GEWAPENDE MACHT (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Nieuw artikel

Vroeger artikel

TITEL VI

DE GEWAPENDE MACHT

Artikel 182

Artikel 118

Artikel 183

Artikel 119

Artikel 184

Artikel 120

Artikel 185

Artikel 121

Artikel 186

Artikel 124

 

 

TITEL VII ALGEMENE BEPALINGEN (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Nieuw artikel

Vroeger artikel

TITEL VII

ALGEMENE BEPALINGEN

Artikel 187

Artikel 130

Artikel 188

Artikel 138

Artikel 189

Artikel 140

Artikel 190

Artikel 129

Artikel 191

Artikel 128

Artikel 192

Artikel 127

Artikel 193

Artikel 125

Artikel 194

Artikel 126

 

 

TITEL VIII DE HERZIENING VAN DE GRONDWET (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Nieuw artikel

Vroeger artikel

TITEL VIII

DE HERZIENING VAN DE GRONDWET

Artikel 195

Artikel 131

Artikel 196

Artikel 131bis

Artikel 197

Artikel 84

Artikel 198

Artikel 132

 

 

TITEL IX INWERKINGTREDING EN OVERGANGSBEPALINGEN (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Nieuw artikel

Vroeger artikel

TITEL IX

INWERKINGTREDING EN OVERGANGSBEPALINGEN

I.

Artikel 60, overgangsbepaling

II.

Artikel 24ter, overgangsbepaling

III.

Artikel 134, derde lid

IV.

Artikel 59quater, overgangsbepaling

V. § 1. a)

Artikel 26, overgangsbepaling

V. § 1. b)

Artikel 71, overgangsbepaling

V. § 1. c)

Artikel 49, overgangsbepaling

V. § 1. d)

Artikel 53, overgangsbepaling, en 41, § 2, 3°

V. § 1. e)

Artikel 56, overgangsbepaling

V. § 1. f)

Artikel 55, overgangsbepaling

V. § 1. g)

Artikel 88, overgangsbepaling

V. § 1. h)

Artikel 91, overgangsbepaling

V. § 1. i)

Artikel 99, overgangsbepaling, tweede lid

V. § 1. j)

Artikel 115, overgangsbepaling

V. § 1. k)

Artikel 116, overgangsbepaling

V. § 2.

Artikel 36, overgangsbepaling, 27, overgangsbepaling, 41, overgangsbepaling, en 65, overgangsbepaling

VI. § 1.

Artikel 1, overgangsbepaling, tweede lid

VI. § 2.

Artikel 1, overgangsbepaling, eerste lid

VI. § 3.

Artikel 1, overgangsbepaling, derde en vierde lid

VI. § 4.

Artikel 99, overgangsbepaling, eerste lid

VI. § 5.

Artikel 104, overgangsbepaling

 

 

BIJLAGE 2 DE VROEGERE GRONDWET (... - ...)

TITEL I HET FEDERALE BELGIË, ZIJN SAMENSTELLING EN ZIJN GRONDGEBIED (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Vroeger artikel

Nieuw artikel

TITEL I

HET FEDERALE BELGIË, ZIJN SAMENSTELLING EN ZIJN GRONDGEBIED

Artikel 1, eerste lid

Artikel 1

Artikel 1, tweede lid

Artikel 5, eerste lid

Artikel 1, derde en vierde lid

Artikel 163

Artikel 1, vijfde tot zevende lid

Artikel 5, tweede en derde lid

Artikel 1, overgangsbepaling

Overgangsbepaling VI, §§ 1, 2 en 3

Artikel 2

Artikel 6

Artikel 3

Artikel 7

Artikel 3bis

Artikel 4

 

 

TITEL Ibis DE GEMEENSCHAPPEN (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Vroeger artikel

Nieuw artikel

TITEL Ibis

DE GEMEENSCHAPPEN

Artikel 3ter, eerste lid

Artikel 2

Artikel 3ter, tweede lid

Artikel 38

 

 

TITEL II DE BELGEN EN HUN RECHTEN (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Vroeger artikel

Nieuw artikel

TITEL II

DE BELGEN EN HUN RECHTEN

Artikel 4

Artikel 8

Artikel 5

Artikel 9

Artikel 6

Artikel 10

Artikel 6bis

Artikel 11

Artikel 7

Artikel 12

Artikel 8

Artikel 13

Artikel 9

Artikel 14

Artikel 10

Artikel 15

Artikel 11

Artikel 16

Artikel 12

Artikel 17

Artikel 13

Artikel 18

Artikel 14

Artikel 19

Artikel 15

Artikel 20

Artikel 16

Artikel 21

Artikel 17

Artikel 24

Artikel 18

Artikel 25

Artikel 19

Artikel 26

Artikel 20

Artikel 27

Artikel 21

Artikel 28

Artikel 22

Artikel 29

Artikel 23

Artikel 30

Artikel 24

Artikel 31

Artikel 24bis

Artikel 23

Artikel 24ter

Artikel 32

Artikel 24ter, overgangsbepaling

Overgangsbepaling II

Artikel 24quater

Artikel 22

 

 

TITEL III DE MACHTEN (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Vroeger artikel

Nieuw artikel

TITEL III

DE MACHTEN

Artikel 25

Artikel 33

Artikel 25bis

Artikel 34

Artikel 25ter

Artikel 35

Artikel 26, eerste lid

Artikel 36

Artikel 26, tweede lid

Artikel 74

Artikel 26, overgangsbepaling

Overgangsbepaling V, § 1, a)

Artikel 26bis

Artikel 134

Artikel 27

Artikel 75

Artikel 27, overgangsbepaling

Overgangsbepaling V, § 2

Artikel 28, eerste lid

Artikel 84

Artikel 28, tweede lid

Artikel 133

Artikel 29

Artikel 37

Artikel 30

Artikel 40

Artikel 31

Artikel 41

HOOFDSTUK I

DE KAMERS

Artikel 32

Artikel 42

Artikel 32bis

Artikel 43, § 1

Artikel 33

Artikel 47

Artikel 34

Artikel 48

Artikel 35

Artikel 49

Artikel 36, eerste lid

Artikel 51

Artikel 36, tweede lid

Artikel 50

Artikel 36, overgangsbepaling

Overgangsbepaling V, §2

Artikel 37

Artikel 52

Artikel 38

Artikel 53

Artikel 38bis

Artikel 54

Artikel 39

Artikel 55

Artikel 40

Artikel 56

Artikel 41, § 1

Artikel 76, eerste lid

Artikel 41, § 2

Artikel 77, overgangsbepaling, V, § 1, d)

Artikel 41, § 3, eerste tot vijfde lid

Artikel 78

Artikel 41, § 3, zesde tot achtste lid

Artikel 79

Artikel 41, § 3, negende tot tiende lid

Artikel 80

Artikel 41, § 4

Artikel 81

Artikel 41, § 5

Artikel 82

Artikel 41, § 6

Artikel 83

Artikel 41, overgangsbepaling

Overgangsbepaling V, § 1, d) en V, § 2

Artikel 42

Artikel 76, tweede lid

Artikel 43

Artikel 57

Artikel 44

Artikel 58

Artikel 45

Artikel 59

Artikel 46

Artikel 60

AFDELING I

DE KAMER VAN VOLKSVERTEGNWOORDIGERS

Artikel 47

Artikel 61

Artikel 48

Artikel 62

Artikel 49

Artikel 63

Artikel 49, overgangsbepaling

Overgangsbepaling V, § 1, c)

Artikel 50

Artikel 64

Artikel 51

Artikel 65

Artikel 52

Artikel 66

AFDELING II

DE SENAAT

Artikel 53, § 1

Artikel 67, § 1

Artikel 53, § 2

Artikel 43, § 2

Artikel 53, § 3

Artikel 67, § 2

Artikel 53, §§ 4, 5 en 6

Artikel 68

Artikel 53, overgangsbepaling

Overgangsbepaling V, § 1, d)

Artikel 54 (opgeheven)

-

Artikel 55

Artikel 70

Artikel 55, overgangsbepaling

Overgangsbepaling V, § 1, f)

Artikel 56

Artikel 69

Artikel 56, overgangsbepaling

Overgangsbepaling V, § 1, e)

Artikel 56bis (opgeheven)

-

Artikel 56ter (opgeheven)

-

Artikel 56quater (opgeheven)

-

Artikel 57

Artikel 71

Artikel 58

Artikel 72

Artikel 59

Artikel 73

AFDELING III

DE GEMEENSCHAPSRADEN

Artikel 59bis, § 1, eerste lid, eerste zin

Artikel 115, § 1, eerste lid, en 121, § 1, eerste lid

Artikel 59bis, § 1, eerste lid, tweede zin

Artikel 116, § 1

Artikel 59bis, § 1, tweede lid

Artikel 137, eerste zin

Artikel 59bis, § 1, derde lid

Artikel 115, § 1, eerste lid, en 121, § 1, eerste lid, en 137, tweede zin

Artikel 59bis, § 2

Artikel 127, § 1

Artikel 59bis, § 2bis

Artikel 128, § 1

Artikel 59bis, § 3

Artikel 129, § 1

Artikel 59bis, § 4, eerste lid

Artikel 127, § 2

Artikel 59bis, § 4, tweede lid

Artikel 129, § 2

Artikel 59bis, § 4bis, eerste lid

Artikel 128, § 2

Artikel 59bis, § 4bis, tweede lid

Artikel 135

Artikel 59bis, § 5

Artikel 132

Artikel 59bis, § 6

Artikel 175

Artikel 59bis, § 7

Artikel 131

Artikel 59bis, § 8

[Artikel 141]

Artikel 59ter, § 1, eerste lid

Artikel 115, § 1, tweede lid en 121, § 1, tweede lid

Artikel 59ter, § 1, tweede lid

Artikel 116, § 1

Artikel 59ter, § 1, derde lid

Artikel 120

Artikel 59ter, § 2, eerste lid

Artikel 130, § 1, eerste lid

Artikel 59ter, § 2, tweede lid

Artikel 130, § 2

Artikel 59ter, § 2, derde lid

Artikel 130, § 1, tweede lid

Artikel 59ter, § 3

Artikel 139

Artikel 59ter, § 4

Artikel 140

Artikel 59ter, § 5

Artikel 132

Artikel 59ter, § 6

Artikel 176

Artikel 59ter, § 7

Artikel 131

AFDELING IV

DE GEMEENSCHAPS- EN GEWESTRADEN EN HUN REGERING

Artikel 59quater, § 1

Artikel 115, § 2, en 121, § 2

Artikel 59quater, § 2

Artikel 116, § 2

Artikel 59quater, § 3

Artikel 117

Artikel 59quater, § 4

Artikel 118 en 123

Artikel 59quater, § 5

Artikel 119

Artikel 59quater, § 6, eerste lid

Artikel 120

Artikel 59quater, § 6, tweede lid

Artikel 124

Artikel 59quater, § 7

Artikel 122

Artikel 59quater, overgangsbepaling

Overgangsbepaling IV

Artikel 59quinquies, § 1

Artikel 138

Artikel 59quinquies, § 2

Artikel 178

Artikel 59sexies

Artikel 125

Artikel 59septies

Artikel 126

HOOFDSTUK II

DE KONING EN DE MINISTERS

AFDELING I

DE KONING

Artikel 60

Artikel 85

Artikel 60, overgangsbepaling

Overgangsbepaling I

Artikel 61

Artikel 86

Artikel 62

Artikel 87

Artikel 63

Artikel 88

Artikel 64

Artikel 106

Artikel 65, eerste lid

Artikel 96, eerste lid

Artikel 65, tweede lid, eerste zin

Artikel 99, eerste lid

Artikel 65, tweede lid, tweede en derde zin

Artikel 96, tweede lid

Artikel 65, overgangsbepaling

Overgangsbepaling V, § 2

Artikel 66

Artikel 107

Artikel 67

Artikel 108

Artikel 68, §§ 1 tot 5

Artikel 167

Artikel 68, § 6

Artikel 168

Artikel 68, § 7

Artikel 169

Artikel 69

Artikel 109

Artikel 70

Artikel 44

Artikel 71

Artikel 46

Artikel 71, overgangsbepaling

Overgangsbepaling V, § 1, b)

Artikel 72

Artikel 45

Artikel 73

Artikel 110

Artikel 74

Artikel 112

Artikel 75

Artikel 113

Artikel 76

Artikel 114

Artikel 77

Artikel 89

Artikel 78

Artikel 105

Artikel 79

Artikel 90

Artikel 80

Artikel 91

Artikel 81

Artikel 92

Artikel 82

Artikel 93

Artikel 83

Artikel 94

Artikel 84

Artikel 197

Artikel 85

Artikel 95

AFDELING II

DE MINISTERS

Artikel 86

Artikel 97

Artikel 86bis

Artikel 99, tweede lid

Artikel 87

Artikel 98

Artikel 88, eerste en tweede lid

Artikel 101

Artikel 88, derde en vierde lid

Artikel 100

Artikel 88, overgangsbepaling

Overgangsbepaling V, § 1, g)

Artikel 89

Artikel 102

Artikel 90

Artikel 103

Artikel 91

Artikel 111

Artikel 91, overgangsbepaling

Overgangsbepaling, V, § 1, h)

AFDELING III

DE STAATSSECRETARISSEN

Artikel 91bis

Artikel 104

HOOFDSTUK III

DE RECHTERLIJKE MACHT

Artikel 92

Artikel 144

Artikel 93

Artikel 145

Artikel 94

Artikel 146

Artikel 95

Artikel 147

Artikel 96

Artikel 148

Artikel 97

Artikel 149

Artikel 98

Artikel 150

Artikel 99

Artikel 151

Artikel 99, overgangsbepaling, eerste lid

Overgangsbepaling VI, § 4

Artikel 99, overgangsbepaling, tweede lid

Overgangsbepaling V, § 1, i)

Artikel 100

Artikel 152

Artikel 101

Artikel 153

Artikel 102

Artikel 154

Artikel 103

Artikel 155

Artikel 104

Artikel 156

Artikel 104, overgangsbepaling

Overgangsbepaling VI, § 5

Artikel 105

Artikel 157

Artikel 106

Artikel 158

Artikel 107

Artikel 159

HOOFDSTUK IIIBIS

VOORKOMING EN REGELING VAN CONFLICTEN

Artikel 107ter, § 1

Artikel 141

Artikel 107ter, § 2

Artikel 142

Artikel 107ter-bis

Artikel 143

HOOFDSTUK IIITER

DE GEWESTELIJKE INSTELLINGEN

Artikel 107quater, eerste lid

Artikel 3

Artikel 107quater, tweede lid

Artikel 39, eerste zin, en 116, § 1

Artikel 107quater, derde lid

Artikel 39, tweede zin

HOOFDSTUK IIIQUATER

DE RAAD VAN STATE EN DE ADMINISTRATIEVE RECHTSCOLLEGES

Artikel 107quinquies, eerste en tweede lid

Artikel 160

Artikel 107quinquies, derde lid

Artikel 161

HOOFDSTUK IV

DE PROVINCIALE EN GEMEENTELIJKE INSTELLINGEN

Artikel 108

Artikel 162

Artikel 108bis

Artikel 165

Artikel 108ter, § 1

Artikel 166, § 1

Artikel 108ter, § 2

Artikel 166, § 2

Artikel 108ter, § 3, tweede lid

Artikel 166, § 3

Artikel 108ter, § 3, eerste en derde lid

Artikel 136

Artikel 109

Artikel 164

 

 

TITEL IV DE FINANCIËN (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Vroeger artikel

Nieuw artikel

TITEL IV

DE FINANCIËN

Artikel 110

Artikel 170

Artikel 111

Artikel 171

Artikel 112

Artikel 172

Artikel 113

Artikel 173

Artikel 114

Artikel 179

Artikel 115, eerste lid

Artikel 174, eerste lid

Artikel 115, tweede lid

Artikel 174, tweede lid

Artikel 115, derde lid, eerste zin

Artikel 177, eerste lid

Artikel 115, derde lid, tweede zin

Artikel 177, tweede lid

Artikel 115, overgangsbepaling

Overgangsbepaling V, § 1, j)

Artikel 116

Artikel 180

Artikel 116, overgangsbepaling

Overgangsbepaling V, § 1, k)

Artikel 117, eerste lid

Artikel 181, § 1

Artikel 117, tweede lid

Artikel 181, § 2

 

 

TITEL V DE GEWAPENDE MACHT (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Vroeger artikel

Nieuw artikel

TITEL V

DE GEWAPENDE MACHT

Artikel 118

Artikel 182

Artikel 119

Artikel 183

Artikel 120

Artikel 184

Artikel 121

Artikel 185

Artikel 122 (opgeheven)

-

Artikel 123 (opgeheven)

-

Artikel 124

Artikel 186

 

 

TITEL VI ALGEMENE BEPALINGEN (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Vroeger artikel

Nieuw artikel

TITEL VI

ALGEMENE BEPALINGEN

Artikel 125

Artikel 193

Artikel 126

Artikel 194

Artikel 127

Artikel 192

Artikel 128

Artikel 191

Artikel 129

Artikel 190

Artikel 130

Artikel 187

 

 

TITEL VII HERZIENING VAN DE GRONDWET (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Vroeger artikel

Nieuw artikel

TITEL VII

HERZIENING VAN DE GRONDWET

Artikel 131

Artikel 195

Artikel 131bis

Artikel 196

 

 

TITEL VIII OVERGANGSBEPALINGEN (... - ...)

(17/02/1994- ...)

Vroeger artikel

Nieuw artikel

TITEL VIII

OVERGANGSBEPALINGEN

Artikel 132

Artikel 198

Artikel 133 (opgeheven)

-

Artikel 134, eerste lid

Artikel 103, overgangsbepaling

Artikel 134, tweede lid

Artikel 125, overgangsbepaling

Artikel 134, derde lid

Overgangsbepaling III

Artikel 135 (opgeheven)

-

Artikel 136 (opgeheven)

-

Artikel 137 (opgeheven)

-

Artikel 138

Artikel 188

AANVULLENDE BEPALINGEN

Artikel 139 (opgeheven)

-

Artikel 140

Artikel 189

 

 


Vlaamse Codex, officiële website van de Vlaamse Overheid - https://codex.vlaanderen.be
Geconsolideerde versie die geldt op 02/07/2024