Omzendbrief RO/2006/01 betreffende het afwegingskader en de randvoorwaarden voor de inplanting van installaties voor mestbehandeling en vergisting

Datum 19/05/2006

Inhoudstafel

  1. Bijlage

Inhoud

(03/11/2006- ...)

Deze omzendbrief is bestemd voor :
- Colleges van Burgemeester en Schepenen
- Gouverneurs en leden van de Bestendige Deputaties
- Ambtenaren betrokken bij de vergunningsaanvragen

1. SITUERING

In de visienota « Naar een nieuw mestbeleid in Vlaanderen » goedgekeurd door de Vlaamse Regering op 22 juli 2005 wordt een meersporenbeleid voorzien om het mestoverschot aan te pakken, met name
1° het gebruik van voeders met lage nutriënteninhoud en het gebruik van betere voedertechnieken;
2° de natuurlijke afbouw van de veestapel;
3° de vervanging van kunstmest door het gebruik van dierlijke mest in akkerbouwgebieden;
4° de vrijwillige mestverwerking;
5° een zekere vorm van mestverwerkingsplicht aangevuld met een systeem van verhandelbare mestverwerkingscertificaten en aandacht voor de mogelijkheden om aan mestverwerking en -bewerking te doen waarbij het effluent kan gevaloriseerd worden;
6° de export van mest;
7° een opkoopregeling van nutriëntenemissierechten;
8° de afroming van nutriëntenemissierechten bij transacties;
9° de afroming van nutriëntenemissierechten bij het omzetten van diersoort;

De mestverwerking zal een belangrijke piste blijven om het mestoverschot te elimineren mede gezien de afbakening van volledig Vlaanderen als kwetsbare zone in de zin van de nitraatrichtlijn. Mestverwerking is niet alleen belangrijk voor de aanpak van het mestoverschot maar draagt ook bij tot een oplossing van het ammoniakprobleem in het kader van de Europese NEC-richtlijn.

De energetische valorisatie van biomassa door vergisting heeft nog een groot potentieel en draagt bij tot de realisatie van de Vlaamse doelstelling op het gebied van hernieuwbare elektriciteitsproductie. In 2010 moet 6 % van het elektriciteitsverbruik afkomstig zijn van hernieuwbare energiebronnen (onder andere zon, wind, water, biogas, biomassa). Vergisting van biomassa (al dan niet met mest) kan een belangrijke bijdrage leveren aan de invulling van dit potentieel.

Het vinden van geschikte inplantingsplaatsen voor dergelijke installaties voor mestbehandeling en vergisting in Vlaanderen is daarom zeer belangrijk. Gezien de omzendbrief RO/2000/02 (omzendbrief van 6 december 2000 met richtlijnen voor de beoordeling van aanvragen om een stedenbouwkundige vergunning voor bedrijfsgebonden mestbe- en mestverwerkingsinstallaties of voor mestbe- en mestverwerkingsinstallaties van beperkte schaal in agrarisch gebied) voor verschillende aspecten achterhaald is, dient een vervanging zich op, waarbij tevens aandacht moet besteed worden aan vergisting.

Deze omzendbrief heft omzendbrief RO 2000/02 van 6 december 2000 op.

Een bijkomend element wordt gevormd door het feit dat ingevolge de beslissing van de Europese Commissie van 28 november 2005, Vlaanderen voor 100 % kwetsbaar gebied wordt. Door dit feit vergroot het mestoverschot tot 30 à 40 miljoen kg stikstof. Niettegenstaande de inspanningen die de sector en de overheid de afgelopen jaren leverde om via afbouw van de veestapel, mestbe- en verwerking, export evenals voedertechnische maatregelen tot een duurzaam resultaat te komen, zijn bijkomende inspanningen noodzakelijk.

Met deze omzendbrief willen we een aanzet geven tot het ontwikkelen van een duidelijk kader voor de inplanting van installaties voor mestbehandeling en vergisting in agrarisch gebied en de afbakening van specifieke lokale en regionale bedrijventerreinen voor grootschalige initiatieven. In tegenstelling tot de omzendbrief RO/2000/02 benadert onderstaande tekst de problematiek vanuit het oogpunt van de inplanting : in een agrarisch gebied of lokale en regionale bedrijventerreinen. Het betreft hier een richtkader, waar in functie van specifieke situaties gemotiveerd van afgeweken kan worden.

Wel wordt vertrokken vanuit de beleidsoptie welke in de omzendbrief RO/2000/02 opgenomen werd om een onderscheid te maken tussen :
- mestbehandelings- en vergistingsinstallaties van (zeer) beperkte schaal en gebonden aan één enkel bedrijf;
- mestbehandelings- en vergistingsinstallaties van een beperkte schaal, niet gebonden aan één enkel bedrijf;
- grootschalige mestbehandelings- en vergistingsinstallaties, van een dermate schaal dat het eigenlijk om industriële bedrijven gaat;

Naast een actualisatie van de omzendbrief RO/2000/02 is een pro-actieve communicatie met de burgers in het algemeen en de omwonenden in het bijzonder over deze problematiek aangewezen.

2. DEFINITIES

Afval : elke stof of elk voorwerp waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen (Decreet van 2 juli 1981 betreffende de voorkoming en het beheer van afvalstoffen (Afvalstoffendecreet)).
Agrarisch gebied : al de op de gewestplannen, plannen van aanleg en ruimtelijke uitvoeringsplannen aangegeven gebieden bestemd voor de landbouw in de ruime zin, zoals agrarisch gebied, landschappelijk waardevol agrarisch gebied, agrarisch gebied met ecologische waarde, enzovoort.
Anaërobe vergisting : de microbiële omzetting van organisch-biologisch materiaal in afwezigheid van zuurstof. Als eindproducten worden digestaat en biogas bekomen. Het is een techniek om de energie in mest en/of andere biomassa en mest te valoriseren (= productie van hernieuwbare energie) en daarnaast een goede meststof te bekomen. Dit proces kan gevolgd worden door een verdere be- of verwerking van het digestaat.
Bedrijventerreinen : alle terreinen bestemd voor de vestiging van bedrijvigheid.
Biomassa : de biologisch afbreekbare fractie van producten, afvalstoffen en residuen van de landbouw (met inbegrip van plantaardige en dierlijke stoffen), de bosbouw en aanverwante bedrijfstakken, alsmede de biologisch afbreekbare fractie van industrieel en huishoudelijk afval (Besluit van de Vlaamse Regering van 5 maart 2004 inzake de bevordering van elektriciteitsopwekking uit hernieuwbare energiebronnen).
Dierlijke mest : excrementen van vee of een mengsel van strooisel en excrementen van vee, alsook producten daarvan (Decreet van 23 januari 1991 inzake de bescherming van het leefmilieu tegen de verontreiniging door meststoffen (Meststoffendecreet)).
Inputstromen : alle stoffen die gebruikt kunnen worden in het proces van mestbehandeling en -vergisting.
Land- en tuinbouwbedrijf : een bedrijf dat land- of tuinbouwproducten (dierlijk en/of plantaardig) voortbrengt.
Mestbehandeling : het behandelen van dierlijke mest en/of andere meststoffen, met het oog op recyclage van de nutriënten stikstof en difosforpentoxyde op grond gelegen in en buiten het Vlaamse Gewest. Mestbehandeling omvat zowel de begrippen mestbewerking en mestverwerking.
Mestbewerking : het behandelen van dierlijke mest en/of andere meststoffen, met het oog op recyclage van de nutriënten stikstof en difosforpentoxyde op in het Vlaamse Gewest gelegen grond (Decreet van 23 januari 1991 inzake de bescherming van het leefmilieu tegen de verontreiniging door meststoffen (Meststoffendecreet)).
Mestverwerking : het behandelen, bewerken of verwerken van dierlijke mest op een dergelijke manier dat de nutriënten, vervat in de dierlijke mest :
a) ofwel worden gemineraliseerd en de vaste residu's, die na de mineralisatie overblijven, niet op cultuurgrond gelegen in het Vlaamse Gewest worden opgebracht, tenzij die residu's eerst zijn behandeld tot kunstmest; b) ofwel worden gerecycleerd en het gerecycleerde eindproduct niet op cultuurgrond gelegen in het Vlaamse Gewest wordt opgebracht (Decreet 23 januari 1991 inzake bescherming van het leefmilieu tegen verontreiniging door meststoffen).
Organisch biologische afvalstoffen : organische afvalstoffen van biologische oorsprong, meer bepaald stoffen die via natuurlijke biologische processen in een korte tijdspanne kunnen worden omgezet in elementaire chemische bouwstenen (Besluit van de Vlaamse Regering van 5 maart 2004 inzake de bevordering van elektriciteitsopwekking uit hernieuwbare energiebronnen).
Secundaire grondstoffen : afvalstoffen die aan in het VLAREA vastgelegde voorwaarden voldoen zodat ze mogen worden gebruikt als meststof of bodemverbeterend middel, als bouwstof, als bodem of als diervoeder (Besluit van de Vlaamse Regering van 5 december 2003 tot vaststelling van het Vlaams reglement inzake afvalvoorkoming en -beheer (VLAREA).
Schaal van mestbehandelings- en vergistingsinstallaties : grootschalige mestbehandelings- en vergistingsinstallaties moeten omwille van hun aard, omvang en verkeersgenerende impact worden ingeplant op regionale bedrijventerreinen, zij het in industriegebieden, zij het op specifiek daarvoor voorziene bedrijventerreinen voor afvalverwerking en -recyclage.

De mestbehandelings- en vergistingsinstallaties van beperkte schaal en niet gebonden aan één enkel bedrijf kunnen in principe (onder bepaalde voorwaarden) in agrarisch gebied of op bestaande lokale bedrijventerreinen, waar dergelijke installaties conform de stedenbouwkundige voorschriften worden ingeplant.

De mestbehandelings- en vergistingsinstallaties gebonden aan één enkel bedrijf be- of verwerken en/of vergisten producten voor meer dan de helft afkomstig van dat bedrijf. Vaak zal het hier gaan om machines die worden opgesteld binnenin gebouwen zodat die plaatsing op zich vanuit de regelgeving betreffende de ruimtelijke ordening niet vergunningsplichtig is. Als het om gebouwen of installaties in open lucht gaat, is uiteraard wel een stedenbouwkundige vergunning nodig. Uitbreidingen tot 100 % van bestaande, in exploitatie zijnde landbouwbedrijven in de 'gewone' agrarische gebieden en tot 50 % in de landschappelijk waardevolle agrarische gebieden, moeten niet voor advies worden voorgelegd aan de gemachtigde ambtenaar.

3. MESTBEHANDELINGS- EN VERGISTINGSINSTALLATIES IN TE PLANTEN IN HET AGRARISCH GEBIED

3.1. INLEIDING

De omzendbrief RO/2000/02 werd voornamelijk geschreven als een flankerend beleid bij de realisatie van de derde pijler van het Mestdecreet. Hierbij werd mestverwerking opgelegd aan bepaalde bedrijven onder de vorm van een mestverwerkingsplicht. Ook bij de opmaak van het nieuwe mestbeleid blijft mestverwerking een belangrijk uitgangspunt.

Daarnaast wordt vergisting op boerderijschaal (al of niet in combinatie met mestverwerking), als methode voor de opwekking van hernieuwbare energie steeds belangrijker. Dit is duidelijk een ontwikkeling die bijdraagt tot de realisatie van de Vlaamse doelstellingen op het gebied van hernieuwbare elektriciteitsproductie.

Overwegende het feit dat overlapping tussen beide benaderingen mogelijk is en dat de ruimtelijke impact van mestverwerking en vergisting gelijkaardig is, dient het nieuwe kader niet enkel geschreven te worden vanuit de nutriëntenproblematiek, maar eveneens vanuit het oogpunt van de energetische valorisatie van bepaalde al dan niet agrarische producten.

Mestbehandeling en vergisting kunnen aanzien worden als agrarische activiteit in ruime zin. Mestbehandeling is immers een noodzakelijke schakel in het agrarisch gebeuren en zal dit ongetwijfeld blijven. Vergisting op boerderijschaal is een nieuwe ondersteunende activiteit bij het normale bedrijfsgebeuren. Als agrarisch bedrijf in ruime zin moeten bepaalde vormen van mestbehandelings- en vergistingsinstallaties zich kunnen inplanten in het agrarisch gebied met de nodige aandacht voor een goede ruimtelijke ordening.

3.2. MESTBEHANDELINGS- EN VERGISTINGSINSTALLATIES IN TE PLANTEN IN HET AGRARISCH GEBIED

Het in de omzendbrief RO/2000/02 voorgestelde richtcijfer van 250 000 ton dierlijke mest per jaar voor de inplanting in agrarisch gebied is achterhaald. Een absoluut totaal maximum tonnage van 60 000 ton inputmateriaal per jaar is vanuit het oogpunt van een goede ruimtelijke ordening aanvaardbaar, waarbij een verdere uitbreiding van de capaciteit boven dit absoluut maximum in agrarisch gebied niet mogelijk is. Op dergelijke manier beschikken zowel de omgeving, de initiatiefnemer als de administraties en overheden betrokken bij de beoordeling van de vergunningsaanvraag over een duidelijk en realistisch beoordelingskader.

Merk op dat de maximale capaciteit ook een invloed kan hebben op de beperking van het aantal bijkomende transporten.

3.2.1. MESTBEHANDELINGS- EN VERGISTINGSINSTALLATIES VAN BEPERKTE SCHAAL GEBONDEN AAN EEN ENKEL BEDRIJF, IN TE PLANTEN IN AGRARISCH GEBIED

De mestbehandelings- en vergistingsinstallaties gebonden aan één enkel bedrijf be- of verwerken en/of vergisten producten voor meer dan de helft afkomstig van het bedrijf. Vaak zal het hier gaan om machines die worden opgesteld binnenin gebouwen zodat die plaatsing op zich vanuit de regelgeving betreffende de ruimtelijke ordening niet vergunnningsplichtig is. Als het om gebouwen of installaties in open lucht gaat, is uiteraard wel een stedenbouwkundige vergunning nodig.

3.2.2. MESTBEHANDELINGS- EN VERGISTINGSINSTALLATIES VAN BEPERKTE SCHAAL NIET GEBONDEN AAN EEN ENKEL BEDRIJF, IN TE PLANTEN IN AGRARISCH GEBIED

Deze mestbehandelings- of vergistingsinstallaties staan in functie van een aantal bedrijven uit de omgeving, dit zowel naar activiteit (behandeling van producten) als naar locatie (in te planten zo dicht mogelijk bij de betrokken bedrijven). Inplanting in agrarisch gebied is dus verantwoord in functie van de ter plaatse gevestigde landbouwbedrijven en vooral om onnodig transport te vermijden.

De mestbehandelings- en vergistingsinstallaties van beperkte schaal en niet gebonden aan één enkel bedrijf kunnen in principe (onder bepaalde voorwaarden) in agrarisch gebied of op bestaande lokale bedrijventerreinen waar dergelijke installaties conform de stedenbouwkundige voorschriften kunnen worden ingeplant.

Een mestbehandelings- of vergistingsinstallatie van beperkte schaal niet gebonden aan één enkel bedrijf in te platen in agrarisch gebied, is zeker niet toegelaten in :
a) de ruimtelijk kwetsbare gebieden :
- de groengebieden, natuurgebieden, natuurgebieden met wetenschappelijke waarde, natuurreservaten, natuurontwikkelingsgebieden, parkgebieden, bosgebieden, valleigebieden, brongebieden, agrarische gebieden met ecologische waarde of belang (1), grote eenheden natuur, grote eenheden natuur in ontwikkeling en de met al deze gebieden vergelijkbare gebieden, aangeduid op de plannen van aanleg of de ruimtelijke uitvoeringsplannen;
- de beschermde duingebieden en voor het duingebied belangrijke landbouwgebieden, aangeduid krachtens het decreet van 14 juli 1993 houdende maatregelen tot bescherming van de kustduinen;
b) de door de Vlaamse Regering aangewezen habitatgebieden in het kader van de EG-Richtlijn 92/43/EEG van de Raad van 21 mei 1992 inzake de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna.
c) een beschermd landschap, alsmede in een beschermd dorp-/stadsgezicht
In definitief door de Vlaamse Regering aangeduide ankerplaatsen is het aangewezen dat voldoende aandacht besteed wordt aan de landschappelijke inpasbaarheid.
Verder is het aangewezen dat het ruimtebeslag zo beperkt mogelijk wordt gehouden. Dit gebeurt door :
- ofwel de mestbehandelings- of vergistingsinstallatie in te planten op of aansluitend met een bestaande of leegstaande vergunde agrarische inplanting;
- ofwel de mestbehandelings- of vergistingsinstallatie in te planten op een plaats waar er een concentratie van agrarische bedrijven wordt vastgesteld;
- ofwel de mestbehandelings- of vergistingsinstallatie in te planten in een structureel aangetast agrarisch gebied;
- ofwel de mestbehandelings- of vergistingsinstallatie in te planten op een nieuw kadastraal perceel, wanneer vanuit logistiek oogpunt (goede bereikbaarheid) dit verantwoord is.

Voor de aanvragen in agrarisch gebied is het advies van het departement Landbouw en Visserij van het beleidsdomein Landbouw en Visserij vereist. Het advies zal bepalend zijn voor het oordeel over de aanvaardbaarheid van de betrokken inrichting in het agrarisch gebied. In ieder geval dient de sectorale wetgeving gevolgd te worden (bijvoorbeeld het wettelijk kader inzake de passende beoordeling conform het decreet natuurbehoud).

3.2.3. RANDVOORWAARDEN VANUIT RUIMTELIJKE ORDENING

Bij de beoordeling kunnen verder een aantal elementen van ruimtelijke ordening worden geëvalueerd, waarbij het oordeel in positieve dan wel in negatieve zin kan doorwegen. Die elementen betreffen vooral de kenmerken van de activiteit, het gebouw of de functie met betrekking tot de ruimtelijke impact die ze hebben.
- concentratie van de installatie-onderdelen en/of gebouwen op zich en totale grondoppervlakte (gebundeld op een kleine oppervlakte dan wel verspreid over een groot terrein; relatie met de bebouwde percelen in de omgeving : vergelijkbare terreinbezetting dan wel sterk afwijkend);
- gebouwenconfiguratie en materiaalgebruik op zich (aangepast aan gebouwen in de omgeving dan wel sterk afwijkend);
- ruimtelijke nabijheid van andere agrarische inplantingen (gebundeld met veeteelt/tuinbouwbedrijven die toeleveren aan de installatie dan wel als enige tussen andere functies ofwel temidden van een nog open of onbebouwde ruimte);
- landschappelijke inkleding en homogeniteit van de omgeving (ingepast in het landschap, met bijzondere aandacht in definitief door de Vlaamse regering aangeduide ankerplaatsen);
- bijzondere waarden van de omgeving of nabijheid van specifieke bestemmingsgebieden

In landschappelijk waardevolle agrarische gebieden moet aan vorige punten bijzondere aandacht worden besteed.

3.2.4. RANDVOORWAARDEN VANUIT DE 'BEDRIJFSGEBONDENHEID'

In omzendbrief RO/2000/02 wordt bedrijfsgebondenheid ingeschat door na te gaan of de mestbe- of verwerkingsactiviteit zou blijven voortbestaan als de landbouwactiviteit stopgezet zou worden. Als dit het geval is, is de relatie met de landbouwactiviteit weinig tot niet substantieel. Het begrip 'bedrijfsgebonden' is echter een subjectief gegeven. Belangrijk is, naast de relevantie met de landbouw in brede zin, een analyse van het aantal bijkomende transportbewegingen en een integratie in of bij bestaande gebouwen. Uit praktische en economische overwegingen (schaalvoordelen) zou het bovendien mogelijk moeten zijn dat dergelijke installaties door loonwerkers of coöperatieven in agrarisch gebied in de nabijheid van een agrarisch bedrijf ingeplant worden. Loonwerkers kunnen bv. zorgen voor de nodige aan- en afvoer van de installatie voor mestbehandeling of vergisting.

3.2.5. RANDVOORWAARDEN VANUIT MOBILITEIT

Algemeen kan gesteld worden dat het mobiliteitsaspect een niet te onderschatten aspect is bij de inplanting van installaties in het agrarisch gebied. Het pro-actief opbouwen van een duidelijke motivatie over een aantal belangrijke elementen van het mobiliteitsaspect is een aandachtspunt :
globale benadering : het mobiliteitsaspect moet bekeken worden in zijn totaliteit. Niet enkel de transporten in de nabije omgeving van de installatie voor mestbehandeling of vergisting moeten in rekening worden gebracht (micro-omgeving), maar eveneens de transporten bij alle bedrijven die via de aanvoer van inputstromen en/of afvoer van eindproducten in verbinding staan met de installatie voor mestbehandeling of vergisting (macro-omgeving);
aantal bijkomende transportbewegingen (aan- en afvoer) : naar absolute cijfers kijken over de aanvoer naar en de afvoer van een dergelijke installatie, is weinig zinvol. Het is enkel zinvol om te kijken naar de bijkomende hinder door transportbewegingen ten opzichte van de vroegere situatie. In het algemeen veroorzaakt de inplanting in agrarisch gebied geen substantieel aantal bijkomende transporten. Meer nog, in de praktijk kan het zelfs gebeuren dat de komst van een installatie in agrarisch gebied aanleiding geeft tot een vermindering van het absoluut aantal transportbewegingen (2).

Merk op :
- het is een duidelijk economisch gegeven dat het aantal bijkomende transporten zoveel mogelijk beperkt zal worden. Meer transporten betekenen immers bijkomende kosten,
- de realisatie van een installatie voor mestbehandeling of vergisting kan er bijkomend voor zorgen dat het aantal transportbewegingen doorheen het jaar beter gespreid wordt dan voorheen;
schaal en type van de weg : in het agrarisch gebied gebeuren sowieso al heel wat bewegingen door landbouwers, loonwerkers, veevoederfabrikanten, veehandelaars en dergelijke. De mate waarin de eventueel bijkomende transportbewegingen min of meer hinderlijk zijn, hangt sterk af van de schaal en het type van de weg waarlangs de installatie ligt en waarlangs het transport gebeurt;
transportafstand : het is een duidelijk economisch gegeven dat de aan- en afvoer van de producten zoveel mogelijk zal gebeuren vanuit de nabije omgeving. Langere transporten betekenen immers bijkomende economische en maatschappelijke kosten.

3.2.6. RANDVOORWAARDEN VANUIT DE AGRARISCHE OMGEVING : TOEGELATEN BIOMASSASTROMEN

Volgens de omzendbrief RO/2000/02 konden de organisch biologische afvalstoffen slechts behandeld worden wanneer ze noodzakelijk zijn als toeslagstoffen voor het mestbe- of mestverwerkingsprocédé. Uit technische (optimalisatie van het proces) en economische overwegingen (meer zekerheid over de aanvoer) zou het mogelijk moeten zijn om in agrarisch gebied een bepaalde hoeveelheid organisch biologische afvalstoffen te gaan co-verwerken. Ook met betrekking tot export is men vragende partij om co-verwerking mogelijk te maken, om zo de samenstelling van het eindproduct en de bodemverbeterende eigenschappen te optimaliseren. Het hoofdafzetgebied is momenteel Frankrijk, met voornamelijk biothermisch gedroogde mest waarbij dikwijls een aantal secundaire grondstoffen/afvalstoffen worden co-verwerkt om in functie van de vraag van de afnemer een optimaal eindproduct te bekomen (vb. haspargit bij biothermische drogingen, groentenafval bij vergisting...,).

Een verhouding op gewichtsbasis van 60% stromen direct afkomstig van land- en tuinbouw ten opzichte van 40 % stromen niet afkomstig van de land- en tuinbouw is aanvaardbaar. Daarbij worden de begrippen 'stromen afkomstig van land- en tuinbouw' en 'stromen niet afkomstig van land- en tuinbouw' als volgt afgelijnd :
stromen direct afkomstig van land- en tuinbouw (60 %) :
- dierlijke mest : excrementen van vee of een mengsel van strooisel en excrementen van vee, alsook producten daarvan (Decreet van 23 januari 1991 inzake de bescherming van het leefmilieu tegen de verontreiniging door meststoffen);
- land- en tuinbouwproducten van plantaardige oorsprong : gewassen of delen van gewassen geteeld op het land- en tuinbouwbedrijf die niet als afval beschouwd worden;
andere organische en biologische stromen (40 %) :
- secundaire grondstoffen voor gebruik in of als meststof of bodemverbeterend middel (5) (VLAREA hoofdstuk IV);
- organische en biologische afvalstoffen voorkomend op de positieve lijst (zie bijlage 1) mogen co-verwerkt worden in agrarisch gebied. De limitatieve positieve lijst kan op basis van nieuwe ervaringen en inzichten vanuit de sector of de overheid aangepast worden.

Merk op : in Nederland, Duitsland en Denemarken bestaat reeds een positieve lijst. Deze geven aan welke organische afvalstromen gebruikt mogen worden in vergistingsinstallaties met afzet van het digestaat in landbouwgebied.

3.2.7. RANDVOORWAARDEN VANUIT DE AGRARISCHE OMGEVING : RECHTSZEKERHEID VOOR BESTAANDE INSTALLATIES

Bestaande installaties die reeds vergund zijn in agrarisch gebied en vaak al jaren operationeel zijn met een grotere capaciteit en/of een andere aanvaardbare verhouding van biomassastromen, moeten bij een gewijzigd wettelijk kader voldoende rechtszekerheid krijgen zodat zij een hernieuwing van hun vergunning kunnen bekomen. Een eventuele uitbreiding van deze bestaande bedrijven binnen het nieuw wettelijk kader moet mogelijk blijven.

4. INPLANTING OP LOKALE EN REGIONALE BEDRIJVENTERREINEN

Inplanting op gemengde bedrijventerreinen zal in een aantal gevallen beperkt worden onder meer door de onverenigbaarheid met andere (potentiële) activiteiten op het bedrijventerrein.

Bij lokale bedrijventerreinen kunnen bovendien eisen gesteld worden op het gebied van tewerkstelling, waar niet steeds aan voldaan kan worden. Het lijkt dan ook aangewezen om, uitgaande van de nog beschikbare terreinen en de behoefte aan mestbehandeling en/of vergisting in de omgeving, specifieke bedrijventerreinen of speciale voorbehouden zones af te bakenen.

Het is echter noodzakelijk ervoor te zorgen dat dergelijke afbakening niet leidt tot de verplichting tot inplanting van alle mogelijke initiatieven uit de omgeving op het specifiek bedrijventerrein of de speciale voorbehouden zone. Van zodra deze omzendbrief van kracht wordt zal aan het Vlaams Coördinatiecentrum Mestverwerking vzw (VCM) gevraagd worden om in overleg met de afdeling ruimtelijke planning en met de sector, pro-actief een voorstel voor dergelijke zones aan de bevoegde minister te laten geworden.

Vermits op heden de nadruk ligt op klein- of middenschalige installaties, is de afbakening van specifieke bedrijventerreinen of speciaal voorbehouden zones voor mestbehandelings- of vergistingsinstallaties minder prioritair. De mogelijkheid tot afbakening van agrarische bedrijvenzones en inplanting van installaties voor mestbehandeling en vergisting dient ten volle onderzocht te worden.

Bijlage (... - ...)

BIJLAGE (18/09/2016- ...)

Bijlage 1: Positieve lijst
Voorafgaande opmerkingen:
1. De afvalstoffen uit de positieve lijst kunnen alleen gebruikt worden als ze ook voldoen aan de vereisten inzake samenstelling zoals bepaald in bijlage 2.3.1.A en B van VLAREMA. De lijst houdt geen rekening met technische aspecten of biogasopbrengst. Om te beoordelen of een afvalstof effectief geschikt is voor gebruik in een bepaalde mestbehandelings- of vergistingsinstallatie, moeten ook die aspecten in aanmerking genomen worden.
2. Het gebruik van de afvalstof moet ook toegestaan zijn op basis van de geldende milieuvergunning van de ontvangende installatie.
3. Binnen een Eural-code mag enkel de fractie die effectief vergistbaar of composteerbaar is, worden gebruikt.

Er worden drie types cosubstraten onderscheiden:
1. Energieteelten
2. organische afvalstoffen uit de onderstaande tabel
Herinnering: alle producten die afkomstig zijn van dierlijke bijproducten, moeten gehygiëniseerd worden conform de reglementeringen 1069/2009 en 142/2011 betreffende dierlijke bijproducten.
 

Eural-
code
Omschrijving
02 AFVAL VAN LANDBOUW, TUINBOUW, AQUACULTUUR, BOSBOUW, JACHT EN VISSERIJ EN DE VOEDINGSBEREIDING EN -VERWERKING
0201 Afval van landbouw, tuinbouw, aquacultuur, bosbouw, jacht en visserij
020101 Slib van wassen en schoonmaken
020102 Afval van dierlijke weefsels
020103 Afval van plantaardige weefsels
020106 Dierlijke feces, urine en mest (inclusief gebruikt stro), afvalwater, gescheiden ingezameld en elders verwerkt
020199 Niet elders genoemd afval
0202 Afval van de bereiding en verwerking van vlees, vis en ander voedsel van dierlijke oorsprong
020201 Slib van wassen en schoonmaken van vlees, vis en ander voedsel van dierlijke oorsprong
020202 Afval van dierlijk weefsel
020203 Voor consumptie of verwerking ongeschikt materiaal
020204 Slib van afvalwaterbehandeling ter plaatse
020299 Niet elders genoemd afval
0203 Afval van de bereiding en verwerking van fruit, groenten, granen, spijsolie, cacao, koffie, thee en tabak, de productie van conserven, de productie van gist en gistextract en de bereiding en fermentatie van melasse
020301 Slib van wassen, schoonmaken, centrifugeren en scheiden
020303 Afval van oplosmiddelenextractie
020304 Voor consumptie of verwerking ongeschikt materiaal
020305 Slib van de afvalwaterbehandeling ter plaatse
020399 Niet elders genoemd afval
0204 Afval van de suikerverwerking
020402 Afgekeurd calciumcarbonaat (= schuimaarde)
020403 Slib van de afvalwaterbehandeling ter plaatse
0204 99 Niet elders genoemd afval
0205 Afval van de zuivelindustrie
020501 Voor consumptie of verwerking ongeschikt materiaal
020502 Slib van de afvalwaterbehandeling ter plaatse
020599 Niet elders genoemd afval
0206 Afval van bakkerijen en de banketbakkersindustrie
020601 Voor consumptie of verwerking ongeschikt materiaal
020603 Slib van de afvalwaterbehandeling ter plaatse
020699 Niet elders genoemd afval
0207 Afval van de productie van alcoholische en niet-alcoholische dranken (exclusief koffie, thee en cacao)
020701 Afval van wassen, schoonmaken en mechanische bewerking van de grondstoffen
020702 Afval van de destillatie van alcoholische dranken
020704 Voor consumptie of verwerking ongeschikt materiaal
020705 Slib van de afvalwaterbehandeling ter plaatse
020799 Niet elders genoemd afval
03 AFVAL VAN DE HOUTVERWERKING EN DE PRODUCTIE VAN PANELEN EN MEUBELEN ALSMEDE PULP, PAPIER EN KARTON
0301 Afval van de houtverwerking en de productie van panelen en meubelen
030105 Niet onder 03 01 04 vallend zaagsel, schaafsel, spaanders, hout, spaanplaat en fineer
0303 Afval van de productie en verwerking van pulp, papier en karton
030301 Schors- en kurkafval
030305 Onthardingsslib
030310 Onbruikbare vezels en door mechanische afscheiding verkregen vezel-, vulstof- en coatingslib
030311 Slib van afvalwaterbehandeling ter plaatse
030399 Niet elders genoemd afval
04 AFVAL VAN DE LEER-, BONT- EN TEXTIELINDUSTRIE
0402 Afval van de textielindustrie
040221 Afval van onverwerkte textielvezels
07 AFVAL VAN ORGANISCHE CHEMISCHE PROCESSEN
0701 Afval van bereiding, formulering, levering en gebruik (BFLG) van organische basischemicaliën
070101 Waterige wasvloeistoffen en moederlogen
070112 Niet onder 07 01 11 vallend slib van afvalwaterbehandeling ter plaatse
070199 Niet elders genoemd afval
0702 Afval van BFLG van kunststoffen, synthetische rubber en kunstvezels
070212 Niet onder 07 02 11 vallend slib van afvalwaterbehandeling ter plaatse
070213 Kunststofafval
0703 Afval van BFLG van organische kleurstoffen en pigmenten (exclusief 06 11)
070313 Slib van afvalwaterbehandeling ter plaatse dat geen gevaarlijke stoffen bevat
0705 Afval van BFLG van farmaceutische producten
070514 Niet onder 07 05 13 vallende vaste afvalstoffen
070599 Niet elders genoemd afval
0706 Afval van BFLG van vetten, smeermiddelen, zepen, detergenten, desinfecterende middelen en cosmetische producten
070612 Slib van afvalwaterbehandeling ter plaatse dat geen gevaarlijke stoffen bevat
070699 Niet elders genoemd afval
0707 Afval van BFLG van fijnchemicaliën en niet elders genoemde chemische producten
070712 Slib van afvalwaterbehandeling ter plaatse dat geen gevaarlijke stoffen bevat
070799 Niet elders genoemd afval
15 VERPAKKINGSAFVAL; ABSORBENTIA, POETSDOEKEN, FILTERMATERIAAL EN BESCHERMENDE KLEDING (NIET ELDERS GENOEMD)
1501 Verpakking (inclusief gescheiden ingezameld stedelijk verpakkingsafval)
150102 Kunststofverpakking
1502 Absorbentia, filtermateriaal, poetsdoeken en beschermende kleding
150203 Niet onder 15 02 02 vallende (= niet met gevaarlijke stoffen verontreinigde) absorbentia, filtermateriaal, poetsdoeken en beschermende kleding
16 NIET ELDERS IN DE LIJST GENOEMD AFVAL
1610 Waterig vloeibaar afval dat bestemd is om elders te worden verwerkt
161002 Niet onder 16 10 01 vallend waterig vloeibaar afval
19 AFVAL VAN INSTALLATIES VOOR AFVALBEHEER, OFF-SITE WATERZUIVERINGS-INSTALLATIES EN DE BEREIDING VAN VOOR MENSELIJKE CONSUMPTIE BESTEMD WATER EN WATER VOOR INDUSTRIEEL GEBRUIK
1902 Afval van fysisch-chemische behandeling van afval (inclusief verwijdering van chroom of cyanide of neutralisatie)
190299 Niet elders genoemd afval
1905 Afval van de aerobe behandeling van vast afval
190599 Niet elders genoemd afval
1906 Afval van de aerobe behandeling van afval
190605 Vloeistof, verkregen bij de anaerobe behandeling van dierlijk en plantaardig afval
190606 Digestaat van de anaerobe behandeling van dierlijk en plantaardig afval
1908 Niet elders genoemd afval van afvalwaterzuivering
190809 Vet- en oliemengsels uit olie-waterscheiders die uitsluitend spijsolie en -vetten bevatten
1909 Afval van de bereiding van voor menselijke consumptie bestemd water en water voor industrieel gebruik
190902 Waterzuiveringsslib
190903 Onthardingsslib
1912 Afval van niet elders genoemde mechanische afvalverwerking (bijvoorbeeld sorteren, breken, verdichten, palletiseren)
191212 Overig, niet onder 19 12 11 vallend afval (inclusief mengsels van materialen) van mechanische afvalverwerking
20 STEDELIJK AFVAL (HUISHOUDELIJK AFVAL EN SOORTGELIJK BEDRIJFSAFVAL, INDUSTRIEEL AFVAL EN AFVAL VAN INSTELLINGEN) INCLUSIEF GESCHEIDEN INGEZAMELDE FRACTIES
2001 Gescheiden ingezamelde fracties (exclusief 15 01)
200108 Biologisch afbreekbaar keuken- en kantineafval
200125 Spijsolie
200139 Kunststoffen

3. Andere grondstoffen uit de volgende lijst
 
Veengrond
Ijzerslib met grondstofverklaring
Kalk; bentoniet; stof en poeder van gesteente, zand; klei
Natriumacetaat (Bio-Aid)
Natriumbicarbonaat
Protamylasse


Vlaamse Codex, officiële website van de Vlaamse Overheid - https://codex.vlaanderen.be
Geconsolideerde versie die geldt op 25/04/2024