Ministerieel besluit over de organisatie van de eerste call voor het jaar 2021 voor de ondersteuning van nuttige groene warmte, de ondersteuning van restwarmte en energie-efficiënte stadsverwarming of -koeling

(... - ...)

Rechtsgronden
Dit besluit is gebaseerd op:
- het Energiedecreet van 8 mei 2009, artikel 8.3.1 en artikel 8.4.1;
- het Energiebesluit van 19 november 2010, de artikelen 7.4.1, § 1, vierde lid, ingevoegd bij het besluit van de Vlaamse Regering van 30 november 2018 en gewijzigd bij het besluit van de Vlaamse Regering van 10 juli 2020, 7.4.1, § 1, zevende lid, 7.4.1, § 2, tweede lid, ingevoegd bij het besluit van de Vlaamse Regering van 13 september 2013 en gewijzigd bij het besluit van de Vlaamse Regering van 15 juli 2016, 7.4.1, § 2, derde lid, artikel 7.4.2, § 1, vijfde lid, derde zin, en zesde lid, tweede zin en elfde lid, 2°, artikel 7.4.3, § 3, vijfde lid, artikelen 7.5.1, § 1, vierde lid, 7.5.1, § 2, tweede lid, ingevoegd bij het besluit van de Vlaamse Regering van 13 september 2013 en gewijzigd bij het besluit van de Vlaamse Regering van 15 juli 2016, artikel 7.5.1, § 2, derde lid en § 6, eerste lid, artikel 7.5.2, § 1, tweede lid, artikel 7.5.3, § 1, zevende lid, ingevoegd bij het besluit van de Vlaamse Regering van 13 september 2013 en gewijzigd bij het besluit van de Vlaamse Regering van 10 juli 2020, en artikel 7.5.3, § 3, vijfde lid, derde en vierde zin, ingevoegd bij het besluit van de Vlaamse Regering van 13 september 2013.

Vormvereisten
De volgende vormvereisten zijn vervuld:
- het Vlaams Energieagentschap (thans: VEKA) heeft een voorstel en advies gegeven op 1 december 2020;
- de Inspectie van Financiën heeft advies gegeven op 1 december 2020;
- de Raad van State heeft het advies 68.413/3 gegeven op 23 december 2020, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de wetten van de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973.

DE VLAAMSE MINISTER VAN JUSTITIE EN HANDHAVING, OMGEVING, ENERGIE EN TOERISME BESLUIT:

Artikel 1. (04/02/2021- ...)

De eerste call voor 2021 voor nuttige-groenewarmte-installaties, voor installaties voor de benutting van restwarmte en voor energie-efficiënte stadsverwarming of -koeling wordt opengesteld voor het indienen van steunaanvragen van 15 februari 2021 tot en met 12 maart 2021.

Artikel 2. (04/02/2021- ...)

Het totale bedrag voor de calls 2021 voor nuttige-groenewarmte-installaties, voor installaties voor de benutting van restwarmte, voor energie-efficiënte stadsverwarming of-koeling en, indien wordt beslist om hier in 2021 steun voor te verlenen, voor installaties voor de productie en injectie van biomethaan bedraagt 35 miljoen euro, waarvan 10 miljoen uit het Energiefonds en 25 miljoen uit CB0-1CBG2AH-PR.

Artikel 3. (04/02/2021- ...)

Het maximale steunbedrag voor de eerste call in 2021 is in totaal 15.000.000 euro en wordt als volgt verdeeld:

	nuttige-groenewarmte-installaties	de benutting van restwarmte en energie-efficiënte stadsverwarming of -koeling
Eerste call 2021	€ 3.000.000	€ 12.000.000

Artikel 4. (04/02/2021- ...)

Indien binnen éénzelfde indienperiode minder middelen worden toegekend voor steunaanvragen voor nuttige-groenewarmte-installaties of de benutting van restwarmte en energie-efficiënte stadsverwarming of -koeling dan het maximale steunbedrag, dan kan het resterende bedrag gebruikt worden om een tekort aan middelen voor hetzij steunaanvragen voor nuttige-groenewarmte-installaties, hetzij de benutting van restwarmte en energie-efficiënte stadsverwarming of -koeling te verminderen.

Artikel 5. (04/02/2021- ...)

Voor de toekenning van steun aan nuttige-groenewarmte-installaties komen volgende technologieën in aanmerking:
1° de productie van nuttige groene warmte uit een organisch-biologische stof met een bruto thermisch vermogen van meer dan 300 kWth, conform artikel 7.4.1, § 1, derde lid van het Energiebesluit van 19 november 2010. De nageschakelde technieken voor rookgaszuivering bij installaties met een vermogen tussen 300 kWth en 1 MWth komen niet in aanmerking voor steun;
2° grootschalige zonneboilers met een apertuuroppervlakte van meer dan 425 m² waarbij uitsluitend gebruik wordt gemaakt van afgedekte collectoren waarbij de transparante isolerende laag, niet zijnde beglazing van serres, een geïntegreerd geheel vormt met de collector, met een bruto thermisch vermogen van meer dan 300 kWth;
3° boorgat-energie-opslag met een bruto thermisch vermogen van meer dan 300 kWth (inclusief een grootschalige centrale warmtepomp die voldoet aan de voorwaarden in 5° );
4° koude-warmteopslag met een bruto thermisch vermogen van meer dan 300 kWth (inclusief een grootschalige centrale warmtepomp die voldoet aan de voorwaarden in 5° );
5° grootschalige centrale warmtepompen met een bruto thermisch vermogen van meer dan 300 kWth en een minimale energie-efficiëntie zoals vermeld in bijlage II bij het ministerieel besluit van 5 december 2018 houdende vaststelling van de nadere regels, technische vereisten en hoogten van de premies, trajectbegeleidingen en collectieve renovatieprojecten, vermeld in artikel 6.4.1/1, artikel 6.4.1/1/1, artikel 6.4.1/1/2, artikel 6.4.1/1/3, artikel 6.4.1/4, artikel 6.4.1/5, artikel 6.4.1/9 en artikel 6.4.1/9/1 van het Energiebesluit van 19 november 2010.

Artikel 6. (04/02/2021- ...)

Indien een deel van een productie-installatie volledig zelfstandig elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen kan opwekken en hiervoor groenestroomcertificaten werden of kunnen worden toegekend, dan kan er conform artikel 7.4.1, § 1, tweede lid, artikel 7.5.1, § 1, tweede lid en artikel 7.6.1, § 1, eerste lid van het Energiebesluit van 19 november 2010 voor dit deel van de installatie geen steun worden toegekend. De delen van de installatie die echter niet dienen om zelfstandig elektriciteit op te wekken, maar dienen als nuttige-groenewarmte-installaties, installaties voor de benutting van restwarmte of installaties voor de productie van biomethaan komen wel in aanmerking voor de steun vermeld in artikel 7.4.1, § 1, eerste lid, artikel 7.5.1, § 1, eerste lid en artikel 7.6.1, § 1, eerste lid van het Energiebesluit van 19 november 2010.

Het VEKA bepaalt bij elke ingediende steunaanvraag welke delen worden beschouwd deel uit te maken van een installatie die volledig zelfstandig elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen kan opwekken en waarvoor conform het Energiebesluit van 19 november 2010 groenestroomcertificaten werden of kunnen worden toegekend. In dit kader worden minstens de volgende delen van een installatie door het VEKA beschouwd als zijnde een onderdeel van een installatie die volledig zelfstandig elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen kan opwekken:
1° voor biomassa als hernieuwbare energiebron, betreft dit:
a) de aansluitingsapparatuur en de aansluitingskosten van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie op het elektriciteits- en aardgasnet voor wat betreft de afname van aardgas;
b) de utiliteitsvoorzieningen van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie;
c) de voorbehandelingsinstallatie die verbonden is met de elektriciteitsopwekkingsinstallatie;
d) de motor of verbrandingsinstallatie met turbine van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie;
e) de generator van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie;
f) de sturing van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie.
2° voor biogas uit rioolwaterzuiveringsslib of voor stortgas als hernieuwbare energiebron, betreft dit:
a) de aansluitingsapparatuur en de aansluitingskosten van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie op het elektriciteits- en aardgasnet voor wat betreft de afname van aardgas;
b) de utiliteitsvoorzieningen van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie;
c) de voorbehandelingsinstallatie die verbonden is met de elektriciteitsopwekkingsinstallatie;
d) de installaties nodig voor de productie van het biogas of voor de recuperatie van het stortgas voor elektriciteitsopwekking;
e) de motor of turbine van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie;
f) de generator van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie;
g) de sturing van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie.
3° voor andere biogasstromen als hernieuwbare energiebron dan 2°, betreft dit:
a) de aansluitingsapparatuur en de aansluitingskosten van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie op het elektriciteits- en aardgasnet voor wat betreft de afname van aardgas;
b) de utiliteitsvoorzieningen van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie;
c) de vergistingsinstallatie van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie;
d) de voorbehandelingsinstallatie die verbonden is met de elektriciteitsopwekkingsinstallatie;
e) de motor of turbine van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie;
f) de generator van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie;
g) de sturing van de elektriciteitsopwekkingsinstallatie.

Artikel 7. (04/02/2021- ...)

Indien een deel van een productie-installatie volledig zelfstandig in één proces thermische warmte en elektrische of mechanische energie kan opwekken en hiervoor warmte-krachtcertificaten werden of kunnen worden toegekend, dan kan er conform artikel 7.4.1, § 1, tweede lid, artikel 7.5.1, § 1, tweede lid en artikel 7.6.1, § 1, eerste lid van het Energiebesluit van 19 november 2010 voor dit deel van de installatie geen steun worden toegekend. De delen van de installatie die echter niet dienen om zelfstandig in één proces thermische warmte en elektrische of mechanische energie op te wekken, maar dienen als nuttige-groenewarmte-installaties, installaties voor de benutting van restwarmte of installaties voor de productie van biomethaan komen wel in aanmerking voor de steun vermeld in artikel 7.4.1, § 1, eerste lid en artikel 7.5.1, § 1, eerste lid van het Energiebesluit van 19 november 2010.

Het VEKA bepaalt welke delen worden beschouwd deel uit te maken van een installatie die volledig zelfstandig in één proces thermische warmte en elektrische of mechanische energie kan opwekken en waarvoor conform het Energiebesluit van 19 november 2010 warmte-krachtcertificaten werden of kunnen worden toegekend. In dit kader worden minstens de volgende delen van een installatie door het VEKA beschouwd als zijnde een onderdeel van een installatie die volledig zelfstandig in één proces thermische warmte en elektrische of mechanische energie kan opwekken:
1° de aansluitingsapparatuur en de aansluitingskosten van de warmte-krachtinstallatie op het elektriciteits- en aardgasnet voor wat betreft de afname van aardgas;
2° de utiliteitsvoorzieningen van de warmte-krachtinstallatie;
3° de motor van de warmte-krachtinstallatie;
4° de turbine van de warmte-krachtinstallatie;
5° de warmtewisselaars van de warmte-krachtinstallatie voor zover zij geen deel uitmaken van de warmtetoepassing;
6° HRSG-ketel (Heat Recovery Steam Generator) van de warmte-krachtinstallatie;
7° de generator van de warmte-krachtinstallatie;
8° de sturing van de warmte-krachtinstallatie.

Artikel 8. (04/02/2021- ...)

Voor de berekening van de in aanmerking komende kosten voor nuttige-groenewarmte-installaties voor de productie van nuttige groene warmte en installaties voor de benutting van restwarmte wordt als referentie-installatie een hoogrendementsketel op aardgas gebruikt voor de productie van warmte, een stoomketel op aardgas voor de productie van stoom, en een elektrisch aangedreven compressiekoelmachine voor de productie van koude.

Het VEKA bepaalt welke delen worden beschouwd deel uit te maken van de referentie-installatie, hoe de referentie-installatie gedimensioneerd wordt en welke investeringskosten gehanteerd worden.

De kostprijs van de referentie-installatie moet worden aangetoond door middel van een stavingsstuk opgesteld door een onafhankelijke partij. Het VEKA bepaalt de vorm van het stavingsstuk en de onafhankelijkheid van de onafhankelijke partij.

Artikel 9. (04/02/2021- ...)

De steun voor de benutting van restwarmte wordt berekend op basis van de bijkomende benutting van de restwarmte ten opzichte van het huidige gebruik van de restwarmte.

De in aanmerking komende kosten worden gecorrigeerd met volgende correctiefactor:

Correctiefactor=1- êta huidig valorisatieproces/êta nieuw valorisatieproces

waarbij:
η huidig valorisatieproces: het rendement van het huidig valorisatieproces van de restwarmte rekening houdend met de omrekeningsfactor naar primaire energie;
η nieuw valorisatieproces: het rendement van het nieuwe valorisatieproces van de restwarmte rekening houdend met de omrekeningsfactor naar primaire energie.

Indien de restwarmte in de huidige toestand onbenut is, dan is de correctiefactor 1.

Het VEKA bepaalt hoe het rendement rekening houdt met de omrekeningsfactor naar primaire energie.

Artikel 10. (04/02/2021- ...)

De aanvrager die steun voor de benutting van restwarmte of voor een energie-efficiënte stadsverwarming of -koeling gevoed met restwarmte aanvraagt, geeft in zijn aanvraag zowel voor de volledige periode van de eerste tien jaar na de ingebruikname van de installatie als voor elk afzonderlijk exploitatiejaar binnen die periode een minimale hoeveelheid te benutten restwarmte op. Wat de opeenvolgende exploitatiejaren betreffen mag dit nooit lager zijn dan in het daaraan voorafgaande exploitatiejaar.

Er is geen afwijking toegestaan van de minimale hoeveelheid over de volledige tienjarige periode, als vermeld in het eerste lid. In afwijking van het eerste lid kan een tekort tijdens de eerste drie exploitatiejaren worden gecompenseerd tijdens de daarna volgende exploitatiejaren. Na de opstartperiode van drie jaar is echter enkel een afwijking mogelijk van de opgegeven jaarlijkse minimale hoeveelheden, vermeld in het eerste lid, op basis van klimatologische omstandigheden verrekend op basis van graaddagen zoals hieronder bepaald.

In het geval dat de hoeveelheid benutte restwarmte in exploitatiejaar X lager is dan de gegarandeerde minimum hoeveelheid te benutten restwarmte voor exploitatiejaar X, zoals gegarandeerd in de call tijdens kalenderjaar Y, dan kan de aanvrager de minimum hoeveelheid te benutten restwarmte in exploitatiejaar X herberekenen als volgt:

Qgarantie,nieuw(X) = Qgarantie,oud(X) . HDD(X)/gemHDD(Y)

Waarin:

Qgarantie,nieuw(X)	MWh	Herberekende waarde van de gegarandeerde minimum hoeveelheid te benutten restwarmte in exploitatiejaar X
Qgarantie,oud(X)	MWh	Oorspronkelijk gegarandeerde minimum hoeveelheid te benutten restwarmte in exploitatiejaar X, zoals gegarandeerd in de call tijdens kalenderjaar Y
HDD(X)	° C dag/jaar	Graaddagen bepaald in kalenderjaar X, met referentietemperatuur 16,5° C
gemHDD(Y)	° C dag/jaar	Het rekenkundig gemiddelde van de graaddagen in de 10 kalenderjaren voor het kalenderjaar Y (het jaar van de call waarbinnen de minimum hoeveelheid te benutten restwarmte werd gegarandeerd), met referentietemperatuur 16,5° C

De berekening wordt voorgelegd aan het VEKA. Het VEKA kan de berekening verwerpen indien de berekening foutief is of wanneer er onbetrouwbare meteorologische data gebruikt zijn.

Voor de benutting van restwarmte mogen de kosten van een warmtepomp ingebracht worden, op voorwaarde dat het een grootschalige centrale warmtepomp betreft die voldoet aan de voorwaarden in artikel 5, 5° en in aanmerking komt voor steun.

Artikel 11. (04/02/2021- ...)

Voor energie-efficiënte stadsverwarming en -koeling mogen de kosten voor de leidingen, substations en regeling ingebracht worden. Het subsidieerbaar deel van de stadsverwarming en -koeling eindigt voor nieuwbouw bij de doorgang tot het gebouw, bij bestaande gebouwen na de eerste warmtewisselaar in het gebouw.

Leidingen van een stadsverwarming of -koeling die enkel via een gemeenschappelijke ruimte gebouwen verbinden komen niet in aanmerking.

Artikel 12. (04/02/2021- ...)

De aanvrager toont aan dat de energie-efficiënte stadsverwarming of -koeling tegemoet komt aan een economisch aantoonbare vraag door het voorleggen van een warmte- of koudeleveringsplan. Dit plan bevat een beschrijving van het type warmte- of koude-afnemers en de verwachte leveringsvolumes. Daarbij wordt minstens een onderscheid gemaakt tussen bestaande warmteverbruikers en nieuwe verbruikers, en tussen residentiële, tertiaire en industriële afnemers. Voor bestaande afnemers wordt het leveringsvolume geraamd op basis van een aansluitingsgraad en de huidige vraag. Nieuwe afnemers worden in rekening gebracht voor zover er een aanvraag voor een omgevingsvergunning kan voorgelegd worden.

De aanvrager garandeert dat het transport van warmte of koude tot de afnemers exclusief is toegekend aan de energie-efficiënte stadsverwarming of -koeling uit de principeaanvraag door middel van een ondertekende verklaring van de warmte- of koudeproducent of de warmte- of koudeleverancier.

Artikel 13. (04/02/2021- ...)

Het aandeel hernieuwbare energiebronnen of restwarmte in de inputstroom van de stadsverwarming of -koeling wordt berekend aan de hand van een formulier op de website van het VEKA. Het aandeel wordt bepaald op basis van de jaarlijkse verwachte energieproductie. Het VEKA stelt het formulier op. Het formulier bevat minstens de vraag om voor elke warmteopwekker het soort opwekker, het type van brandstof en het nominaal thermisch vermogen te geven en desgevallend, per warmteopwekker het elektrisch vermogen voor pompen, motoren en hulpfuncties van de warmteopwekker te vermelden indien het hulpenergieverbruik in detail wordt berekend.

Artikel 14. (04/02/2021- ...)

Investeringen voor de bouw van warmterecuperatie bij een bestaande afvalverbrandingsinstallatie, worden niet beschouwd als een nieuwe nuttige-groenewarmte-installatie of als de vernieuwing van een nuttige-groenewarmte-installatie.

Artikel 15. (04/02/2021- ...)

Investeringen betreffende warmterecuperatie bij nieuwe afvalverbrandingsinstallaties komen enkel in aanmerking als nuttige-groenewarmte-installatie als de afvalverbrandingsinstallatie een primaire energiebesparing behaalt van meer dan 55%. Daarbij wordt dit percentage berekend als het netto thermisch rendement in procent/0,85 + het netto elektrisch rendement in procent/0,55. Het netto thermisch rendement is gelijk aan de effectief extern aan het project benutte warmte die voldoet aan een economisch aantoonbare vraag, gedeeld door de onderste verbrandingswaarde van de inputstromen, uitgedrukt in GWh en op jaarbasis. Het netto elektrisch rendement is gelijk aan de geproduceerde elektriciteit verminderd met het eigenverbruik voor afvalverwerking en energierecuperatie, en gedeeld door de onderste verbrandingswaarde van de inputstromen, uitgedrukt in GWh en op jaarbasis.

Artikel 16. (04/02/2021- ...)

Investeringen voor elektriciteitsproductie van een afvalverbrandinstinstallatie betreffen minstens de stoomketel, turbine en de condensor.

Artikel 17. (04/02/2021- ...)

Dit besluit treedt in werking op de dag van de bekendmaking ervan in het Belgisch Staatsblad.